educatie en communicatie
Wat we kunnen met klassieke mid
delen in het hedendaags onderwijs,
probeerde Cees Hageman uit te
leggen. De leerkracht 'die zo
mooi kon vertellen' en daar
door de geschiedenis in
de klas tot leven bracht,
lijkt uit het onderwijs
te zijn verdwenen.
Het motto van tegen
woordig lijkt te zijn:
dikke boeken en
dunne leerkrachten.
Hageman pleitte
voor een omkering
hiervan: dikke leer
krachten en dunne
boeken! Maak een
rijke leeromgeving.
Dompel de leerlingen
onder in geschiedenis.
Als gereedschap valt hier
bij te denken aan jeugdli
teratuur, de bibliotheek, het
archief, het ter plekke vertelde
verhaal, het internet, de schoolplaat
en nog veel meer. "Kom vanuit de his
Dan waren er ook vertegenwoordi
gers van drie archieven die recentelijk
hun publieksruimte hebben aangepast:
Joyce Pennings, Marcel Duijghuisen en
Harmen Snel presenteerden het waar
om van hun keuzes. Joyce Pennings
(Het Utrechts Archief) vertelde dat de
dienst met het nieuwe bezoekers
centrum vooral passief historisch
geïnteresseerden wil bereiken.
Daarom is een presentatievorm
gekozen die laat zien hoe fascine
rend archieven en archiefonder
zoek kunnen zijn. Dat gebeurt
onder het motto: 'Ontdek je
eigen geschiedenis en die van
je omgeving met boeiende
archiefstukken, beeldmateriaal
en films'. De studiezaal is er voor
'startende onderzoekers', de 'diep-
gravers' zijn welkom zijn in het
oude gebouw. Marcel Duijghuisen
(RHC Eindhoven) schetste in zijn
bijdrage 'Nieuwe wijn in oude zakken.
Sociëteit TOEN' de 'horeca-gedachte', die
uitgaat van de gedachte dat historisch
onderzoek ook een sociale component
in zich herbergt, die elke dag in en om
teren, verkennen. Laten we het archief
ontdoen van onnodige lagen van contex-
tualisering, zodat we de historische erva
ring een optimale kans geven om zich te
manifesteren."
Naar aanleiding van deze lezing kwam er
een korte, maar geanimeerde discussie op
gang. Een van de opmerkingen vanuit de
zaal was, dat we het niet moeten zoeken
in decontextualisering, maar dat we de
historische ervaring juist een grotere kans
geven door méér context toe te voegen!
de
torische bron tot
verbeelding", aldus
Hageman. Tijdens de workshop maakten
de deelnemers een verhaal aan de hand
van een schoolplaat. Feit en fictie lie
pen daarbij soepeitjes door elkaar heen.
Het motto was: 'Elk verhaal is een ver
haal!' De animo onder de deelnemers om
op deze manier te komen tot een leven
dige verbeelding van de geschiedenis was
in elk geval groot.
Hoe toets
je de vindbaar
heid van de eigen
website? Met 'De
BASIS', vertelde
Jeroen van Vliet
(DEN). De BASIS
staat voor Digitaal
Erfgoed Bouwen
Aan Succesvolle
ICT Strategie en
gaat uit van zeven basiseisen. Bij deze
minimale eisen heeft ieder de vrijheid de
lat hoger te leggen. Uiteindelijk kan het
hele veld er ervaring mee opdoen en erop
reageren. Met bijvoorbeeld www.valida-
tor.w3.org kun je zelf zien of je aan de
zeven basiseisen voldoet. Alle informatie
over het testen van je website staat op
www.den.nl/debasis.
educatie en communicatie
de studiezalen van Nederlandse archie
ven te bekijken is. Vandaar dat men bij
het RHCe ging zoeken naar een vorm
waarin dit sociale aspect een uiting kon
krijgen binnen de bestaande infrastruc
tuur die er in de Eindhovense binnen
stad al bestond. Men kwam daarbij tot
de gedachte van een grand café, waarbij
het studiezaalbezoek als een zelforga
niserende attractie in de nieuwe ruimte
is opgenomen met koffiehoek en oude
films op de achtergrond. De studiezaal is
net een sociëteit, een clubgebouw, in dit
geval met de naam 'TOEN'. In de maan
delijkse 'historische salon' worden ook
andere producten aangeboden die in de
sociëteitsgedachte passen. Dit alles levert
steeds andere bezoekers op. De oude stu
diezaalbalies zijn opgeheven, de archie
ven staan wat meer op afstand. Harmen
Snel sprak over het nieuwe imago van het
pas verhuisde Amsterdamse Stadsarchief.
In de nieuwe huisvesting in de transpa
rant gemaakte kolos 'De Bazel', met daar
in nieuwe producten als een schatkamer,
een filmzaal, presentatie van fotoalbums
van Amsterdamse wijken en een exposi
tie waarin ook originele stukken geraad
pleegd en aangeraakt mogen worden,
noteerde men na de eerste zeven maan
den het astronomische getal van ruim
100.000 bezoekers. Toch blijkt ondanks
de vernieuwingen het aantal bezoekers
voor onderzoek nauwelijks veranderd.
Joyce Pennings
schetste ook de
uitkomsten van
een gebruikers
onderzoek bij
Het Utrechts
Archief. Daarin
kwam naar
voren dat vir
tuele bezoe
kers er de voor
keur aan geven
om op de site
van een archief
op Google-manier te
kunnen zoeken. Voor
een beginnende archief
bezoeker is het vaak onduide
lijk wanneer hij moet zoeken onder het
kopje 'Archievenoverzicht' en wanneer
onder 'Collectie' of
'Toegangen'. Arjan
de Boer zette op een
rijtje waarom Het
Utrechts Archief
daarom koos voor
de Google Search
Appliance (GSA) en
ging in op de voor-
en nadelen ervan.
Bovendien besteed
de hij aandacht aan
de mogelijke alter
natieven: zoals de
Microsoft Search
Server en Thematis.
Al met al een boeiende presentatie van
de nieuwe website van onze gastheer.
De presentatie was druk bezocht en enig
rondvragen onder de bezoekers leerde dat
dit vooral voortkwam uit nieuwsgierig
heid naar een betere dienstverlening op
digitaal gebied.
OD GOVERNANCE
Al voor de lezing van Thomas
Wijsman begon was er onduidelijkheid
over de titel en inhoud. In het program
maschema was aangekondigd een pre
sentatie onder de naam 'Oosting voorbij:
organisatie van toezicht.' De titel bij
de in het programmaboekje
afgedrukte toelichting van
de spreker was 'grip op
archiefinformatie'. Dat
was pech voor ieder
een die wat over
Oosting en de orga
nisatie van toezicht
wilde opsteken.
Nu kregen de bezoekers een
uitgebreide samenvatting van
twee rapporten van de Algemene
Rekenkamer voorgeschoteld: Grip op infor
matievoorziening. IT-governance bij ministe-
ries uit 2006 en Lessen uit ICT-projecten bij
de overheid van eind 2007. Jammer, want
de rapporten en samenvattingen zijn ook
te downloaden op de site van de Algemene
Rekenkamer. Aan de hand van de rappor
ten vertelde Wijsman hoe belangrijk het
is dat ICT structureel hoog op de agen
da komt bij de top van de ministeries.
Door een slimme inzet van ICT kan de
overheid slagvaardiger functioneren en
beter presteren. En ICT-projecten hebben
meer kans van slagen wanneer er balans is
tussen ambitie, beschikbare mensen, mid
delen en tijd. De Algemene Rekenkamer
beveelt aan om realistisch te zijn in ambi
tie, de tijd te nemen en te weten wat je
doet.
Dat medewerkers vaak niet weten wat
ze moeten met hun digitale bestanden
die ze tijdens een werkzame periode heb
ben opgebouwd, komt nog steeds voor,
vertelde Boudien Glashouwer. DIV moet
daarom proactief aan de slag om de veel
al nog steeds ongestructureerde digitale
bestanden van de organisatie te borgen,
want ondanks de vele discussies erover
blijkt de informatiearchitectuur nog lang
niet op orde. Er is een grote lobby nodig
om te investeren in het kwaliteitsstel
sel van informatie en de auditing ervan,
maar vooral ook om dit onderwerp en de
inrichting van een digitaal depot preg
nant op de managementagenda te krij
gen. Auditors en div'ers moeten getraind
worden om een goede gesprekspartner te
zijn om het archief op orde te krijgen.
Een stapje verder in het oplossen van
Dikke leerkrachten, dunne boeken
archievenblad
Lang luisteren op de houten kerkbanken van de Lutherse
kerk...
Bijpraten en netwerken in de pauze.
Het archief in het museumkwartier
juli 2008
maar de KVAN verzacht het zitten.
Ben ik in beeld?
Een Google-zoekmachine voor
archieven
Grip op informatie
Wie de workshops niet
wilde bijwonen, kon een
bezoek brengen aan de
nieuwe publieksruimten van
Het Utrechts Archief.
Op pad naar een van de plenaire lezingen.
Preventief op orde
juli 2008
archievenblad
