Paraplu overeenkomst
Groenendijk Microfilm- en Scanservice
archiefafslankers
5
mm
Calamiteiten
rvicezorg en beh
Nu ook geconditioneerde opslag voor archieven en
museumobjecten in onze beveiligde archiefbunker
column
Na een ommekeer in de geschiedenis
van een land sneuvelen de vroegere hel
den. Tegen het eind van de film Good Bye
Lenin! (2002) van Wolfgang Becker is te
zien hoe een levensgroot standbeeld van
Lenin (zonder onderstel, armen in een
karakteristiek gebaar) door een helikopter
wordt weggevoerd. Het verhaal in de film
speelt zich af na de val van de muur in
1989. Voor de kijker is het fragment met
Lenin door de lucht hoogst vermakelijk.
In werkelijkheid is de onttakeling van de
symbolen van de vroegere machthebbers
het tegendeel van vermakelijk. Het is een
ideologische operatie, een doelbewuste
demontage van de collectieve herinne
ring in een poging zaken uit te wissen
of een slag te draaien. Bij de een veroor
zaakt dit ingrijpen opwinding en vreug
de, bij een ander verwarring of woede.
Een monument dat uit het straatbeeld
verdwijnt, een standbeeld dat omver
wordt getrokken, een omstreden gebouw
dat tegen de vlakte gaat, boeken die in
vlammen opgaan, kunst die het loodje
moet leggen. Geregisseerde vernielzucht
van bovenaf vervangt de tekens langs de
weg naar het verleden.
In Tallinn, de hoofdstad van Estland,
werd onlangs een oorlogsmonument in
het centrum van de stad van zijn sokkel
gehaald en verplaatst. Het monument uit
1948 gedenkt de bevrijding van Estland
van nazi-Duitsland door het Rode Leger.
Aan de voet van een treurende Bronzen
Soldaat liggen dertien onbekende solda
ten begraven. In januari 2007 nam het
Estse parlement een nieuwe wet op oor
logsgraven aan die bepaalt dat soldaten
niet in ongemarkeerde graven mogen
liggen. Dat is conform de Geneefse
Conventies. Het betekent dat de onbe
kende soldaten naar een oorlogskerkhof
mogen worden verplaatst, in dit geval
een Sovjet-ereveld buiten het centrum.
De verplaatsing heeft eind april tot ern
stige rellen geleid, waarbij in Tallinn één
dode en 153 gewonden vielen. Russische
leiders noemden de verplaatsing van het
monument een rehabilitatie van het fas
cisme. Het beeld eert volgens de Russen
de soldaten die het fascisme bestreden.
Voor de Esten symboliseert het beeld
onvrijheid: met de komst van het Rode
Leger in 1944 begon een bezetting door
de Sovjet-Unie die tot 1991 voortduurde.
In Polen heeft de minister van Cultuur
een wet in voorbereiding die de verwij
dering van monumenten uit de nazi- en
sovjet-tijd toelaat. Opnieuw klinken felle
protesten vanuit Rusland. De minister
van Buitenlandse Zaken, Sergei Lavrov,
werpt de Polen voor de voeten de geschie-
1995, was een van de misdaden waarvoor
de Bosnisch-Servische leider Momcilo
Krajisnik eind vorig jaar in Den Haag
27 jaar gevangenisstraf kreeg opgelegd.
Het gaat hier onder meer over moskeen,
koranscholen, archieven en bibliotheken
die met de grond gelijk zijn gemaakt;
en zelfs op foto's uitgewist. "Woonden
hier ooit moslims? Waar dan?" Lees
www.abc.net.au/rn/lawreport/stories/
denis te willen herschrijven. Voor Polen
is het een interne kwestie, al die straatna
men die gaan verdwijnen, de monumen
ten die gaan vallen. Niemand moet zich
er mee bemoeien, zegt de Poolse minis
ter. Beelden van Lenin en Marx zijn in
Polen al veel eerder, kort na de val van
het communisme in 1989, verwijderd.
Aan de rand van Boedapest fungeert een
park als een verzamelplaats van de ver
gane glorie: tal van monumenten uit het
communistisch tijdperk die het straat
beeld in Hongarije ooit sierden, hebben
hier hun laatste rustplaats gevonden
en vormen zo een nieuwe bezienswaar
digheid. Een openluchtmuseum van
gedenktekens. De herinnering blijft hier
tastbaar.
2006/1765697.htm (met dank aan prof.
Ketelaar die dit bericht op de DIVA-dis-
cussielijst plaatste).
Botsende visies op een gedeeld verle
den; machtstrijd om geschiedenis. Tot
op een dag in al die gehavende landen
de archieven opengaan en een nieuwe
terugreis een aanvang kan nemen. Met
om te beginnen een bange vraag: zijn de
archieven de machtstrijd ongeschonden
doorgekomen?
Het vernielen van cultureel erfgoed in
de burgeroorlog in Bosnië, van 1992 tot
Kranten
GMS heeft camera's in gebruik die uiterst geschikt zijn voor het digitaliseren van historisch kwetsbare originelen.
Er wordt in kleur gescand en hierdoor zijn de bestanden een authentieke weergave van het origineel.
Resultaat: mooier dan het was. Laat ons dit bewijzen en bel voor een gratis proef!
Ingebondewhandschriften
Eosblacüfe handschriften
DTB-boeken
Registers burgerlijke stand
Notariële protocollen
Foto's
Prentbriefkaarten
Tijdschriften
Documenten* acht
Een beredderingsabonnement op DocumentenWacht voor slechts 28,75 per jaar
gedekt bij een calamiteit:
16 uren deskundige beredderingshulp,
inpakmaterialen,
1 transport met eigen geklimatiseerde bus,
1 maand opslag in onze shockfreezer,
schaderapport opmaken voor o.a. de verzekering
DocumentenWacht is een service van Restauratie atelier
Sterken BV en gericht op schadepreventie
MSTERKEN s
1ATELIF.R n
DocumentenWacht is de officiële partner van Isotron
Nederland BV voor gammabestraling voor de gehele Culturele
en Administratieve sector
in de Benelux en Duitsland.
isotron
Engelanderholt 3, 7361 CZ Beekbergen
T. 055-5423147 F. 055-5430614 E. info@sterken.nl
Meer informatie op: www.documentenwacht.nl www.sterken.nl www.isotron.com
www.gmsnl.nl info@gmsnl.nl
Groenendijk Microfilm- en Scanservice B.V.
Edisonweg 50D 2952 AD Alblasserdam
Postbus 260 2950 AG Alblasserdam
Tel. 078 - 6931300 Fax 078 - 6931123
Door Sophie Devolder
sodevolder@wxs.ni
Tekening: Peter Vlot
juni 2007
archievenblad
