Restauratie atelier Sterken BV
Alles loopt op rolletjes...
Jylvia Pankhurst
...met onze vernieuwde verrijdbare Archief oplossingen.
Suffragette en socialiste
Atelier voor restauratie en conservering
van papier en perkament
FOCUS ON CUSTOMER SATISFACTION
STF.RKF.N
tn
ATELIERw
Brieven Archieven
Boeken Banden
Prenten Grafiek
Kaarten Wandkaarten
Charters Zegels
Engelanderholt 3, 7361 CZ Beekbergen
T. 055-5423147 F. 055-5430614
E. info@sterken.nl Meer informatie op: www.sterken.nl
'crQï=,r
bruynzeel
filing and storage
vrouwen en archieven
Het Internationaal Archief voor de
Vrouwenbeweging (IAV), net twee jaar
oud, was in 1937 heel gelukkig met 13
pagina's handgeschreven biografische
aantekeningen van de beroemde Engelse
suffragette Sylvia Pankhurst. Ongetwij
feld heeft het IAV bij gelegenheid gehen
geld naar de overdracht van méér archief.
Het zou echter nog zo'n 25 jaar duren
voordat Pankhursts papieren naar
Amsterdam kwamen - naar het Interna
tionaal instituut voor Sociale Geschie
denis (IISG) wel te ver
staan. Pankhurst was niet
alleen suffragette, maar
ook socialiste. Haar ar
chief past dan ook in het
indrukwekkende geheel
van collecties van femi
nisten-socialisten op het
IISG die beschreven zijn
in de online gids
http://www.iisg.nl/~wom-
hist/womarc.php
Sylvia Pankhurst
(1882-1962) en haar zus
ters Christabel en Adela
kregen het actievoeren
voor vrouwenkiesrecht
met de paplepel ingego
ten. Sylvia werd beeldend
kunstenaar, maar deed met haar werk de
wereld niet versteld staan. Wel raakte ze
betrokken bij de Women's Social and
Political Union, die in 1903 door haar
moeder Emmeline was opgericht. Ze ont
wierp de sjaals, broches, spandoeken en
posters van de WSPU. in 1913 richtte
Sylvia de East London Federation of the
Suffragettes op. Ze opende ook een vrou
wenrestaurant en een kliniek voor jonge
moeders.
Gegrepen door de Russische revolutie
van 1917 werd Pankhurst aanhanger van
Lenin. Begin 1920 was ze illegaal in
Amsterdam bij de oprichting van een
subbureau van de Communistische
internationale. In een samenzweerderige
sfeer vergaderde ze hier onder meer met
Herman Gorter en haar Nederlandse
evenknie Henriëtte Roland Holst. Een
spion van de Nederlandse inlichtingen
dienst was ook present, verborgen in een
kast. Later ontwikkelde Pankhurst zich in
de richting van het radencommunisme
en was ze ook actief in de vredesbewe
ging. Ze publiceerde veel en vertaalde als
eerste 'westerling' werk van Roemenië's
nationale dichter Mihai Eminescu. Sylvia
kreeg op haar 44ste een kind als bom-
moeder avant-la-lettre. Richard Pank
hurst, zoon van Sylvia en een Italiaanse
anarchist, zou later haar archief aan het
IISG schenken. In 1936 voerde Pankhurst
actie tegen de Italiaanse bezetting van
Abessinië, wat haar de sympathie ople
verde van keizer Haile Selassie. Haar oude
dag sleet Sylvia in een Ethiopische bun
galow, met dienstpersoneel bekostigd
door de keizer zelf. In 1962 was Haile
Selassie met zijn voltallige kabinet aan
wezig bij haar bijzetting in de
Triniteitskathedraal in Addis Abeba.
Pankhursts diverse biografen worste
len met het vraagstuk hoe ze deze zo
diverse activiteiten in een logisch ver
band moeten krijgen. Zij trekken denk
beeldige lijnen, zodat het lijkt of ze haar
leven volgens weloverwogen politieke en
persoonlijke keuzes heeft geleefd. Bij de
inventarisatie van haar archief echter is
het beeld blijven hangen van een impul
sief en rommelig persoon met een sterke
neiging tot dwepen. Pankhurst kladderde
ettelijke schriften vol met hoogdravende
gedichten, ingevingen en conceptteksten
voor haar vele publicaties. Als ze die
schriften al bewaarde, dan was het omdat
er nog onbeschreven velletjes in zaten
die in de toekomst nog dienst konden
doen. Soms begon ze jaren later in een
oud schrift achtstevoren met een nieuwe
tekst. Persoonlijke correspondentie
bewaarde ze in principe niet. Gelukkig
maakte ze een uitzondering voor haar
geheime grote liefde, de arbeidersleider
James Keir Hardie (1856-1915).
Vrouw en kinderen
van James Keir Hardie
zaten hoog en droog in
Schotland toen hun rela
tie in Londen begon, zij
22, hij 47 jaar oud. Nog
steeds verschillen de bio
grafen van mening over
de vraag of zij het nu wel
of niet deden. Sylvia's lief
desbrieven met zinnen als
"I long to fee) your dear
length pressing on me
until my breath comes
short" doen niet bij ieder
die het leest de schellen
van de ogen vallen. De
puriteinen onder de bio
grafen houden het bij
vader-dochter gevoelens
en een kusje in het park.
Kort voor zijn dood stuurde Keir Hardie
Sylvia's brieven aan haar terug. Dit dos
sier, hoewel ook niet volledig, is nu het
enige van zekere omvang in de overigens
zeer magere afdeling 'persoonlijke corres
pondentie'. De rijkdom van het
Pankhurst archief ligt vooral in de notu
lenboeken van opeenvolgende vrouwen-
kiesrecht-organisaties. Bij het archief
hoorde een prachtige fotocollectie en de
textilia van de suffragettebeweging.
Zowel archiefinventaris als beeldmateri
aal is online te raadplegen.
45
C/3
H
cj
d
DocumentenWacht is een service van Restauratie atelier Sterken BV en gericht op |3o^UIT10ITt0Il ctCllt
calamiteitenservice zorg
isotron
DocumentenWacht is de officiële partner van Isotron Nederland BV voor
gammabestraling voor de gehele Culturele en Administratieve sector
in de Benelux en Duitsland.
Een lijn met een nieuwe kijk op verrijdbare Archief oplossingen. Niet alleen dankzij het revolutionaire ontwerp.
Maar ook vanwege de diverse uitvoeringsmogelijkheden. Flexibel, toegankelijk en kostenefficiënt. Iedere kubieke
centimeter wordt optimaal benut. Betrouwbaar doordat onze producten voldoen aan alle belangrijke internationale
kwaliteits- en veiligheidsnormen.
Laat u inspireren, vraag de nieuwste catalogus aan, kijk op www.bruynzeel.org of neem contact op met +31 (077) 306 90 00.
Bruynzeel Storage Systems BV Industrieterrein 7 Postbus 7118 5980 AC Panningen - Nederland Tel.: +31 (0)77 306 90 00 Fax: +31 (0)77 307 81 33 www.bruynzeel.org
Door Margreet Schrevel*
"Manuscript zéér zorgvuldig behandelen!
Geen aantekeningen of streepen op maken.
Niet vouwen. Niet open laten liggen. Niets
op leggen. Is uniek!"
Lenin en Haile Selassie
Sylvia Pankhurst en Richard Keir Pethick Pankhurst
omstreeks 1932. Foto: IISG.
Rommelig
Geheime brieven bewaard
Margreet Schrevel is verbonden aan het
Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis in
Amsterdam.
september 2006
archievenblad
