Archieven in het veld
Lijn 1: Landschap en Geheugen
Jans Hoving, adjunct-archivaris Streek
archief Goeree-Overflakkee, nam deel
aan de sessie van Hoekstra Kerremans.
Zij spraken over het project van
Historisch Centrum Leeuwarden (HCL)
met Dienst Stadsontwikkeling (DSOB)
om de foto's uit de beeldbank te koppelen
aan het gemeentelijke GIS-systeem.
Hoving: "Wat de verwachtingen betreft,
ging ik hier blanco naar binnen. Ik
voelde mij als een klein jochie op
de speelplaats met het idee 'de grote
knullen weten het wel'. Ik verwachtte
kennis op te doen en iets te horen over
wat er allemaal gaande is." Dat kwam
uit: "Door de sessie ben ik weer wat
te weten gekomen over de nieuwe
ontwikkelingen in het veld. Ik heb hier
gezien hoe het gaat met het GIS-
systeem. Wij zijn nog niet zover. Eerst
moeten de financiële hobbels worden
genomen, daarna de personele. Eerst
het geld, dan de vrijwilligers. Vanmiddag
bleek ook weer hoe belangrijk die
laatsten zijn."
Jan Keuning, medewerker team erfgoed
Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek
Deventer, was positief verrast over de
uitstekende presentatie 'HISGIS: het
gedigitaliseerde kadaster van 1832 als
basis voor de presentatie en analyse van
historische geo-informatie' van Hans
Mol. Het initiatief was onbekend en
werkte inspirerend en uitnodigend om
zelf in het project te participeren.
Ook Gijs Boink, senior medewerker
Collectiebeheer Nationaal Archief,
woonde de sessie bij. De sessie overtuigde
Boink van de veelzijdigheid van het
Historisch Geografisch Informatie
Systeem. "Vanmiddag is overtuigend
getoond dat de mogelijkheden in theorie
schier oneindig zijn." Als voorbeeld:
"Heel verrassend vond ik dat je in
verkavelingspatronen het oude landschap
zo duidelijk terug kunt zien. Dat is bij
topografische kaarten lang niet altijd het
geval."
De sessie voldeed aan Boinks ver
wachtingen, al miste hij wel een
overzicht van wat er in heel Nederland
gebeurt. Er wordt op verschillende
niveaus al veel met historische GIS
gewerkt. "In de huidige setting is echter
het beheer een zwak punt: mijns inziens
Lijn 2: Herverkavelen
Ella Kok-Majewska's sessie 'Succes en
faalfactoren van samenwerkings
verbanden met openbare archief
instellingen' was het resultaat van haar
onderzoek naar samenwerking voor
haar MBA-eindscriptie. Volgens
Kok-Majewska kunnen instellingen niet
zonder samenwerking. Instellingen
beseffen dit zelf gelukkig ook en dus
werken ze met elkaar samen. In theorie
volgens rationele principes (bijvoorbeeld
strategie), in praktijk op basis van
sympathie en vertrouwen. Hildo van
Engen (Streekarchief Heusen en Altena)
reageerde op de vraag wat hij van de
sessie vond en welke les hij getrokken
heeft: "Je staat er toch van te kijken dat
rationele argumenten minder een rol
spelen dan je zou denken. De sessie
vond ik overigens helder en leerzaam."
Redacteur René Spork en Hildo van
Engen bedachten zich dat een
samenwerkingsverband waaraan ze
beiden deelnamen - MijnAdres.org, de
onlangs in gebruik genomen portal voor
bouwhistorisch onderzoek - wel degelijk
rationeel en volgens nauwe voor
schriften is aangepakt, en dat het
dankzij die projectmatige aanpak in
combinatie met een goede dosis
onderling vertrouwen en wisselwerking/
chemie tot een succes is geworden.
"Richt je op de organisatie en het proces
en laat de techniek voor wat het is"
geboden Margriet van Gorsel en Bart
Ballaux het publiek in hun sessie
'Records Management on the move'.
Het Gemeentearchief Rotterdam
positioneert de archivaris in het primaire
proces. Dat vraagt om andere tactieken
en methoden: opleiden, adviseren en
regisseren in plaats van reguleren en
inspecteren. Door middel van het
9-vlaksmodel van Rik Maes en het
toepassen van verandermanagement
wordt gezocht naar de juiste partners
aan het begin en niet aan het einde van
de keten. Ellis Kreuwels, stadsarchivaris
van Almere, onderstreepte het idee dat
nummer 6 2011 17
Jules Brabers, archivaris Het Humanistisch
Historisch Centrum (voorheen het
Humanistisch Archief), vond het een
interessante lezing. "De archivaris moet
meer naar de bezoeker kijken. Er komt
meer digitaal beschikbaar en het wordt
ook nog sneller doorzoekbaar." Brabers
zette Jensma's keynote af tegen de
lezing van Van Bussel een dag eerder:
"Gister voorspelde Van Bussel een
waterval aan digitale informatie
waarvoor onvoldoende opslagcapaciteit
is. Door Jensma's lezing heb ik hoop.
Hoop op de ontwikkeling van de
techniek. De opslagcapaciteit is nu een
probleem. Een probleem dat de techniek
zal oplossen." Overigens gelooft Brabers
niet in de verdwijning van het archief als
bezoekplaats. Wel denkt hij dat
archieven meer de kant op zullen gaan
van bemiddeling en doorverwijzing.
Naast de keynotes maakten BRAIN en
KVAN van de centrale aandacht gebruik
om gezamenlijk twee brieven te
ondertekenen: een over de archief
inspectie, de ander over het archief-
onderwijs (zie hiervoor de rubriek KVAN
Nieuws). Verder vond in de ochtend van
7 juni een toelichting plaats op het
onlangs ondertekende convenant over
het e-depot tussen de RHC's en het
Nationaal Archief. Dit akkoord geeft het
startschot voor een oplossing voor het
verwerven, beheren en presenteren van
digitale archieven. Een oplossing die
alleen in gezamenlijkheid kan worden
bereikt.
kan alleen een centrale aanpak
succesvol zijn."
