Gedwongen keuzen
)R
Agenda Cultuurbeleid 2013-2016
RAAD
CULTUUR
van ervaringen en inzichten tussen
overheids- en particuliere (categoriale)
instellingen en commerciële firma's
noodzakelijk en vruchtbaar en ook daar
moet de brancheorganisatie of beroeps
vereniging (wellicht straks één organi
satie?) een belangrijke rol in spelen. Het
verzamelen, bewaren, ontsluiten en ter
beschikking stellen van informatie
vereisen immers specifieke competenties.
De voorzitter van de KVAN is ervan
overtuigd (KVAN-dagen Middelburg
2012), 'dat er altijd behoefte zal zijn aan
de archivaris, die waakt over de
oorspronkelijke documenten, die als het
er echt op aankomt, kan verklaren dat
documenten en de daar op gebaseerde
dataverzamelingen authentiek zijn, die
kennis heeft van de context.' Archiva
rissen hebben echter gezelschap
gekregen van bibliothecarissen,
ICT-specialisten enzovoort. Samen zijn ze
informatieprofessionals die zijn opgeleid
om informatie te beheren en te
verzekeren dat ze tijdig op de juiste
plaats terechtkomt, en dat is wezenlijk
in een samenleving waar betrouwbare
informatie een steeds groter strategisch
belang krijgt. De bijbehorende beroeps
profielen zijn niet statisch en moeten
van tijd tot tijd worden herijkt. Wordt
informatieprofessional de gemeenschap
pelijke noemer voor archivarissen,
records managers, inspecteurs,
bibliothecarissen?
de rol van de archivaris. Hoewel, de
archivaris? Bovenstaande veranderingen
vragen om deskundigen van heel
diverse signatuur met verschillende
vaardigheden. Mocht het bestel al
versnipperd raken; laten we in elk geval
zorgen dat de beroepsgroep niet
versplinterd raakt, maar onder een
gemeenschappelijke vlag vaart.
Opleiding blijft van wezenlijk belang,
net als - wat ons betreft - een beroeps
register, zoals het BIG-register voor
individuele beroepen in de gezondheids
zorg. Het BIG-register is een actueel
register dat apothekers, artsen,
fysiotherapeuten, tandartsen, verloskun
digen et cetera registreert met hun
bevoegdheden. Thijs Laeven bepleit een
Nederlands Archivaris- en Records
manager Register (NARM), een beroeps
register dat diverse professionals toelaat
op grond van de eisen aan vakbe
kwaamheid en verdere professionalise
ring. Dat zal ertoe leiden dat het
beroep/de beroepsgroep meer serieus
wordt genomen. Die erkenning is nodig
om bij veel van bovengenoemde
ontwikkelingen aan de voorkant van het
proces betrokken te worden in plaats
van achteraf in kennis te worden gesteld
(zie bijvoorbeeld de kwestie
erfgoedwet). Het register is gereed om
te worden ingevoerd en de Innovatie
agenda van de staatssecretaris maakt
het hopelijk mogelijk om er daadwerke
lijk mee te beginnen. Een beroeps
register veronderstelt uiteraard ook een
stevige beroepsvereniging (in 2016 125
jaar). Bepalend voor de beroepsbeoefe-
ning en een stevig fundament is de
Archiefwet (of nieuwe Informatiewet),
maar bij voorkeur niet een Erfgoedwet.
De beroepsbeoefening vindt plaats
voornamelijk, maar lang niet exclusief,
bij de overheid. Het belang van de
beroepsgroep kan daarom niet exclusief
gedefinieerd worden vanuit de naar
archiefbewaarplaatsen overgebrachte
archieven (in de ogen van buitenstaan
ders: oud archief erfgoed). Die
archiefbewaarplaatsen, bijvoorbeeld
gemeentearchieven, worden overigens
in toenemende mate betrokken bij de
inrichting van de informatiehuishouding.
De uitdagingen van de digitale wereld
met betrouwbare en duurzame
bestandsformaten, dat is wat de
informatieprofessionals bindt. Speciali
satie en differentiatie kenmerken de
beroepsgroep. Dat maakt uitwisseling
'Schaalvergroting door het aantal provincies, gemeenten en ministeries te verminderen betekent op
zichzelf niet dat er andere eisen voor de informatiehuishouding moeten gelden.
nummer 5 2013 15