yan
SNAAI: verder of niet?
Lezen!
yan
Spreken is goud
Archieven in het geding
spreken I
Teksten over het archief
Oraties en colleges van hoogleraren en de archivistiek
Is GOUDi
Een Pak van Sjaalman voor Eric Ketelaar bij zijn afscheid als hoogleraar
archiefwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam op 28 mei 2009
«bet
KVAN nieuws
koninklijke vereniging van archivarissen in nederland
Dat was de grote vraag. Na lange tijd
kwam het SNAAI-bestuur onlangs weer bij
elkaar. Op grond van de resultaten van de
enquête konden we tot maar één conclu
sie komen: we gaan door! In totaal heb
ben 33 leden de enquête ingevuld. Het
grootste gedeelte hiervan (64%) had wel
eens deelgenomen aan een excursie en
was er ronduit positief over. De belang
rijkste reden om niet deel te nemen aan
activiteiten was tijdgebrek. Ruim 40% gaf
aan SNAAI een leuke en plezierige club te
vinden. De belangrijkste reden om lid te
zijn, is het opbouwen van een netwerk.
Wel werd terecht een aantal keer opge
merkt dat het de laatste tijd stil is geweest
rondom de club. Bij de open vragen wer
den veel goede, leuke en inspirerende
opmerkingen en tips gegeven. Sommige
ideeën, zoals het organiseren van work
shops en cursussen, en het overnemen
van de bibliotheek van de Archiefschool,
gaan ons net iets te ver. Maar het enthou
siasme vormt een prachtige basis om mee
verder te gaan. Op de cruciale vraag of
we SNAAI nieuw leven moeten inblazen
reageerde 78% positief. Een fantastisch
resultaat en zeer bemoedigend voor het
bestuur. We zien de komende fase als een
nieuwe start en daarin beginnen we klein
met het organiseren van activiteiten.
Daar hebben we ervaring mee. We willen
eerst SNAAI weer goed op de rails krijgen
en niet te veel op onze hals halen, waar
door er helemaal niets van alle prachtige
ideeën terechtkomt. Komend najaar orga
niseren we weer een interessante en leuke
activiteit bij een collega-instelling. Het is
de bedoeling om vaker van ons te laten
horen, per e-mail of op de website. We
hopen er samen met jullie weer een leuke,
leerzame en actieve vereniging van te
maken. Input van jullie als leden is altijd
welkom, in welke vorm dan ook. Heb je
zin om mee te helpen SNAAI weer op de
kaart te zetten? We zoeken nog bestuurs
leden! Je kunt je hiervoor aanmelden door
een mail te sturen naar snaai@kvan.nl.
De Stichting Archiefpublicaties lan
ceerde tijdens de KVAN-studiedagen in
Haarlem het Jaarboek 2007: Lezen! Teksten
over het archief. Een drietal gerenommeer
de hoogleraren (Gustaaf Janssens, Charles
Jeurgens en Eric Ketelaar) heeft een
beargumenteerde literatuurlijst gemaakt
van boeken en artikelen, die naar hun
mening de standaard-bibliotheek van de
Nederlandse en Vlaamse archivaris zou
den moeten vormen. Elk zichzelf respecte
rend vak beschikt tegenwoordig over een
canon. Geheel in lijn met de oorspronke
lijke betekenis van het woord - volgens
Van Dale: "het geheel van door de kerk
erkende Bijbelboeken" - heeft deze canon
de vorm gekregen van een lijst boeken
die in brede kring als klassiekers worden
erkend. Het Jaarboek is echter veel meer
dan alleen een literatuurlijst. Uit de lijst
is een aantal artikelen gekozen waarvan
een herdruk in een S@P-jaarboek waard
geacht werd. De Leeslijst omvat twaalf
rubrieken - van archief en maatschap
pij, beroepsprofiel en beroepsethiek tot
acquisitie, waardering en selectie. De lijst,
met in totaal 243 titels, vermeldt voor elk
archief
van de twaalf
onderdelen
de belang
rijkste titels.
De samen-
stellers
hebben
op iedere
rubriek een
beknopte
inleiding geschreven waarin ze op infor
matieve wijze het belang van de opgeno
men titels uiteenzetten. Deze inleidingen
bieden een snelle toegang tot de verza
melde kennis over archieven. Niet alleen
archivarissen, maar iedere in archieven
geïnteresseerde lezer zal in dit Jaarboek
veel van zijn gading kunnen vinden.
Daarmee is het een waarachtige canon
van het archiefvak geworden!
Eric Ketelaar erelid
Prof. dr. Eric Ketelaar is benoemd
tot erelid van de KVAN. Tijdens
de afgelopen
Algemene Leden
vergadering
hebben de leden
ingestemd met
een voordracht
daartoe door het
bestuur van de
KVAN.
Conferentie Den Haag
2010
Noteer alvast
in uw agenda!
Op 30 en
31 augustus
2010 vindt in het Vredespaleis in
Den Haag een internationale con
ferentie plaats over onder meer
good governance. De organisatie
is in handen van de KVAN en de
VVBAD.
32
koninklijke vereniging van archivarissen in nederland
KVAN nieuws
Het Jaarboek 2008 van de Stichting
Archiefpublicaties (S@P) is verschenen. Ter
gelegenheid van het emeritaat van prof.
dr. F.C.J. Ketelaar is een selectie van ora
ties en afscheidscolleges van hoogleraren
gebundeld in een nieuw Jaarboek van de
Stichting Archiefpublicaties. De bundel
bevat niet alleen de redes van hooglera
ren in de archiefwetenschappen - tot nu
toeJ.L. van der Gouw (Amsterdam 1973-
1980), C. Dekker (Amsterdam 1981-1996),
K.J.P.EM. Jeurgens (Leiden 2005) en F.C.J.
Ketelaar (Leiden 1992-2002 en Amsterdam
1997-2009) zelf - maar ook van profes
soren die bewust of onbewust thema's
aansnijden die in relatie staan tot de
archivistiek. De besproken thema's vari
eren van informatierecht, informatie- en
communicatietechnologie en bestuur
lijke informatievoorziening, tot bestuurs
recht en bestuursgeschiedenis. De hier
verzamelde teksten zijn soms makkelijk
te verkrijgen, al dan niet full-text via het
internet, of in het verleden gedrukt of
herdrukt in het Nederlands Archievenblad.
Maar ook enkele bekende en belangrijke
'archieforaties1 waar moeilijk aan te komen
was, zijn nu weer voor handen. Bovendien
is de tekst van het afscheidscollege van
Ketelaar zelf, uitgesproken op donderdag
28 mei 2009, nu al in druk beschikbaar.
Het is met name de context waarin de
redes zijn geplaatst, die het voor archi
varissen interessant maakt om er kennis
van te nemen: de al genoemde bewuste of
onbewuste keuze om te oreren over gege
vens en gegevensverwerking, informatie
en informatieobjecten, archiefbescheiden
en archieven. Over archiefbeheer in het
verleden en het heden. Dicht bij huis en
in verre landen. Informatie als deel van
de administratie, tot de rol en functie van
het gebruik. Historisch geanalyseerd of in
een meer filosofische context geplaatst.
Kortom: archivistiek vanuit verschillende
disciplines.
Tevens is bij de Stichting Archief
publicaties (S@P) verschenen: een liber
amicorum voor Eric Ketelaar, aangebo
den door docent-onderzoekers van de
Archiefschool. De speciale band tus
sen (voorheen) de Archiefschool en de
emeritus-hoogleraar archivistiek aan de
Universiteit van Amsterdam komt in
deze bundel tot uiting in de bijdragen
geleverd door (oud-)medewerkers van de
Archiefschool. De nadruk van de artikelen
is een juridische, zowel rechtshistorisch
als contemporain. Ook in Ketelaars werk
zijn de juridische aspecten van het archief,
van het archiefbeheer en van omgang
met archieven onmiskenbaar aanwezig.
Niet altijd, maar wel vaak. Reden genoeg
voor de auteurs om een reis door de
tijd te maken. Een reis die begint in het
zestiende-eeuwse Kennemerland en West-
Friesland (Streefkerk) en die via de zeven
tiende en achttiende eeuw in Dordrecht
(Horsman) voert langs de problematiek,
uitdagingen en schetsen van waardering
en selectie (Waalwijk) en de Wet bescher
ming persoonsgegevens (Lulofs). Maar
niet alleen deze onderwerpen spelen een
rol. Archiefvorming en het archief van de
eerste Nederlandse studente in de rechten
in de eerste helft van de twintigste eeuw
(Neugebauer) en het belang - en daarmee
gebruik - van archieven, zowel vanuit
het perspectief van de historische weten
schappen (Brouwer), als democratisch
beginsel Jonker) en de gebruiker/onder-
zoeker, al dan niet gestuurd door inter
pretaties van de archivaris aan het roer
- die daarmee soms het heft in handen
heeft (Thomassen). Zo is het een mooie
gevarieerde bundel geworden, een klein
'pak van Sjaalman', dat probeert recht te
doen aan het brede scala van onderwer
pen waarmee de scheidende hoogleraar
zich heeft beziggehouden.
Ged in p
33
archivarissen
Jaarboek 2007: Lezen! Teksten over het
archief is te bestellen op www.archief-
publicaties.nl, ISBN 978-90-71251-29-0,
prijs: 32,00.
archievenblad
juli 2009
archivarissen
°raties en colleges
van ho°gleraren...
en de ^chivistjek
Het Jaarboek 2008 staat onder redactie
van Hans Waalwijk en Jorien Weterings
en is te bestellen op www.archiefpubti-
caties.nl, ISBN/EAN 978-90-71251-28-3,
392 pagina's, prijs 47,50 (incl. 3,50
verzendkosten).
i
ce" P.Ik vjm C £3
voor £,V t .VMllW] -
Archieven in het Geding staat onder
redactie van Peter Horsman en
Chris Streefkerk en is te bestellen op
www.archiefpublicaties.nl,
ISBN 978-90-71251-30-6, prijs 23,00
(incl. 3,50 verzendkosten).
juli 2009
archievenblad
