Noot
Joost Prinsen aan de oever van de Berezina in
Wit-Rusland (foto NTR).
Waldemar Torenstra ontdekte door 'Verborgen Verleden' dat hij een rechtstreekse afstammeling
van Willem van Oranje is (foto NTR).
voor Genealogie (CBG) maakt een
kwartierstaat en een redacteur bekijkt
welke antwoorden er al te vinden zijn op
de vraag. Het verdere archiefonderzoek
wordt gedaan door redacteuren, maar er
zijn ook veel medewerkers uit archief
instellingen die meehelpen. Het CBG
zorgt in feite voor het geraamte van het
programma en het verhaal maken wij.'
Waalderbos vult aan: 'De redacteuren
moeten inderdaad vooral een goed
gevoel voor verhalen hebben. De
aflevering wordt overigens in een week
opgenomen.'
Wat zijn voor jullie, als televisiemakers,
mooie reacties van hoofdpersonen?
Van Holsteyn: 'Bijvoorbeeld de lamgeslagen
blik van Waldemar Torenstra. Hij kwam er
achter dat hij een rechtstreekse afstamme
ling is van Willem van Oranje. Maar ook
Joost Prinsen die een duik neemt in de
Berezina rivier in Wit-Rusland. De
hoofdpersonen zijn zelf trouwens vaak ook
verrast door hun eigen reactie. Ze worden
overvallen door bepaalde informatie. Ze
stellen zich in dit programma toch kwets
baar op, maar zijn na afloop vaak heel
dankbaar. Maar wij zijn als programma
makers niet uit op tranen met tuiten.'
Hoe denken jullie als televisiemakers
over de kwestie wel of geen witte
handschoenen?
Van Holsteyn: 'Het is een gimmick
geworden. Wij vinden alles best en leuk.
Iedere archivaris mag helemaal zelf
weten wat hij of zij doet. Dus laat die
discussie maar een beetje borrelen.'
Er gaan geruchten dat er wel eens
stukken worden verplaatst omdat ze
beter tot hun recht zouden komen op
een andere locatie dan waar ze bewaard
worden.
Van Holsteyn: 'Dat gebeurt inderdaad wel
eens. Het gaat voor ons om het verhaal,
niet om de locatie.' Waalderbos: 'Je
maakt in een aflevering een reis naar het
verleden. Het veel wisselen van locatie
kan verwarrend zijn.'
Wat doet de digitalisering voor jullie
televisieprogramma? Het laten zien van
een handgeschreven geboorteakte is
toch visueel aantrekkelijker dan een
computerscherm?
Waalderbos: 'We laten vaak in het begin
iemand de eerste informatie via de
Joost Prinsen in gesprek met Piotr Gailik in
Poznan, Polen (foto NTR).
computer opzoeken. De digitalisering
maakt het voor ons gemakkelijk om in
één keer een grote sprong te maken. Het
is een stap naar de originele bronnen.
Aan de andere kant laat je aan de kijker
zien dat er veel te vinden is op internet;
een impliciete boodschap over hoe je
stamboomonderzoek doet.'
Wat vinden jullie van het imago van
archivarissen en archieven?
Waalderbos: 'Dat hele stoffige herken ik
helemaal niet. Archivarissen zijn hele
leuke mensen archieven een dankbare
bron. En wie weet dragen we met
Verborgen Verleden ook wel een beetje
bij aan het veranderen van dat zoge
naamde saaie imago...'
1 Stichting Kijkonderzoek.
Tessa Free redacteur Archievenblad,
student Archiefwetenschap (UvA) en
medewerker beeldcollecties Regionaal
Archief Alkmaar.
nummer 5 2013 25