Nederlands Instituut voor
Militaire Historie: Archief
Netherlands Shipping and Trade
Commission
Het is een van de weinige bedrijfs
archieven van een Nederlandse rederij
dat compleet bewaard is gebleven
tijdens de Tweede Wereldoorlog.
De digitaliseringskosten en project
management zijn ondergebracht bij
Metamorfoze, ontzuring en verpakking
bij Erfgoed van de Oorlog.
De Nederlandse koopvaardij speelde
een belangrijke rol in de Tweede
Wereldoorlog. De in Londen gevestigde
Netherlands Shipping and Trade
Commission trad namens de Nederlandse
regering op als vertegenwoordiger van
en belangenbehartiger voor de
Nederlandse koopvaardij en besliste
daarbij over bestemming, personeel
en lading van de schepen. De taken
van de NSTC bevinden zich op het
snijvlak van overheidsbemoeienis
en particuliere belangen en hebben
zowel een politieke als een
maatschappelijke component. Door
de NSTC werd ook de basis gelegd voor
uniforme regelgeving voor de
Nederlandse koopvaardijvloot. Naast
het beleidsarchief zijn ook de scheeps-
bewegingkaarten bewaard gebleven,
waarop van elk schip is na te gaan waar
en wanneer het is ingezet en eventueel
verloren is gegaan. Gedurende de
oorlogsjaren heeft de Nederlandse
koopvaardij grote verliezen geleden
aan zowel materieel als mensenlevens.
Behalve voor historisch onderzoek vormt
het archief het uitgangspunt voor
gegevens over koopvaardijpersoneel
tijdens de oorlog. Ook bij toekenning
van eremetaal en de aanvraag van
oorlogspensioenen wordt het archief
gebruikt. De conservering van het
beleidsarchief is gesubsidieerd door
Metamorfoze, dat van de persoons
kaarten door Erfgoed van de Oorlog.
Het programma Erfgoed van de Oorlog is
inmiddels afgesloten. Tientallen grote en
kleine erfgoedinstellingen, documentatie
centra en musea hebben geprofiteerd
van de financiële tegemoetkomingen
van het ministerie van VWS. Behoud
en ontsluiting stonden daarbij centraal.
Daar hoorden ook publieksgerichte
toepassingen bij als websites, publicaties,
films en documentaires. Hierbij is ook
samengewerkt met het Geheugen van
Nederland.
De slotconferentie vindt plaats op
16 september, waarin wordt teruggeblikt
op het bereikte resultaat en een aantal
grote 'nationale WO2-collecties' worden
gepresenteerd. Het programma krijgt
een vervolg met de inrichting van een
Centraal Erfgoedpunt WO2, dat bij het
NIOD zal worden ondergebracht, om
de opgebouwde kennis en contacten
in stand te houden.
Het programma Metamorfoze gaat
gewoon door met het subsidiëren
van de conservering van bijzondere
en kwetsbare archieven door middel
van behoud van de originelen en
digitalisering. Subsidies zijn even
aangehouden vanwege een herbezinning
op de wijze van verwerking van het
gedigitaliseerde materiaal en de
inrichting van het uitvoeringstraject. Het
Nationaal Archief gaat voortaan zorgen
voor de duurzame opslag van gedigita
liseerde archieven en bijzondere
collecties. De scans van boeken, kranten
en tijdschrijften worden door de KB
opgeslagen. Op de komende
Metamorfoze-bijeenkomst in de winter
worden de nieuwe mogelijkheden voor
subsidiëring van mooie, waardevolle en
bedreigde archieven nader toegelicht.
Erik van der Doe coördinator Archieven
Metamorfoze. Met dank aan Dennis
Schouten, in 2009 coördinator Archieven
Erfgoed van de Oorlog.
Atlantisch convooi van Nederlandse koopvaardijschepen tijdens de Tweede Wereldoorlog (coll. Nederlands Instituut voor Militaire Historie).
20 2010 nummer 7
