WAD
Archiefbewaarplaats nodig?
Eind 2010 in Alphen a/d Rijn beschikbaar
Depots voldoen royaal aan eisen Archiefwet
U bepaalt de beste beheersvorm
Gebouw heeft autarkische eigenschappen
Gebruik van duurzame materialen en innovatieve technieken
Exploitatiekosten zijn hierdoor zeer laag
Stichting waarborgt continuïteit depotcomplex
Hoe langer de huurtermijn hoe lager de huurprijs
WAD Archief Depots B.V.
Javastraat 10
2585 AN Den Haag
070-3065493
info@archiefdepots.nl
www.archiefdepots.nl
Depots voor cultureel erfgoed
De Mexicaanse vereniging van archi
varissen SDCA en de Mexicaanse sectie
van Archiveros sin Fronteras ondervonden
veel problemen bij de organisatie van dit
mensenrechtenforum. Aanvankelijk zou
het onderdak krijgen bij de Universiteit
van Mexico, maar een nieuw aangetreden
rector wilde zijn handen niet branden
aan het onderwerp. Te elfder ure moest
worden uitgeweken naar een kleine zaal
in het gebouw van de Mexicaanse Senaat.
Dit betekende dat van de oorspronke
lijke ongeveer 800 deelnemers er maar
180 toegelaten konden worden, en dan
bovendien bij toerbeurt. Een aantal deel
nemers uit de universitaire wereld trok
zich terug uit vrees voor moeilijkheden.
Die vrees was overigens niet ongegrond:
Senaat en van parlementsleden van het
Federale District van Mexico, en niet in
het minst omdat het forum plaatsvond
onder auspiciën van de ICA.
Het gehoor bestond voornamelijk uit
archivarissen en studenten archivistiek.
Opvallend afwezig waren medewerkers
van het Nationaal Archief van Mexico
(Archivo General de la Nacion). Kennelijk
wilde ook deze instelling zijn nek niet uit
steken. Tijdens het forum kwamen onder
werpen aan bod als de bewijskracht van
archieven voor de bescherming van de
mensenrechten, de archieven van waar
heidscommissies, het archiefonderzoek
naar de Mexicaanse Vuile Oorlog (jaren
'70 en '80) en de verdwijningen tijdens
die periode. Zelf lichtte ik de Nederlandse
situatie toe. Daarbij ging ik vooral in
op de openbaarheid van informatie en
de bescherming van persoonsgegevens.
Tijdens het forum voerden ook Noord-
Amerikaanse collega's het woord, die
verbonden zijn aan universitaire centra
die onderzoek doen naar de schending
Primer Foro Internacional
de Archivos y Derechos Humanos
één van de organisatoren, Maria Teresa
Dorantes, voorzitter van Archiveros sin
Fronteras Mexico, werd per brief met
de dood bedreigd als zij zich niet zou
terugtrekken. Het congres kon ten slotte
doorgaan dankzij de steun van de men
senrechtencommissie van de Mexicaanse
van mensenrechten. Zij leggen zich toe
op het verzamelen van archieven uit ver
schillende continenten ten behoeve van
het onderzoek. Met het herkomstbeginsel
leken zij niet zoveel op te hebben, al stel
den zij zelf dat door hun inspanningen
archieven in ieder geval behouden blijven.
Het forum werd afgesloten met een work
shop door Trudy Peterson, waarbij we ons
buitenland
Primer Foro Internacional
Archivos y Derechos Humanos
bogen over de rol van de Verklaring van
Rechten van de Mens en de ethische code
bij de archivistische praktijk.
Een eerder bezoek aan Mexico maakte
mij al duidelijk dat de officiële werkelijk
heid en de wereld waarin onze Mexicaanse
collega's moeten leven, niet hetzelfde
zijn. In die gedachte werd ik alleen maar
gesterkt, niet alleen door de lezingen tij
dens het forum, maar ook door persoon
lijke gesprekken. Zo ontmoette ik José
Sotelo Marban, die in 2001 voor de speci
ale openbare aanklager het archiefonder
zoek begon naar de rol van de opeenvol
gende regeringen tijdens de Vuile Oorlog.
Uit zijn rapport bleek dat de overheid
verantwoordelijkheid droeg voor verdwij
ningen, martelingen en bloedbaden. De
regering had deze uitkomst niet verwacht,
omdat belangrijke bestanden gecodeerd
waren, maar Marban en zijn mensen had
den de bescheiden toch weten te ontslui
ten. Nadat één van zijn medewerkers het
rapport in 2006 openbaar had gemaakt,
overigens buiten zijn medeweten, werd
Marban uit iedere overheidsfunctie
geweerd. Hij is momenteel zonder inko
men. In het licht van deze en andere ver
halen realiseer ik me bevoorrecht te zijn
om als archivaris in Nederland te werken
en te leven. We kunnen in het openbaar
discussiëren over ons vak en misstanden
aan de kaak stellen. Maar al kennen we
hier geen Mexicaanse toestanden, toch
zullen we ook in ons land alert moeten
zijn en blijven als het gaat om openbaar
heid enerzijds en de bescherming van de
persoonlijke levenssfeer anderzijds.
Forum Archieven en
Mensenrechten in Mexico
Door Fred van Kan
Onze Mexicaanse collega's organiseerden
van 9 tot 11 december 2008 een interna
tionaal forum rond archieven en mensen
rechten. Zij grepen daarvoor de herdenking
van 60 jaar Verklaring van de Rechten
van de Mens aan. Ik genoot de eer om de
International Council on Archives (ICA) bij
dit forum te vertegenwoordigen.
'Herkomstbeginsel'?
De buitenlandse sprekers geportretteerd (foto auteur).
9,10 y 11 de Diciembre de 2008
r-,".
Senator José Luis Garcia Zalvidea, lid van de mensenrech
tencommissie (foto auteur).
Bevoorrecht
Fred van Kan is voorzitter van de KVAN en
directeur van het Gelders Archief.
mei 2009
archievenblad
