niet worden vertrouwd op een deugdelijk
archiefbeheer bij de overheid. Vaak
zetten non-gouvernmentele organisaties
zich in voor een deugdelijk archiefbeheer
ten behoeve van de mensenrechten.
Archieven kunnen zowel de onderdukker
dienen als de onderdrukten.
followanarchive: #awb10 RT @Duul58
archivists should be completely
independent from the people leading
countries, regimes and governments.
RMrisk: Quintana #awb10 archivists
must define their professional space to
enable records to support human
rights not political agenda
Trudy Huskamp Peterson betoogde in
haar plenaire lezing dat archieven ook
symbolische waarde hebben. Als bepaalde
archieven worden gedigitaliseerd, wordt
de informatie gescheiden van het object.
Soms gaat het niet om de informatie,
maar juist om het object. Of beter nog:
de symboliek van het object. Zo wil
Canada graag het 'oprichtingsstuk' van
Canada, ondertekend door de Britse
koningin, zelf hebben. Volgens Huskamp
Peterson dreigt er door digitalisering
gevaar van aantasting van de symbool-
en informatiewaarde van de archief
stukken. Een al dan niet fraaie kopie van
de Amerikaanse onafhankelijkheids
verklaring is in Amerika op veel plaatsen
te koop; een souvenir van de
Amerikaanse geschiedenis.
BrVer: Western digitisation projects
impoverishing local archives financially
and intellectually? #awb10
Dinsdag 31 augustus begon met de
mededeling van het overlijden van
oud-ICA-president Jean-Pierre Wallot.
Hij was ICA-president tussen 1992 en 1996.
Zijn opvolger Ian Wilson vroeg om een
minuut stilte.
adviesCH: We zijn weer begonnen.
Helaas met een in memoriam voor de
gisteren overleden oud-president van
de ICA #awb10
Vervolgens blikten scheidend president
Ian Wilson en toekomstig president
Martin Berendse terug en vooruit.
Beiden gingen in op de noodzaak tot
internationale samenwerking en de
belangrijke rol die de ICA in de "eeuw
van informatie" moet spelen. Zo lichtte
Wilson een tipje van de sluier op over
het Open Source project dat in de lente
van 2011 gepresenteerd zal worden.
De betekenis van archief en archivarissen
zal meer en meer toenemen, zeker ook
in het licht van democratisering. In de
sessie van de ICA werd ook duidelijk dat
ICA ook (soms financiële) ondersteuning
biedt voor archieven en archivarissen.
Zo is er de werkgroep Archives and
Human Rights.
gracelile: Ian Wilson acknowledges ICA
has been ineffective in dealing with
human rights issues given 80% of
funding is governmental #awb10
#archives
gracelile: Martin Berendse - we are
living in "infocracy" #awb10
Dinsdagmiddag was er nog een film
vertoning, alleen ter lering, niet tot
vermaak. Het betrof een gerestaureerde
versie van de film Nuremberg: its lesson
for today. Eén van de grootste rechtbank
drama's in de geschiedenis met
nazi-kopstukken in het beklaagden
bankje. De aanklachten worden in deze
Amerikaanse documentaire ondersteund
met gefilmd schokkend bewijsmateriaal,
onder meer van de vergassing van Joden
in de concentratiekampen. Een confrontatie
met het verleden die de goed gevulde
zaal in stilte deed verzinken.
De laatste plenaire lezing was van
Nathan Mnjama, professor in Botswana.
Hij beaamde dat voor westerse landen
de nationale identiteit wordt weerspiegeld
in de bewaarde archieven. Het gaat om
naties waarvan de bevoking beschikt
over een gemeenschappelijke cultuur en
taal. In Afrika zijn landen kunstmatig
gecreëerd door de kolonisator, dwars
Scheidend ICA-president Ion Wilson
(foto VVBAD/Froncis Vlieghe).
door stamverbanden heen. De cultuur
van de stammen wordt niet weerspiegeld
in de archieven die veelal zijn gevormd
vanuit het perspectief van de
gekoloniseerde. Bovendien kennen de
stammen een sterke mondelinge cultuur.
adviesCH: In Africa, culturally, you are
memeber of a tribe. Not citizen of a
state #awb10
Ketelaar sloot het congres af met een
samenvatting van de dagen. Tijdens het
congres stond niet de historische of
culturele functie van archieven centraal.
Nee, de functie van archief voor bewijs-
en rechtzoekenden. Daar zijn diverse
grenzen aan bod gekomen, zoals tussen
landen; tussen politiek en volk; tussen
regering en organisaties; tussen archief
en bibliotheek; macht en recht; wet en
uitvoering. Grenzen om te slechten.
Ketelaar legde de nadruk op de rol die
archivarissen moeten spelen. In 1910
riep Muller archivarissen op zich onder
de samenleving te bewegen. In 1991,
met het honderdjarig bestaan van de
VAN, riep Tjeenk Willink dat archivarissen
een rol hebben, die soms zelfs tegen
de administratie ingaat. Zij bewaken
de integriteit van het document.
Ketelaar gaat een stap verder. Hij riep
archivarissen op gemeenschappen
te vormen, zoals Archiveros sin Fronteras
Internacional. Een valkuil is ontwikkelings
werker te worden. "Act locally, think
globally and vice versa." Ontstijg je
instelling, neem je professionaliteit mee.
Bewijs je 'archival solidarity'.
joannemihelcic: RT @adviesCH:
Ketelaar closes with: "...become an
archival activist; an archivist without
borders!" #awb10
Al met al een bijzonder geslaagd
en inspirerend congres met betrokken
deelnemers en bevlogen sprekers op
een fraaie en toepasselijke locatie:
het Vredespaleis in Den Haag.
Conclusie: voor herhaling vatbaar!
Hans Berende en René Spork resp.
hoofdredacteur en redacteur van het
Archievenblad.
nummer 8 2010 41
