Het Archievenblad charter tot chip
L
IL6 Erfgoed op locatie.
colofon
113 De archieven van de Protestantse Kerk in
Nederland
131 Het Katholiek Documentatie Centrum
131 Archieven en collecties van de
Doopsgezinde gemeente Haarlem
[35 Klooster Sint Aegten.
noot van de redactie
38 Ondergedoken religieus erfgoed
[4i Openbaarheid van archieven in Mexico l
[44 Symposium: 'Wat willen historici van
archieven?'
L54 Lieuwe Zoodsma, directeur Noord-Hollani
Archief en voorzitter CPA: "Juist door de
sterke ontkerkelijking ontstaat de behoei
om het erfgoed veilig te stellen"
Vaste rubrieken
Li. De archiefervaring
UL Nieuws uit het veld
[45 Column
[46 Literatuur
[51 KVAN Nieuws
[52 Agenda
Citaat van de maand
Roelof Braad
-
fir-T-T" I'lTiiTT
Het Archievenblad is een uitgave van de
Koninklijke Vereniging van Archivarissen
in Nederland (KVAN).
Het Archievenblad verschijnt tienmaal
per jaar. Alle leden van de KVAN
ontvangen het Archievenblad.
Redactie
Chaja Beek, Hans Berende,
Jac. Biemans, Patricia Böschen,
Roelof Braad (hoofdredacteur),
Dick Deuzeman, May Scheepers,
Tamara Tesselaar-Groot,
PatrickTimmermans/ Verleden Tijd
(eindredactie), Ivo Zandhuis.
Vaste medewerkers
Dick Bunskoeke, Sophie Devolder,
René van Dijk, Adelheid Feryn,
Harry Hendriks, Charles Jeurgens,
Eric Ketelaar, PeterVlot.
Redactieadres
Archievenblad,
Markt 1,681 I CG Arnhem.
Tel.: (026) 352 16 05
E-mail: redactie@archievenblad.nl
E-mail (aanleveren van persberichten):
nieuws@archievenblad.nl
Abonnementen en
ledenadministratie
Wie geen lid is van de KVAN kan het
Archievenblad bestellen bij het
KVAN-bureau,
Markt 1,681 I CG Arnhem.
Tel.: (026) 352 16 05
E-mail: bureau@kvan.nl
Ook voor adreswijzigingen.
Jaarabonnement:
Nederland 74,00
buitenland (binnen Europa) 86,00
buitenland (buiten Europa) 103,00
losse nummers 7,50
Product- en personeelsadvertenties
Sales Services geeft inlichtingen over
tarieven en plaatsing van alle advertenties.
Postbus 2317, 1620 EH Hoorn.
Tel.: (0229) 21 12 11. Fax: (0229) 27 04 04
E-mail: sns@wxs.nl
Ontwerp en productie
Print Productions BV, Ursem
Beeldbewerking cover
Print Productions BV, Ursem
ISSN 1385-4186
Het volgende nummer van het
Archievenblad verschijnt halver
wege oktober 2008.
N H 0 U D S
18 Kerkelijke archieven in het jaar van het
Religieus Erfgoed
Marga Arendsen
Dick Deuzeman
Kerkelijke archiefzorg in het bisdom
Roermond
Mart Bohnen
[18 De Nederlandse kerken en hun
ledenadministratie
Peter Nissen
LodewijkWinkeler
122 Dominee Geelkerken in de slangenkuil
Wim Berkelaar
124 De Portugese Synagoge te Amsterdam en
haar bijgebouwen
Abraham Rosenberg
Mechteld Gravendeel
[29 Beheerd verleden, behouden toekomst.
Het Archief- en Documentatiecentrum van de
Gereformeerde Kerken in Nederland
(vrijgemaakt)
Wim Koole
[30 Vergane rijkdom van het kapittel van de
Grote Kerkte Dordrecht
Theo Vermeer
[32 Dikkertje Dap en de Geloofsbelijdenis
Dirk Zwart
Erfgoedcentrum voor het Nederlands
kloosterleven
Marga Arendsen
Het project Rituelen in Amsterdam
Dick van Dijk en Aafje Moonen
P G A V E
Dick Deuzeman
Buitenland: Fred van Kan
42 Archives, Governance Development.
De waarde van het ICA-congres in
Kuala Lumpur
Onderwijs en onderzoek: Charles Jeurgens
Educatie en communicatie
Burgerlijke Stand: Dick Deuzeman
Kerkelijke archieven in het Jaar van het
Religieus Erfgoed
fmtr<ufjcmofffjrnr?!Cu rnoc£jtjcbor
4*}co omröiiQCö ic metten rijt. uau
V nir lïbf boc'.tcn ouoljcmi
- «s üijnr&agtjCGrcmcttcn
Mil:# njtfee DcrnumcDtJ fctiien
^ii'rV^P'cnmahctcnf^occbtiDdti'
licUrrfanontmDt) fclucn
T;fi1'nfCcncr .tjocöitfom goooe tuott
gcboKit inbftljlff mïiubc in öAiu&ct
ftaö tcü bon fn uwo obfen ftröcDau
DiccucrrnicrfnocDirrnglf cnbbc
<0 mine ficle «toet nu ncöcr rocöat
tjmcDroüAöcro ,tn njclrfecnöuoan
nrorer ocraonöf rëGjnrc Iprftcn rot
ono tn ontQacp ro.xcrOc tfcaKnorn
cficer.fjocöiUöocöif mpDOrr nacht
rthmame^nöc mariatn njonticrlij
hergoDlüurtontnnpUinni u rrtje>
ucntoaofotoDtcfoniroooöco ncorc
BhtöailtDofrDatlithaonDrrnwuü
OriijtUct tnof Oer aio Dicfonne öocc
"We laten de geschiedenis zien met een knipoog". j
Die uitdrukking horen we de echter de laatste tijd
steeds meer en hij wordt niet alleen gebezigd door
onze concurrenten. Ook musea, culturele instellin
gen en zelfs, laatst, een archivaris namen hem in de
mond. Ik vind dateen zorgwekkende ontwikkeling."
Henk't Jong, consulent bij Historisch adviesbureau 't Scrapeelin
een column van 13 september 2002
Bron: http://www.scapreel.nl/html/archief2.html
Door Marga Arendsen
De huidige situatie in kerkelijk Nederland geeft aan
leiding voor bezorgdheid over het religieus erfgoed.
Hoe voorkomen we dat een belangrijk deel van de
Nederlandse geschiedenis verloren gaat?
Dikkertje Dap en de Geloofsbelijdenis
Foto's voorzijde:
2008:Jaar van het Religieus Erfgoed. Het Archievenblad besteedt in het themanummer van september aandacht aan de relatie tussen
archieven en religieus erfgoed. De illustraties op het omslag staan in dit licht. Boven: opening van de synagoge in Breda in 1971 in
aanwezigheid van de Bredase bisschop Ernst (Stadsarchief Breda/foto H. Chabot); daaronder: de neogotische Jozefkerk in Tilburg,
architect Henri van Tulder (foto Theo Cuijpers); midden: herdenkingsprentje van Adrianus VI, de enige Nederlandse paus, circa 1914
(Katholiek Documentatie Centrum, Nijmegen); rondje: reliekenlijst van de Sint-Remigiusparochie in Klimmen, 1441 (Rijckheyt, Heerlen);
linksonder: Gereformeerde kerk aan de Meesterstraat te Doetinchem, ca. 1965 (Streekarchivariaat Regio Achterhoek);
achtergrond:detail buitenzijde zuidertransept Sint-Janskathedraal te 's-Hertogenbosch (foto PatrickTimmermans).
Door Dirk Zwart
In het Nederlands Muziek Instituut in Den Haag
bevinden zich vele collecties met de muzikale nala
tenschappen van Nederlandse componisten en
musici. Een schat aan materiaal op kerkelijk-muzikaal
gebied.
Kerkelijke archiefzorg in het bisdom Roermond
Door Mart Bohnen
De Rooms-Katholieke Kerk troost zich grote inspan
ningen om haar archieven zorgvuldig te bewaren.
In deze bijdrage wordt stilgestaan bij de organisatie
van de archiefzorg in het bisdom Roermond.
Lieuwe Zoodsma, directeur Noord-Hollands
Archief en voorzitter CPA:
"Juist door de sterke ontkerkelijking ontstaat de
behoefte om het erfgoed veilig te stellen"
Door Dick Deuzeman
Dit keer in de interviewrubriek Burgerlijke Stand een
gesprek met iemand die te maken heeft met kerkelijke
en semi-kerkelijke archieven: Lieuwe Zoodsma.
Archieven en religieus erfgoed
Het jaarlijkse themanummer, dit
keer over archieven en religieus
erfgoed, wordt u kleurrijk gepre
senteerd. Het is nog steeds mijn
wens dat full color uitgeven van
het blad tot de mogelijkheden
gaat behoren. Ik zal dat niet
meer als hoofdredacteur mee
maken, omdat ik de pen en het
bladmanagement per 1 septem
ber heb doorgegeven aan Hans
Berende. Bij deze dus de oproep
om voortaan al uw bijdragen en
vragen op hem af te vuren via
het bekende mailadres: hoofd-
redacteur@archievenblad.nl.
Het Archievenblad zal natuurlijk
altijd mijn belangstelling heb
ben. Ik heb er precies zeven jaar
met plezier aan gewerkt, samen
met een enthousiast team met
regelmatig nieuwe spelers.
Warm ook vond ik de belang
stelling van de collegae in den
lande die steeds wel weer wat
tijd over hadden voor een bij
drage of een advies. Dank daar
voor en voor alle waardering
en opbouwende kritiek! Ik heb
er alle vertrouwen in dat het
nu klaar staande redactieteam
de vernieuwingskoers die we
gezamenlijk bedachten - kleur,
gecombineerd op papier en
multimediaal uitgeven, archief-
wetenschappelijke middenka
tern - de komende jaren gaat
slagen. Mijn werkzaamheden
voor de KVAN zijn echter nog
niet voorbij. Per 1 september ga
ik het bestuur versterken met
de overname van het penning
meesterschap.
In mijn loopbaan als archiva
ris heb ik heel wat kerkelijke
archieven inhoudelijk leren ken
nen. Bij inventarisatie ervan
viel me op dat de inhoud ervan
nogal twijfelachtig is. De preken
van pastoor of dominee, litur
gieën, aantekeningen over pas
toraal werk en zielzorg voor de
aan deze herders toevertrouwde
schapen zijn slechts sporadisch
te vinden. Is en was dat niet
nou juist de belangrijkste acti
viteit van de kerken? Is de neer
slag in zo'n archief dan niet 'een
sterk stuk in een oude sok'?
Natuurlijk, de erfgoedwaarde
van goederenbeheer en dergelij
ke staat buiten kijf en algemene
zaken over pastoraat zijn soms
tussen de regels door ook wel
te vinden. Maar ik mis in deze
archieven toch wel essentie bij
mijn onderzoek naar het sociale
en maatschappelijke verleden
van de regio. Schrijven we dan
hier ook niet geschiedenis met
een knipoog? Misschien valt er
de komende tijd bij acquisitie
van religieus erfgoed wat meer
op de neerslag van essentie van
taken te sturen? In ieder geval
veel leesplezier met deze en de
volgende nummers van dit blad!
archievenblad
september 2008
september 2008
archievenblad
