z\
Informatie- en
referentiearchitectuu
Om de positie van informatiearchitectuur
in de informatievoorziening duidelijk te
maken, gebruiken wij (een gekantelde
versie van) het 9-vlaksmodel uit het
'Amsterdams raamwerk voor
informatiemanagement' van Rik Maes
(figuur 1). Maes plaatst tussen
bedrijfsvoering en ICT een horizontale
laag informatie en onderscheidt 3
verticale niveaus in de informatie
voorziening: strategisch (richten),
tactisch (inrichten) en operationeel
(verrichten). Informatiemanagement is
het beheersen van de vlakken op de
horizontale en verticale assen van het
negenvlak in hun onderlinge
samenhang.
De verticale as (weergegeven met een
stippellijn) kunnen we vervolgens
uitvergroten tot het NORA raamwerk
(figuur 2). In het architectuurraamwerk
is nog steeds de horizontale driedeling
Een informatiearchitectuur is een fixatie
van de gewenste afstemming tussen
bedrijfsvoering en ICT. Informatie
architecturen worden afgeleid van een
referentiearchitectuur. Een referentie
architectuur biedt een raamwerk dat het
maken van afspraken tussen organisaties
makkelijker en op sommige punten zelfs
overbodig maakt. Naast NORA zijn er
nog andere referentiearchitecturen.
Voorbeelden zijn GEMMA voor
gemeenten en MARIJ voor het Rijk.
Stand van zaken RHC's
Eind 2011 is er vanuit de WVI een
inventarisatieronde gedaan, waarbij
gekeken is naar de huidige status van
ICT binnen de verschillende RHC's. Deze
inventarisatie is gedaan om inzicht te
krijgen in de huidige mogelijkheden en
onmogelijkheden die de
informatievoorziening biedt bij het
realiseren van de gezamenlijke doelen
van de RHC's. Meer samenwerking in
duurzame opslag en het integraal
presenteren van de archiefcollectie
Nederland vereisen een inrichting van
ICT die dat mogelijk maakt.
Uit deze inventarisatie bleek dat alle
RHC's voor dezelfde uitdagingen staan,
maar ook dat deze uitdagingen veelal
per RHC worden opgepakt. Resulterend
in verschillende manieren om de
archieven te beheren en te presenteren
met behulp van ICT. In veel gevallen
wordt ICT wel als belangrijk gezien,
maar ook als iets dat de leverancier
maar moet oplossen. De digitalisering
die is doorgedrongen binnen de RHC's
inrichtingsprincipes, modellen en
standaarden voor het ontwerp en de
inrichting van de elektronische overheid.
Het accent ligt daarbij op het mogelijk
maken van samenwerking tussen
overheidsorganisaties in ketens en
netwerken. Versie 3.0 van NORA -
momenteel in ontwikkeling - heeft
interoperabiliteit nadrukkelijk als
centrale boodschap.3
in bedrijfsvoering, informatie en
techniek zichtbaar, en daarnaast een
verticale opsplitsing in wie, wat en hoe.
De gedachte achter de horizontale
vlakken van het raamwerk is dat de
bedrijfsvoering de inrichting van ICT
bepaalt en andersom de ICT de
mogelijkheden voor de bedrijfsvoering
bepaalt. Het managen van informatie
betekent het voortdurend in lijn brengen
van technische mogelijkheden en
bedrijfsdoelstellingen en vice versa.
Hm?
Bfdnjh-
irchilDctiNf
l«HntKhit
nfthrttctuur
Figuur 2: NORA architectuurraamwerk.
Overgenomen uit: NORA 1.0.5
lirfprrjirfpf
Communicatie
Technology
Figuur 1: gekanteld 9-vlaksmodel van Rik
Maes. Overgenomen uit: GEMMA
procesarchitectuur.4
Een architectuur voor archieven die als
referentie kan dienen, is nog niet
ontwikkeld.
26 2012 nummer 6
