Essentieel burgerrecht
Noten
2 Zie ook het eerder op 18 mei 2010
gepubliceerd pamflet 'Maak publieke
informatie publiek!' met tien voorstellen
voor een nieuwe Wob en enkele
voorstellen op het terrein van de
Archiefwet, op www.groenlinks.nl.
Öe Algemeen Rijksarchivaris heeft momenteel te weinig tanden om als onafhankelijk
openbaarheids waakhond te fungeren
gemeenten en andere publieke
instellingen hier zeer verschillend en
slordig invulling aan, en verzuimen zij
vaak aan te geven hoelang een rubricering
van kracht moet blijven. Gerubriceerde
informatie wordt bijna automatisch
geweigerd na een Wob-verzoek, en blijft
ook na overbrenging naar het openbare
archief vaak desgewenst door het
bestuursorgaan van kracht. Goede
waarheidsvinding en geschiedschrijving
vergt echter periodieke toetsing van
gerubriceerde overheidsinformatie,
een openbare rubriceringsprocedure
en openbare adviesbevoegdheden van
de algemeen rijksarchivaris.
Als ik nu een overheidsgebouw mocht
ontwerpen zou ik een informatie- en
documentatiecentrum trots in het hart
daarvan plaatsen. Voor de presentatie
naar het publiek van alle handelingen
en daden van het openbaar bestuur
die hun sporen nalaten in agenda's,
verslagen, besluiten en rapporten. Die
zijn het levende bewijs van de wijze
waarop het bestuur dag in dag uit
uitvoering geeft aan zijn publieke taken.
In dienst van de samenleving, op kosten
van de samenleving. Je daarover ook
publiek te verantwoorden en te laten
controleren is de kern van een
democratisch overheidsapparaat. In zo'n
op verantwoording gerichte democratie
is overheidsinformatie dan ook openbaar,
en de toegang ertoe een essentieel
burgerrecht. De archivaris, uit de donkere
kelder gekropen, zie ik als openbaarheids
geweten van de overheid daar stralend
de scepter zwaaien. Die rolt de rode
loper uit van de straat naar dat
informatie- en documentatiecentrum en
zegt: "Kijk en oordeel zelf! Zo kwijten
wij ons van de taken die u de overheid
hebt gegeven."
1 Deze tekst is een uitwerking van
een presentatie gehouden op de
regiobijeenkomst 'Archieven met het
oog op morgen', georganiseerd door het
ministerie van OCW, van 12 oktober
2010.
Mariko Peters Tweede Kamerlid
GroenLinks.
Tekening: Willem Küiier.
32 2010 nummer 10
