Nieuws
uit het
veld
Onderzoeksproject
KEEP afgerond
Brits koloniale
geheimen openbaar
Archiefstukken over
misbruik kerk
ontdekt
Senaat stemt in met
wijziging Archiefwet
Het Europese project KEEP heeft drie
jaar gewerkt aan technische
oplossingen om emulatie zo soepel
mogelijk te laten verlopen. Met het
softwarebedrijf Tessella heeft de
Koninklijke Bibliotheek een 'Emulation
Framework' ontwikkeld, waarmee het
weergeven van een oude omgeving
geautomatiseerd verloopt.
Vorig jaar was er een testversie
beschikbaar, nu is de definitieve versie
er: EF 2.1. Dit framework maakt
uitsluitend gebruik van open source
emulatoren en rechtenvrije software en
is bruikbaar voor zowel organisaties als
particulieren. U kunt het Emulation
Framework downloaden via http://
emuframework.sf.net. Binnen KEEP is
ook onderzocht wat het juridisch kader
is waarbinnen digitale informatie mag
worden overgezet, bewaard en
beschikbaar gesteld. Dit onderzoek heeft
een waar mijnenveld blootgelegd. Zo is
het in heel Europa niet legaal om data
van een oude drager op een nieuwe
veilig te stellen, of de beveiliging op
een oude drager te omzeilen om data
over te zetten. Emulatoren mogen alleen
gebruikt worden als ze geen patenten
schaden. Het is juridisch dus nauwelijks
mogelijk om het digitale erfgoed te
bewaren voor de toekomst. Deze
problematiek is nu ook tot het Europees
Parlement doorgedrongen. Marietje
Schaake (Nederlands lid van het EP)
zegt dat actie nodig is. Er moet nog heel
wat gebeuren willen we een 'digital
dark age' voorkomen.
Groot-Brittannië is begonnen met het
vrijgeven van koloniale archieven die
lange tijd geheim waren. Tijdens de
dekolonisatie van 37 landen in de jaren
'60 werden 8800 gevoelige dossiers
overgebracht naar het moederland.
In 1961 formuleerde de Britse regering
een protocol over hoe er moest worden
omgegaan met gevoelige informatie uit
de archieven. Materiaal dat de regering
in verlegenheid kon brengen, bronnen
blootgaf of misbruikt kon worden door
de nieuwe machthebbers, moest
worden verwijderd. De operatie was
geheim: paginanummering werd
aangepast als bladzijdes werden
verwijderd, en nepdossiers werden
toegevoegd als hele mappen
verdwenen. Bovendien mochten alleen
"Britse onderdanen van Europese
afkomst" inzage hebben in het
materiaal. Pas vorig jaar werd het
geheime archief ontdekt, toen enkele
Kenianen de Britse overheid
aanklaagden voor misstanden tijdens de
onderdrukking van Mau Mau-rebellen.
Bij het archiefonderzoek naar de zaak
stuitte men op 200 meter aan
onbekende verslagen. Het ministerie
van Buitenlandse Zaken beloofde toen
"zoveel mogelijk documenten"
openbaar te maken. Een eerste deel van
1200 documenten is nu vrijgegeven
door het Nationaal Archief. Vóór 2013
zal nog vijf keer een deel volgen.
Volgens een archivaris van de National
Archives leveren de documenten veel
informatie op over de koloniale periode
tussen 1930 en 1970. Toch verwacht hij
niet dat er grote onthullingen gevonden
worden over bijvoorbeeld de politionele
acties tegen onafhankelijkheidsstrijders,
Hoofdingang van de National Archives te Kew
(coll. National Archives).
want documenten die Groot-Brittannië
echt in de problemen hadden kunnen
brengen, werden destijds ter plekke
verbrand.
Een pakket met verloren gewaande
informatie over tientallen zedenzaken
binnen de katholieke kerk is maandag
gevonden in de archieven van het
parket in Den Bosch.
In de stukken staat informatie over
zedenzaken in de jaren vijftig en zestig,
waarbij katholieke geestelijken
betrokken waren. Op grond hiervan wil
de Tweede Kamer nieuw onderzoek
naar het misbruik. Het gaat niet om
strafdossiers maar om correspondentie
over 54 zaken die de rijksrecherche
heeft onderzocht. Hieruit zou blijken dat
geestelijken destijds geen andere
behandeling kregen dan burgers. Er is
namelijk sprake van stevige
veroordelingen zoals celstraffen en tbs.
De dossiers werden gevonden nadat het
Openbaar Ministerie had gevraagd nog
eens goed te kijken of er ergens nog
dossiers lagen over misbruik door
geestelijken. De Kamerleden zijn
verbijsterd over de nieuwe vondst. CDA,
VVD, PVV, PvdA, SP en GL willen
onderzocht hebben of er mogelijk nog
meer strafzaken in de archieven van het
OM verborgen zijn.
Op 17 april is de archiefwetwijziging als
hamerstuk door de Eerste Kamer
aanvaard. Op 3 april liet de Eerste
Kamercommissie voor Onderwijs,
Cultuur en Wetenschapsbeleid al weten
geen aanleiding te zien om
voorafgaand aan de behandeling
vragen te stellen.
De Tweede Kamer keurde het voorstel
op 22 maart goed. De aangepaste
nummer 4 201 2 9
