Archiefopleiding UvA wordt
erfgoedopleiding
Universiteit vak Amsterdam
De studenten die aan de UvA in de Archiefwetenschap afstuderen, krijgen sinds kort niet meer een
masterdiploma in de Archiefwetenschap maar een masterdiploma Cultureel Erfgoed, in het bijzonder
op het gebied van de Archiefwetenschap. De master Archiefwetenschap verdwijnt als zelfstandige
opleiding: het wordt een leerroute binnen een geïntegreerde master Cultureel Erfgoed.
Geen eenduidig profiel
De Archiefwetenschap kwam in 1997 als
een informatiewetenschap de Faculteit
der Geesteswetenschappen van de UvA
binnen, waar ze werd ondergebracht in
één programma met Boek-, Bibliotheek-
en Informatiewetenschap. Na een paar
herstructureringen kwamen daar drie
opleidingen uit voort: de bachelor
Documentaire informatiewetenschap
(die ook over archief ging) en de masters
Documentaire informatiewetenschap en
Archiefwetenschap. Een paar jaar
geleden werd van Documentaire
informatiewetenschap Culturele
Tweede masterstudie
Het aantal masterstudenten
is teruggelopen van vijftien
naar vijf.
Theo Thomassen I
Verbreding en integratie zijn belangrijke
doelstellingen, niet alleen bij Media
studies of Geesteswetenschappen in
Amsterdam, maar bij alle Nederlandse
universiteiten. Universiteiten moeten
met elkaar concurreren om zoveel
mogelijk studenten binnen te halen en
dat heeft tot een wildgroei aan
opleidingen geleid. Dat is kostbaar en
inefficiënt, maakt de studiekeuze
ingewikkeld, bevordert uitval en drukt
de studierendementen. Onder invloed
van de politiek hebben de universiteiten
hun opleidingen in 2012 geclusterd in
zogenaamde 'brede labels' waardoor de
opleidingen nu dus breder zijn, bij elke
universiteit dezelfde naam hebben en
beter herkenbaar zijn. Een van die labels
is het label 'Cultureel erfgoed', waar
Archiefwetenschap en Culturele informatie
wetenschap onder gerangschikt zijn.
Archiefwetenschap is nu een van de
programma's binnen de opleiding
Cultureel erfgoed.
informatiewetenschap gemaakt, om de
opleiding een duidelijker geestesweten
schappelijk gezicht te geven en daarmee
het onderscheid met andere informatie
disciplines beter tot uitdrukking te laten
komen.
Die herprofileringen hebben Culturele
informatiewetenschap en Archiefweten
schap niet een eenduidig geïntegreerd
profiel gegeven dat zich onderscheidt
van de profielen van andere informatie
opleidingen. Dat Archiefwetenschap aan
de UvA een specialisatie binnen de
Informatiewetenschappen is, en dat de
bachelor Culturele informatiewetenschap
ook voor de master Archiefwetenschap
voorsorteert, wil maar niet doordringen
onder potentiële studenten, docenten
aan de universiteit en archivarissen. De
doorstroming van CIW naar Archief
wetenschap is eerder uitzondering dan
regel; de archiefopleiding wordt
algemeen aangemerkt als een opleiding
van anderhalf in plaats van vierenhalf
jaar.
Een goede profilering is de laatste jaren
nog belangrijker geworden, doordat de
vorige regering het volgen van een
tweede masterstudie financieel onaan
trekkelijk en voor velen onmogelijk
heeft gemaakt: een jaar Archiefweten
schap studeren kost masterstapelaars
niet langer 1700,- maar 10.500,-.
Als gevolg hiervan hebben de meeste
studenten na het voorbereidende
schakeljaar afgezien van het volgen van
de masteropleiding. Het aantal master-
studenten is teruggelopen van vijftien
naar vijf. Dat is te weinig om in de
behoefte te voorzien en bedreigt op
termijn het voortbestaan van de
masteropleiding. Een ander profiel zou
uitkomst kunnen bieden.
Binnenkort wordt met de ontwikkeling
van dat nieuwe profiel een begin
gemaakt. De faculteit heeft een com
missie ingesteld die het programma
voor een geïntegreerde masteropleiding
moet gaan ontwerpen. Men wil op zijn
minst een (kwalificerende) minor
Erfgoed van 30 EC (een half studiejaar)
in het leven roepen, en een gemeen
schappelijk 'labelvak' in alle master-
programma's van 6 (of 12) EC. Ook moet
meer samenhang in het erfgoedonder-
zoek worden gebracht. Het herverkavelde
en geherprofileerde onderwijs en
onderzoek zou een plaats moeten
krijgen in een Amsterdams centrum voor
erfgoedstudies, waarin ook de VU en
andere Amsterdamse onderwijsinstel
lingen zouden kunnen participeren. Bij
dit herprofileringsproject zijn minstens
zeven masterprogramma's van de UvA
20 2013 nummer 2
