Bookkeeper'
Doc Consult
Dc r Ss'
itrfaUiosra
aafu
urfiu
iuniscrpfc
naamceöi
ir
met»
hmfttlvrW
PreservationTechnologies
sm
WIJ DOEN WAAR
WE GOED IN ZIJN
DocConsult
7
Adverteerdersindex
A WORLD LEADER IN PAPER PRESERVATION
Preservation Technologies B.V. voor:
massa-ontzuring van archiefmateriaal, boeken,
kranten, posters, prenten, tekeningen etc. door
middel van de beproefde Bookkeeper methode
Vriesdrogen van nat papier
Herverpakken in zuurvrij material
Verkoop ontzuringssprays en spraysystemen
Ontsmetten en reinigen
Verkoop en administratie
Pluim-es 18 - 2925 CM Krimpen aan den IJssel
Tel.: 0180 521188 GSM: 0653672024 Fax: 0180 525400
E-mail: johnvandorsten@ptbv.nl
Productie
Middenweg 576B - 1704 BR Heerhugowaard
Tel.: 072 5724330 Fax: 072 5724331
project- en adviesbureau
Nico Maasstraat 51 Tel. 074 - 2500166
7555 LW Hengelo Fax 074 - 2500144
www.docconsult.nl
E-mail: docconsult@hetnet.nl
Documentair management en ondersteuning
«UB* interim-management
quick-scan
coaching on the job
archiefbewerkingen
in-company trainingen
wegwerken achterstanden
Onze ervaren projectmedewerkers hebben veelal
een opleiding Bestuursambtenaar, SOD I en 11, WA en
Middelbaar archiefambtenaar. Zij staan garant voor
een klantgerichte en klantvriendelijke dienstverlening.
de archiefervaring
Hildo van Engen en Vincent Robijn
Gelders Archief
Van Bilsen Consultancy.14
Bruynzeel Storage Systems BVOmslag 2
DI-Facilities14
DocConsult34
Documentenwacht22
Gemeente Dordrecht30
Eurofiles26
Files Facilities8
Groenendijk Microfilm Scanservice22
KarmacOmslag 3
Konica Minolta10
KVANBijsluiter
MicroFormat Systems BV.Omslag 4
Preservation Technologies34
Restauratie-Atelier Helmond BV.14
ScheeresB.V.8
Restauratie-Atelier Sterken18
Restauratieatelier De Tiendschuur8
Archiefburo Voorzee18
DOCUMENTAIRE INFORMATIEVOORZIENING
Adlib Information Systems26
BECIS26
Voor inlichtingen over tarieven en
plaatsing van zowel product- als
personeelsadvertenties kunt u
contact opnemen met:
Sales Services
Contact persoon Gerrit Kulsdom
Postbus 2317, 1620 EH Hoorn
Tel. 0229-211 211
Fax 0229 - 270 404
E-mail: snsdtp@planet.nl
sns@wxs.nl
Het volgende nummer van het Archievenblad
verschijnt in de tweede week
van april 2007. jC&h,
&ivtce&
date
attd fuMicitq
archiefervarin
Het depot van het Streekarchief Land
van Heusden en Altena staat vrijwel
dagelijks garant voor een bijzondere
archiefervaring. Vorig jaar begonnen wij
- van huis uit beiden mediëvist - gelijktij
dig aan een nieuwe baan bij het
Streekarchief, dat is gevestigd in het vroe
gere stadhuis van het mooie vestingstad
je Heusden. Hoewel de middeleeuwse
archieven van die stad bij een omvangrij
ke brand in 1572 voor het grootste deel
verloren zijn gegaan, bewaart het Streek-
jr*
roomse geestelijkheid uit de stad verdre
ven werd, in principe geen praktisch nut
meer. Het is vooralsnog niet duidelijk
wat de herkomst is van de op het
Heusdense stadhuis versneden missalen:
vermoedelijk zijn ze afkomstig uit een
van de kloosters in de stad, zoals het
Catharinaconvent van de derde orde van
Sint-Franciscus of de cisterciënzerpriorij
Mariënkroon. Maar ook een herkomst uit
een van de andere religieuze instellingen,
zoals het Catharinakapittel in de paro
chiekerk, behoort tot de
mogelijkheden. Wellicht
geeft een grondige bestu
dering van het fraaie pen
werk dat op sommige bla
den te vinden is, nog eens
wat meer houvast om dat
te kunnen vaststellen.
Fragment van een middeleeuwse missaal met de letters
'LVH' (foto Streekarchief Land van Heusden en Altena).
archief toch nog tal van documenten uit
de middeleeuwen. Die bevinden zich
soms op verrassende plaatsen. Zo is een
serie zeventiende-eeuwse papieren regis
ters uit het oud-rechterlijk archief van de
stad Heusden verstevigd met perkamen
ten omslagen, waarvoor gebruikt werd
gemaakt van middeleeuwse missalen.
Dergelijke liturgische handschriften wer
den gebruikt bij de misviering maar had
den in Heusden sinds 1579, toen de
Restanten van middel
eeuwse misboeken zijn in
vele archieven te vinden.
Maar het aardige van de
Heusdense membra disiec-
ta is dat degene die de
misboeken vermoedelijk
demonteerde, zijn eigen
sporen op de bladen na
liet. Afgebeeld is een frag
ment van een perkamen
ten blad dat zich bevindt
om een 'Protocol van
decreten' (register van
besluiten van de schepen
bank omtrent onroerende
goederen) over de jaren
1627-1633. Het was niet
ongebruikelijk dat sommi
ge letters in middeleeuwse missalen wer
den verlucht met een 'tronie', een gete
kend hoofdje, veelal dat van een monnik
of een andere geestelijke. Op de vierde
regel van de muzieknotatie zijn twee van
deze tronies te zien. Grappig is dat een
zeventiende-eeuwse tekenaar meende dat
hij er nog een paar aan moest toevoegen.
Zo werden de drie gekleurde initialen in
de linkerkantlijn voorzien van een
gezichtje, waar in twee gevallen zelfs een
smeulend pijpje werd bijgetekend!
Het jaartal 1633 naast de bovenste tro
nie, en de initialen 'LVH' bij de twee
onderste, verraden wie de baldadige teke
naar was. Niemand minder dan Lambert
van Haren, stadssecretaris van Heusden
in de eerste decennia van de zeventiende
eeuw, zorgde voor deze lichtvoetige noot
bij de verder zo serieuze protocollen.
Werd hij gedreven door verveling, of
misschien door een zeker anti-clericaiis-
me? We kunnen er alleen maar naar gis
sen. In ieder geval geven zijn schetsjes
wat meer kleur aan de persoon van deze
Heusdense notabele. En ze onderstrepen
ook - met alle respect overigens voor de
kunstzinnige vaardigheden van Lambert
van Haren - het vakmanschap van de
anonieme middeleeuwse illuminator aan
wie we dit missaal te danken hebben, al
zijn het slechts fragmenten.
Hildo van Engen - op de foto hierboven links - is
senior medewerker archiefbeheer bij het Streekarchief
Land van Heusden en Altena. Vincent Robijn is daar
senior medewerker externe dienstverlening.
april 2007
archievenblad