Bewaargeschiedenis
van oud papier
Toegestane overschrijdingen
Oude
materiaalgroep
Oude
temperatuur
Oude relatieve
vochtigheid
fluctuatie
Nieuwe
materiaalgroep
Nieuwe
temperatuur
Nieuwe relatieve
vochtigheid
fluctuatie
Resultaat
a.
papier
17° C
52
-2°/+1° C
+/- 3 RH
a. papier
18° C
50
+/-2° C
+/- 5 RH
+/- 1° C warmer
en 2% meer
ruimte voor RH.
aanzienlijke
kostenbesparing
mogelijk
b.
Zw/w foto +/-
Op papier
-20° tot 17° C
33 tot 38
+/- 1°C
+/- 3 RH
de zw/w foto materialen op papier
vallen nu onder de nieuwe a.
c.
zw/w foto +/-
-20° tot 17° C
33 tot 38
+/- 1° C
+/- 3 RH
b. zw/w foto
negatieven
13° C
35
+/- 2° C
+/- 5 RH
d.
Zw/w foto
+/- acetaat
-20° tot 5° C
33 tot 38
+/- 1°C
+/- 3 RH
c. zw/w negatie
ven van bi- en
triacetaat en
nitraatfilm
(nitraat was
vroeger apart
in e.) en kleur-
negatieven
-24° C
35
Niet gevonden
e.
zw/w
foto
nitraat
-20° tot 5° C
33 tot 38
+/- 1°C
+/- 3 RH
d. moederkopiën
van tapes
10 C
40
+/- 2 C
+/- 2 RH
f.
kleur
foto
+/-
-20° tot -2° C
33
+/- 1°C
+/- 3 RH
e. werkkopieën
van tapes
18 C
40
+/- 2 C
+/- 2 RH
g.
elektromag
netische dragers
18° C
40
+/- 1° C
+/- 2
Electro-
magnetische
dragers
Moeten nu worden bewaard in een gesloten
constructie ter voorkoming van binnendringing van
schadelijke elektromagnetische straling. (art 41) komt
niet meer voor verder in klimaatbepalingen.
Hiermee is
het aantal
aanbevelingen
beperkt tot 5
verschillende
klimaatzones
h.
optische schijven
2° tot 18° C
40 tot 55
-2° tot +1° C
+/- 3 RH
Optische schijven
zitten nu in de
nieuwe a groep
Schema vergelijking oud en nieuw in de Archiefregeling.
een absolute bovengrens voor papier
van 18° C. De nieuwe regeling lijkt op
het punt van de toegestane afwijking
meer op de ASHRAE normering: ASHRAE
is de American Society of Heating, Refri
gerating and Airconditioning Engineers,
een Amerikaans normeringinstituut.
Een andere grote verandering is dat
de relatieve vochtigheid nu als eerste
genoemd wordt en daarna pas de tem
peratuur. Daarmee is de relatieve voch
tigheid leidend geworden ten opzichte
van de temperatuur.
De belangrijkste wijziging die in de
regeling opvalt, is het wegvallen van
het onderscheid tussen archiefruimten
en archiefbewaarplaatsen. En hoewel de
toelichting bij artikel 38 beschrijft dat de
temperatuur wat betreft materiaalgroep
a voor archiefruimten anders is dan voor
archiefbewaarplaatsen, kon ik die andere
temperatuurwaarde niet ontdekken in
de regeling. Wellicht wordt de 17° C uit
de oude regeling toch verstandig geacht
voor archiefbewaarplaatsen? Mogelijk zal
ook de bandbreedte in de praktijk voor
archiefruimten ruimer gesteld worden. Er is
gelukkig wel een aparte ontheffingsmoge
lijkheid voor de inspectie opgenomen.
Hieronder passeren enkele eerdere
beschrijvingen van opslagcondities van
papier de revue. Daarbij gaat het om een
schets. Het is niet de bedoeling om hier
een systematisch overzicht te geven van
eerdere regelingen.
In De Papierwereld, een uitgave uit
1951 van de papierindustrie, wordt ten
aanzien van de relatieve luchtvochtig
heid gesteld dat men "dus aan de
natuurlijke eisen, die het papier stelt,
tegemoet moet komen. Een goed inge
richt papiermagazijn dient een bevoch
tigingsinstallatie te bezitten, desnoods
zal men de looppaden met een gieter
besproeien, en met een hygrometer het
vochtgehalte controleren".2
Opmerkelijk is dat in een uitgave van de
Rijksarchiefschool over conservering uit
1981 niets vermeld staat over de bewaar
omstandigheden.3 Jütte daarentegen, die in
de jaren '90 aan het ICN verbonden was en
werkzaam was als adviseur, had veel werk
aan het begeleiden van de archiefinstel
lingen en de installateurs om de installaties
te laten afstellen op 18° C bij 50% RH.4
In deze tijd komen ook verschillende
filtersystemen op de markt en een beetje
klimaatbeheersingssysteem heeft een lucht-
behandelingskast, met behalve meters ook
veel elektronische regelaars die in ontwerp
en uitwerking de temperatuur en relatieve
vochtigheid van de archiefbewaarplaatsen
goed in de hand kunnen houden. Nu zijn
er meer computergestuurde ontwerpen.
In de oude regeling van 2001 mocht het
klimaat voor archiefruimten - dus ruimten
bestemd voor tijdelijke bewaring van
14 2010 nummer 4