I 17
educatie en communicatie
tie van geld en dat het NA haar bezoekers
een alternatief wil bieden door het digita
liseren van deze archieven. Dat de archie
ven van Suriname zijn, staat volgens de
ministeries buiten kijf. Toehoorder Els
van den Bent vroeg zich daarop hardop af
of de koloniale archieven wel terug moe
ten naar de voormalige kolonies omdat
ze van Suriname zouden zijn. Wanneer
we het herkomstbeginsel toepassen, is het
eigendom van de Nederlandse staat. Er is
volgens Van den Bent eerder sprake van
schenking of vervreemding. Aangezien
deze discussie breder gevoerd moet wor
den en van meer kanten belicht kan en
moet worden, stelde Fred van Kan voor
dat op een later tijdstip te laten plaats
vinden. Door deze discussie kwam het
oorspronkelijke onderwerp over het her
komstbeginsel toch nog ruimschoots aan
bod.
Floor Geraedts (archivaris Leidschendam-
Voorburg en sinds jaar en dag de trekker
van het Bangladesh Archives and Records
Management project (BARM)) leidde
Christine Martinez in met een voordracht
over de betekenis van archieven voor
de burgers, in het bijzonder het recht
op informatie, in de rechtsstaat. Recht
op en toegang tot informatie staan aan
de basis van de democratie. Geraedts:
"Archival Solidarity is yet to become a
place of exchange of archival knowledge
and experience all over the world. To be
part of that network sharing knowledge
and experience is often frustrating, some
times rewarding, yet always enriching."
Christine Martinez (vice-president van de
ICA, voorzitter van de ICA/SPA en voor
zitter van de Association des Archivistes
Francais (AAF)) sprak over 'Archival
Solidarity', waarbij ze aangaf dat het niet
alleen gaat om hulp van rijke aan arme
landen, maar ook om het delen van ken
nis en vaardigheden tussen professionals.
Ze ging in op diverse manieren van hulp
verlening en situaties waarin hulp werd
vereist. Keulen en l'Acquila passeerden de
revue, maar meer nog de structurele hulp
door archieforganisaties aan collega's in
andere landen, toch vaak en niet verras
send ontwikkelingslanden.
De archivaris dient zijn/haar
beroep.
Alice van Diepen (Archief
Eemland), Klaartje Schwei-
zer (Nederlands Open
luchtmuseum), Boude-
wijn Sittrop (Cultureel
Erfgoed Landelijk Overleg
Minderheden) en Anneke
Voeten (Regionaal Archief
Nijmegen) zeiden dat ieder
een diversiteit belangrijk
vindt, maar dat de ander
het moet doen. De minister
heeft de sleutel voor diver-
siteitsbeleid bij migrante
nerfgoed bij de instellingen
zelf gelegd om ermee aan de
gang te gaan. Ze vertelden
over hun projecten en werk
wijze met betrekking tot dit
beleid. Hierna reageerden
andere deelnemers. Zo is
in Dordrecht het gebruik
maken van netwerken
van de migranten
gemeenschappen zelf, en
het zoeken van samen
werking via sleutel
figuren heel belangrijk.
Vanuit Rotterdam kwam
de vraag of speciale aan
dacht en een speciaal
beleid wel zo nodig zijn,
terwijl men in de stad
Den Haag zich juist zor
gen maakt over het ver
dwijnen van Indische
archieven.
De KVAN-dagen
werden afgesloten met
enkele uitreikingen.
Martin Berendse reikte
de Ketelaarlezing uit
aan Christine Martinez.
Beiden benadrukten het
belang van vrijheid van
informatie. Martinez
onderstreepte dat. Julia
Romijn-Wixley (Archief
Eemland) leidde de aanbieding in van de
gezamenlijke visie van BRAIN en KVAN
Archiveren is vooruitzien. Ze benadrukte het
belang van professionele eensgezindheid
en doelgericht samenwerken. Om goed te
functioneren is ook steun vanuit de over
heid, vanuit het ministerie of de minis
teries nodig. Daarop reikte Fred van Kan
de gezamenlijke visie uit aan Judith van
Kranendonk (directeur-generaal Cultuur
en Media, ministerie OC&W). Even daar
voor was de visie als KVAN-bestuursvisie
aan de algemene ledenvergadering aange
boden, die op basis van de enquêtes, dis
cussiebijeenkomsten en overleg tot stand
was gekomen. Hierop was in de ALV,
begrijpelijk, enig gemor gekomen omdat
de leden de eindversie nog niet hadden
kunnen lezen. Tijdens de ALV in oktober
kunnen leden nog over de visie spreken.
Van Kranendonk nam de visie hartelijk
in ontvangst en gaf een reactie. Alleen al
het gebaar van het door BRAIN en KVAN
samen aanbieden laat zien hoe belangrijk
samenwerking is en hoe de twee vereni
gingen daarin het juiste signaal afgeven:
professionele eensgezindheid en doel
gerichte samenwerking. En uiteindelijk
staat de vraag voorop: wat heeft de bur
ger eraan? Van Kranendonk benadrukte
daarbij drie punten. Ten eerste een goede
en betere toegankelijkheid van archie
ven: niet alleen in de front-, maar zeker
ook in de backoffice, zoals met een
gemeenschappelijk e-depot. Ten twee
de de garantie van duurzaamheid en
betrouwbaarheid van met name digitale
archieven, waarbij de archivaris zich meer
en meer moet positioneren als diener
van het recht van burgers voor toegang
tot informatie. De archivaris moet zijn
ruimte nemen en claimen. Ten derde
benadrukte Van Kranendonk een even
wichtige archiefcollectie in Nederland
van overheids- en particuliere archieven.
Jantje Steenhuis dankte als BRAIN-voor-
zitter Van Kranendonk en overhandigde
haar, na het verwijderen van de oogklep
pen, een verrekijker. Het symbool voor
de gezamenlijke visie met de twee lenzen
van twee verenigingen. Tot slot openden
Jantje Steenhuis als gemeente-archivaris
van Rotterdam en Martin Berendse fees
telijk het e-depot, of beter: de bètaversie
van de software die een digitaal depot
mogelijk mag maken. Ze reikten karabijn-
haken uit om daarmee iedereen uit te
nodigen aan te haken.
Zo kwam er een slot aan de KVAN-dagen
met 250 deelnemers. Geen bezoekers in
het vlakkevloertheater van Haarlem: er is
namelijk geen onderscheid tussen tribune
en de vloer. Iedereen maakte onderdeel
uit van de voorstelling. Bijna iedereen
dan. De rondleiders van de Grote Sint-
Bavokerk in Haarlem konden het niet
altijd eens worden. Gelukkig kon Eric
Ketelaar de gidsen vaak van aanvullende
en vooral juiste informatie voorzien.
V.I. ....I... -
archievenblad
juli 2009
Keynote-sprekerValerie Frissen maakt onderscheid tussen
digitale autochtonen en digitale allochtonen (foto Paul
Maessen).
Judith van Kranendonk en Martin Berendse (foto Paul
Maessen).
juli 2009 archievenblad I
Afsluiting
Deelnemers aan de KVAN-dagen tijdens de lunch: eten en
bijpraten (foto Jac. Biemans).
Hans Berende, Jac. Biemans, Ineke van
den Broek, Dick Deuzeman, Fransien Smeets,
René Spork en Ruud Yap zijn redacteuren
van het Archievenblad. Otto van der Meij
is medewerker van het Nationaal Archief en
Joost Salverda is hoofd publieksadvies bij het
Gelders Archief.
