Ontdek meer in
waterschapsarchieven
Het hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht
Gerichte adviezen
Afwatering en vervening
In de tijdschriften van de regionale
en lokale historische verenigingen in
het werkgebied van het hoogheemraad
schap Amstel, Gooi en Vecht verschijnen
geregeld publicaties waarin water
en land aan bod komen. De meeste
artikelen zijn gebaseerd op bestaande
literatuur en/of archieven van gemeenten.
De archieven van waterschappen
worden veel minder geraadpleegd.
Er ligt dus nog veel bronnenmateriaal
dat bruikbaar is voor nieuw onderzoek.
Voor het inzien van de waterschaps
archieven kunnen belangstellenden
terecht in de studiezaal en op internet.
De historische archieven zijn met de
vestigingsplaats van het bestuur en de
medewerkers in 2005 verhuisd naar
Amsterdam. Voor onderzoek zijn hier
alle relevante archieven bij elkaar en
deze kunnen in onderlinge samenhang
worden ingezien. Zie http://www.agv.nl/
historisch_archief met onder meer scans
van basisteksten van waterschappen!
De meeste archieven zijn in beheer
gekomen van het hoogheemraadschap
als rechtsopvolger van opgeheven
besturen. Er is een compleet archieven
overzicht met bijzonderheden van alle
polders die in beheer zijn van het
hoogheemraadschap Amstel, Gooi en
Vecht. Uiteraard is er een directe link
naar de digitale bestanden en
afbeeldingen en naar webspecials
met voorbeelden uit de archieven.
De archieven bevatten onder meer
notulen van de besturen, reglementen,
keuren, bestekken van bouwwerken
zoals dijken, gemalen en sluizen,
en natuurlijk prachtige topografische
kaarten. Verder zijn er rapporten van
zeer uiteenlopende onderzoeken voor
juridische procedures, bestuurs-
hervormingen en andere veranderingen
bij waterschappen die incidenteel tot
maatschappelijke beroering aanleiding
hebben gegeven.
De waterschapsarchieven zijn in de
dagelijkse praktijk een belangrijke bron
voor historisch onderzoek voor vooral
de medewerkers van het waterschap
zelf en dat mag best veranderen.
Een breed publiek is welkom. Er is meer
behoefte aan historische informatie
dan vroeger, omdat er steeds minder
mensen bij de taakuitvoering betrokken
zijn die uit mondelinge overlevering van
familie en omwonenden in hun directe
omgeving kennis hebben van gegevens
over het verleden. Bij de zoektocht naar
informatie kunnen onze archief
medewerkers gerichte adviezen geven.
'Recht en bewijs' is een andere
belangrijke motivatie voor onderzoek. In
de archieven zijn immers vele gegevens
bewaard over de uitvoering van werken
en over rechten en plichten van rechts-
voorgangers en betrokken grond
eigenaren en andere belanghebbenden.
Als voorbereiding op nieuwe besluiten
door het bestuur worden gegevens
in archieven opgezocht als achtergrond
en motivatie. Naast de interne
onderzoeken voor het waterschap hebben
de afgelopen jaren ook heel wat
belanghebbenden van buiten het
waterschap in dat opzicht hun weg
kunnen vinden naar de archieven
van het waterschap, bijvoorbeeld over
kwesties rond eigendommen.
Beperkter, of liever gezegd nog te beperkt,
is de groep onderzoekers met een
geschiedkundig of maatschappelijk
onderwerp met als doel een publicatie
voor een breder publiek. Aardige
voorbeelden zijn een onderzoek naar
een conflict over afwatering door de
Zuidersluis te 's-Graveland en naar de
financiering van de Zuiderzeedijken.
Ook zijn er onderzoeken gedaan naar
de ontwikkeling van de vervening rond
Loosdrecht, het waterbeheer in Diemen,
specifieke gemalen of buitenplaatsen,
waterwegen in het Gooi, de vroegste
ontwikkeling van polder Dorssewaard
en cultuurhistorisch waardevolle
bouwwerken voor het waterbeheer in
diverse gemeenten. Onlangs verscheen
een uitvoerige publicatie Zeven eeuwen
familie Breij in het Utrechtse
veenweidegebied door Mieke Breij.
In dit boek staan vele voorbeelden
van mogelijkheden van familie- en
regionaal-historisch onderzoek.
Aan onderwerpen geen gebrek.
Jan Blom archivaris hoogheemraad
schap Amstel, Gooi en Vecht.
nummer 8 2010 37
