BHIC zet in op online communities
1 1
Nieuw publiek, nieuwe wegen
•JU
dienstverlening
Zo'n anderhalf jaar geleden verscheen
in het Archievenblad een artikel over het
zogenoemde Zuidland-project van het
Brabants Historisch Informatie Centrum
(BHIC) in 's-Hertogenbosch.1 Daarin werd
toegelicht hoe het BHIC langs nieuwe
wegen een nieuw publiek probeert te
interesseren voor erfgoed.
Christian van der Ven, studiezaalcoördi
nator en projectleider Zuidland, legt uit:
"Het gaat er in dit project niet zozeer om
dat we zo snel mogelijk een aantal flit
sende toepassingen uit de digitale grond
stampen. Nee hoor, het gaat in wezen
om een mentaliteitsverandering. Ik wil
dat mensen gaan zien dat er ontzettend
leuke, spannende dingen op het internet
gebeuren, waar erfgoedinstellingen iets
mee kunnen en eigenlijk zelfs iets mee
moeten. Ik wil dat collega's zelf ontdek
ken hoe het BHIC langs eigentijdse, digi
tale wegen nieuwe doelgroepen kan aan
boren."
In het Zuidland-project spelen onli
ne communities een belangrijke rol.
Misschien wel het bekendste product van
zo'n community is de veelgebruikte online
encyclopedie Wikipedia. Ontzagwekkend
veel mensen op zoek naar informatie, zoe
ken allereerst in deze gratis bron, gemaakt
door en voor iedereen. Of ze zoeken via
Google, maar daarin staan artikelen uit
Wikipedia dan vaak weer bovenaan het
resultatenlijstje.
Van der Ven daarover: "En je kunt ver
volgens debatteren tot je een ons weegt
over de betrouwbaarheid en kwaliteit van
Wikipedia, maar feit is dat mensen dit
toch blijven gebruiken en bovendien voor
waar aannemen wat ze aangeboden krij
gen als antwoord op hun vraag. Het werkt
dus, leuk genoeg. In plaats van nu in ver
wondering hiernaar te kijken, kun je er
als moderne informatiedienstverlener dus
ook gewoon gebruik van maken. Zo ken
ik bijvoorbeeld enkele Amerikaanse uni
versiteitsbibliotheken, die projecten heb
ben opgestart om via Wikipedia alsnog
hun informatie bij studenten te krijgen.
Die laatsten kwamen daarvoor namelijk
echt niet meer naar de bibliotheek toe."2
Wiel
Het BHIC zoekt dus naar mogelijkhe
den om online communities in te zetten
voor het beschikbaarstellen van haar erf
goedbronnen, zoals historische foto's en
films. Maar ook andere traditionele werk
zaamheden als inlichtingenwerk vinden
meer en meer een nieuw digitaal jasje in
communities van derden. "Als je voor de
tweede keer het wiel uitvindt, kun je een
fiets bouwen. Maar wat heb je aan een
- geëxperimenteerd met die nieuwe toe
passingen. De groep pioniers zet bijvoor
beeld een aantal praktische pilots op rond
drie overbekende webservices: YouTube,
Flickr en Google Maps.
Films geven de meeste archiefdiensten
maar hoofdpijn. Het is moeilijk materiaal
om te conserveren en goed te beschrijven.
Beschikbaarstellen is trouwens technisch
ook al geen simpele zaak. Bovendien gaat
het meestal maar om kleine collecties,
waardoor ze dan maar al te vaak op de
plank blijven liggen. Jammer, want klan
ten houden nu eenmaal van bewegende
beelden! Van der Ven: "Even los van het
YoujJH
fiets, als er al een snelle auto voor je klaar
staat?", aldus Van der Ven.
Na het eerste jaar Zuidland waren mede
werkers van het BHIC enthousiast over
wat ze hadden gehoord, gezien en zelf
hadden ontdekt en ervaren. Deels was
het voor een aantal nog te abstract, maar
er kwamen ook heel veel inspirerende,
concrete toepassingen voorbij, waarmee
het BHIC direct aan de slag kon. In drie
nieuwe werkgroepen - de verkenners,
de pioniers en de kolonisten - wordt op
verschillende vaarafstanden tot de veilige
haven - van heel vaag tot erg concreet
conserveren, hoeft het beschikbaarstel
len echter geen probleem te zijn. Voor
letterlijk geen geld zet je het op internet.
Via een site als YouTube is beschikbaar
stellen namelijk een gratis fluitje van
een cent, of het nu via je eigen YouTube-
kanaal is of via je website. En je bereikt
er een internationaal miljoenenpubliek
mee."
Als test zette het BHIC een filmpje van
enkele minuten online via YouTube, dat
de sloop van het gemeentehuis van Cuijk
in 1964 liet zien. Het gevolg? Binnen de
kortste keren werd dit filmpje 1000 keer
bekeken! Er werden reacties achtergelaten
en er werden links gemaakt. Inmiddels
is het YouTube-kanaal 'BrabantBekijken'
actief (www.youtube.com/brabantbekij-
ken). In 2009 zullen de leukste filmpjes
uit de depots van het BHIC via dit kanaal
én via www.bhic.nl beschikbaar worden
gesteld aan het publiek.
Naast bewegende beelden zijn ook
stilstaande beelden, foto's, enorm gewild
bij het grote publiek. Een populaire foto
site is Flickr, waarop mensen al meer
dan een miljard foto's plaatsten. Iedere
minuut worden er daar nog eens duizen
den aan toegevoegd. Het mooie van Flickr
is dat de service net als YouTube een mil
joenenpubliek trekt en mensen uitnodigt
foto's te becommentariëren, te taggen
(eigen trefwoorden toe te kennen), als
favorieten aan te merken of zelfs op eigen
websites te gebruiken. Veel interactie dus!
"Op dit moment pionieren we op diverse
manieren met Flickr", licht Van der Ven
toe. "Zo hebben we een fotoset getiteld
'Wie is wie in Cuijk', die gekoppeld is aan
een rubriek in een lokaal nieuwsblad en
aan onze website. En verder hebben we
een flinke collectie foto's uit Vught online
geplaatst. Via Flickr, in combinatie met
de lokale media, hopen we zo nóg meer
mensen van deze foto's te laten genieten,
dan we anders alleen via onze eigen site
zouden bereiken."
Die laatste collectie betreft bijna 1000
foto's van Vught uit de periode 1930-
1950. Grotendeels zijn deze foto's afkom
stig uit de collectie van Fotopersbureau
Het Zuiden. Een bekende naam, maar
ook kwalitatief een zeer mooie col
lectie. Tussen de foto's zitten bijvoor
beeld dorpsgezichten, groepsfoto's rond
familiegebeurtenissen, portretten en
foto's van retraitehuis 'Loyola' in Vught.
Ziewww.flickr.com/brabantbekij ken
dienstverlening
Van der Ven over de
projecten in Flickr: "Zoals
gezegd, zijn het allemaal
maar proefprojecten. We kij
ken gewoon wat er gebeurt,
maar de eerste resultaten zijn,
evenals bij YouTube, erg posi
tief. Over sommige dingen moet je niet
meer praten, die moet je gewoon doen."
In tegenstelling tot YouTube is Flickr ove
rigens niet geheel gratis. "Maar voor enke
le tientjes krijg je onbeperkte uploadmo-
gelijkheden en bovendien uitgebreidere
statistieken bij je foto's. Daar kun je je dus
geen bult aan vallen, toch?"
Het BHIC denkt er nu over na om ook
aan te sluiten bij Flickr The Commons,
waar verder in Nederland alleen nog
het Nationaal Archief bij is aangesloten.
Als erfgoedinstelling op Flickr kom je zo
nog nadrukkelijker in beeld.3
Naast YouTube en Flickr zijn er nog
veel meer communities en toepassin
gen waar erfgoedinstellingen dankbaar
gebruik van kunnen maken. Wikipedia
en Google Maps werden al genoemd
- het BHIC is ook hiermee aan het expe
rimenteren - maar dit is pas een begin.
Uiteindelijk gaat het niet om het inzet
ten van zoveel mogelijk services, maar
om het zo breed mogelijk beschikbaar
stellen van onze historische schatten.
EennieuwewereldgaatopenvoorhetBHIC.
En het BHIC gaat open voor de wereld!
12
februari 2009
13
S3
Door Margot America m.m.v. Christian van der Ven
Komen al uw klanten nog naar uw studie
zaal? Misschien weten ze dan nog wel uw
website te vinden? Maar vast ook niet alle
maal, bij lange na zelfs niet. Nee, de moder
ne klant, het nieuwe publiek, heeft nieuwe
wegen gevonden om de gewenste informatie
te vinden. En traditionele archieven staan
meestal niet op het menu.
Communities
YouTube
Vidao1» I Kanalen I CommunHv I Unloadgn
Video's I Favorieten I Afspgglhjslep G'Oepen
Abonnementen
Kan.MlIwwoikeii
brabantbakijkan
Lid gewcrócn 11 IMt
Laatste aameMng 1* seconden
peleden
Bekeken vnfetfa
IK Jjtnuv^w,Miic.nl
L.tRisElaloavflsam
Kanaal delen
http/fwwwvoutuPe comftirabantbekllken
1 RATiBura
1 0uU58 tonJgKoifr
RATJwa rvfatochl
HHHI
M £Jj§p||
OneniiKi gemeentehuis
Wnmon 1901)
Toegevoegd 2 weten
geleden
Aantal teren beteten 42
Beelden MU11967
Toegevoegd 2 weten
Aartal teren beteterr 26
Je hebt geen favorieten
gekozen.
Je kunt een video die le bekilkt eenvoudig
een je favoneten toevoegen door op de link
Opslaan In favorieten onder de video te
HetYouTube-kanaal 'BrabantBekijken' van het BHIC.
Flickr
Wie is wie in Cuijk? Foto's van het BHIC op Flickr.
Een foto uit de collectie van Fotopersbureau Het Zuiden:
het interieur van de bibliotheek van de strafgevangenis in
Vught, 1952.
flickr
llome Yoii Oiyanlze
Brabants Historisch Ini
:h MormMie Certrum
Groups Explore
I Ke*i Sign Oil
ie Centrum (BHIC) Seis
bhic Wie is wie in Cuijk
llllll Thumbnails Dwal Comments
Afrlkamlddag In Cuijk
Veerpont André tussen Cul|k en Middelaar
Een vrouw uit Kameroen vlecht haren met gaat ygnsn 4 september 1984 weer varen. Nieuwe veerstoepen voor de veerpont Spes
kraaltjes tijdens de Afrlkamlddag In de achtergrond^ Vera tussen Cuijk en Middelaar, 17 Juli
schouwburg In Cuijk. 909 Fotograaf
Kruispunt Hapsebaan In Cuijk
an Aug 22.7008 1 Cetate
Korte Molenstraat In Cuijk
AA
nAug 22.2008 1 Dwte
Flets- en voetgangerstunnel In
Cuijk
Kruispunt Hapsebaan met
QrotestraaVHagelkruis met overstekende
leerlingen van het Merletcollege te
•'1 Aug 22.2006 I Geide
Weekmarkt In Cuijk
Straatfestival In CuIJk
«1 Ajg 22,2009 1 Oden
Vrije Markt In CuIJk
Gewoon doen
Open wereld
Margot America is medewerker communica
tie van het BHIC in 's-Hertogenbosch. Christian
van derVen is coördinator Studiezaal en pro
jectleider Zuidland van het BHIC. Als digitale
archivaris onderhoudt hij bovendien een
eigen blog (http://digitalearchivaris.blogs-
pot.com) en richtte hij de online community
Archief 2.0 op (http://archief20.ning.com).
Noten
1 Margot America m.m.v. Christian van der
Ven, 'Het BHIC op weg naar het Zuidland',
Archievenblad 111, nr. 3 (april 2007) 8-9.
2 Een goed artikel is 'Putting the Library in
Wikipedia'. Het bevat links naar andere
artikelen en websites, en staat bovendien
online: http://www.infotoday.com/online/
sepo8/Pressley_McCallum.shtml
3 Zie www.flickr.com/commons en
www.flickr.com/nationaalarchief
archievenblad
februari 2009
archievenblad
