koninklijke vereniging van archivarissen in nederiand
oud-gemeentearchivaris van Tholen
Voor het voetlicht: Hans Zuurdeeg
Hans werd geboren in Voorburg op
12 januari 1941. Tijdens zijn lageronder-
wijsperiode woonde hij met zijn ouders
in Bilthoven en Breda. De HBS-A volgde
hij in Maastricht. Hierna studeerde hij
enige jaren sociologie. Het werd uitein
delijk de Archiefschool in Den Haag, een
bewuste keuze. Een stageplaats kreeg hij
bij dr. P. Scherf, archiefinspecteur in
Zeeland. Hans heeft prof. Van der Gouw
nog als examinator meegemaakt. Na zijn
archiefstudie begon hij in 1967 als archi
varis bij de archiefinspectie in
Middelburg, gedetacheerd bij het
Rijksarchief in Zeeland. Hij woonde al
vanaf 1962 in Middelburg. Met ingang
van 1 februari 1973 werd hij benoemd
tot gemeentearchivaris van Tholen. Hij
ging daar toen ook wonen. Hij heeft zijn
werk met veel plezier gedaan. Dat kan
men reeds afleiden uit het feit dat Hans
geen gebruik heeft gemaakt van een ver
vroegde uittredingsregeling. Hij is 'op
zijn post' gebleven tot aan zijn pen
sioengerechtigde leeftijd.
In zijn functie van gemeentearchi
varis beheerde hij de archieven van de
plaatselijke besturen van Tholen en Sint
Philipsland van de vroegste tijd. Het
oudste stuk dateert van 1330, maar er
kunnen in het archief ook jongere
archieven worden geraadpleegd, tot de
gemeentelijke herindeling van het
eiland Tholen met ingang van 1 juli
1971. Het archief van Sint Philipland is
tot het jaar 1953 aanwezig en te raadple
gen. Zoals gebruikelijk worden er ook de
kerkelijke-archieven bewaard, alsmede
archieven van verenigingen en instellin
gen die in deze regio zijn of waren geves
tigd. In het gemeentearchief Tholen is
informatie te vinden over de stad
Tholen, Oud-Vossemeer, Poortvliet,
Scherpenisse, Sint-Annaland, Sint-
Maartensdijk, Sint Philipsland en
Stavenisse.
Met name in zijn tijd bij de archief
inspectie maakte Hans. verschillende
inventarissen. "De enige manier om te
weten wat er in het archief zit." Ook
heeft hij vele malen de pen opgepakt
om de regionale geschiedenis vast te leg
gen. Vermeldenswaard is zeker het boek
je 'De stad-, recht- en raadhuizen op
Tholen', dat in 1979 in een beperkte
oplage werd uitgegeven ter gelegenheid
van de officiële ingebruikneming van
het verbouwde gemeentehuis van Sint-
Maartensdijk. In 1985 schreef hij 'Sint-
Maartensdijk, stad aan de Pluimpot' en
in 1999 'De Stenen Tuin, grepen uit de
geschiedenis van 400 jaar Stavenisse'. In
2005 werd zijn boek 'Kerken op Tholen
en Sint-Philipsland' gepresenteerd in de
Grote Kerk aan het Kerkplein. Andere
publicaties van zijn hand zijn 'Het Slot
te Stavenisse en de wildemannen' en
'Geschiedenis van de smalstad Sint-
Maartensdijk'. Korte artikelen schreef hij
over de Zeeuwse luchtlijn (1971), De
zeehond in de Zeeuwse wateren (1974)
en de vesting Tholen (1978). De stads
en dorpsarchieven komen aan bod in de
'Gids voor historisch onderzoek in
Zeeland', een werkje dat werd uitgeven
door Schiphouwer en Brinkman in
1991. Bovenstaande opsomming is zeker
niet compleet, daarvoor is in deze
rubriek nu eenmaal te weinig plaats. Ter
gelegenheid van zijn afscheid werd een
bibliografie samengesteld, die maar liefst
99 artikelen en/of publicaties telt. Bij
zijn afscheid als gemeentearchivaris ont
ving Hans de erepenning van de
gemeente Tholen.
De vrije tijd van Hans is ook gedeel
telijk besteed aan de heemkunde en
geschiedenis van de streek. Hij had een
aantal jaren zitting in het bestuur van de
werkgroep historie en archeologie van
het Zeeuws Genootschap. Hij is al zo'n
25 jaar secretaris van de Vereniging De
Zeeuwse Molen en hij is ook een paar
jaar penningmeester geweest van
Heemkundekring Huis en Heem van
Tholen. Hans was ook lid van de
gemeentelijke adviescommissie beelden
de kunst die in de negen woonkernen
van de gemeente Tholen kunstwerken
heeft gerealiseerd.
Hans kijkt met veel voldoening terug op
zijn loopbaan. Een opmerkelijk gebeur
tenis in die loopbaan was de vondst in
1980 van 387 gouden munten achter
het gemeentehuis van Sint-Maar
tensdijk. De gemeente Tholen was toen
even hot news in Nederland.
koninklijke vereniging van archivarissen in nederiand
KVAN nieuws
Fred van Kan, kandidaat
voorzitter KVAN
Charles Noordam legt op de komende
algemene ledenvergadering zijn functie
als voorzitter van de KVAN neer, omdat
hij inmiddels is begonnen als directeur
bij de Dienst Openbare Bibliotheek Den
Haag en het archiefveld dus heeft verla
ten. Hij heeft een waardige opvolger
gezocht en gevonden in Fred van Kan,
die heeft ingestemd met zijn verzoek om
de voorzittershamer van hem over te
nemen. Charles Noordam zal op de alge
mene ledenvergadering dan ook Fred
van Kan voorstellen als nieuwe voorzit
ter van de KVAN.
Velen kennen Fred van Kan misschien al
in de hoedanigheid van gemeentearchi
varis van de regio Amersfoort of hebben
wellicht daarvoor al samen met hem
gestudeerd of gewerkt, maar voor de
gelegenheid is een kleine kennismaking
toch op zijn plaats. Fred is geboren in
Den Haag en begin jaren zeventig in
Leiden geschiedenis gaan studeren met
als hoofdvak Middeleeuwen. Hij is daar
gepromoveerd in 1988 op 'Sleutels tot de
macht. De ontwikkeling van het Leidse
patriciaat tot 1420'. Omdat het voor his
torici indertijd lastig was om hun vak 'te
gelde te maken', begon hij zijn loopbaan
in 1984 als sociaal bijstandsambtenaar
in Den Haag, maar al snel ruilde hij deze
baan in voor de wat meer poëtische
functie van ambtenaar van de burgerlij
ke stand, in welke hoedanigheid hij
honderden Haagse huwelijken heeft vol
trokken. Na een managementfunctie bij
Burgerzaken in Den Haag is hij in 1991
in het archiefwezen terecht gekomen;
bij het Haags Gemeentearchief als hoofd
Verzamelingen bij Els van den Bent.
Toen die afdeling werd vergroot en hij
ook de zorg voor de archieven kreeg, was
een archiefdiploma noodzakelijk. Hij
behaalde dit in 1996, net op tijd om als
waarnemer te kunnen optreden toen Els
van den Bent naar Rotterdam vertrok.
Na bijna veertig jaar in de regio Den
Haag te hebben gewoond, vertrok hij in
1997 naar Amersfoort als gemeentear
chivaris, niet alleen van die stad zelf,
maar ook van de Eemlandse gemeenten
rondom, die ieder hun eigen archivist in
huis hadden. Inmiddels is het gemeente
archief Amersfoort omgevormd tot een
Regionaal Historisch Centrum, waaraan
vrijwel alle gemeenten in het gewest
Eemland deelnemen evenals het water
schap Vallei Eem. In 2009 wordt
nieuwbouw betrokken samen met andere
culturele instellingen.
Mede in het licht van bovenstaande, ziet
Fred het belang in van samenwerking
van archieven en andere culturele instel
lingen en ervaart hij het ook als positief
dat de schotten onderling steeds verder
verdwijnen, maar dat neemt niet weg dat
hij trots is op het erfgoed dat door
archiefinstellingen wordt beheerd. Hij
wil zich dan ook voor de bijzondere,
eigen waarde van archieven blijven
inzetten. Daarin ziet hij nadrukkelijk een
rol voor de KVAN.
Algemene Ledenvergadering
KVAN in het Scheepvaart- en
Transportcollege te Rotterdam,
woensdag 7 juni 2006
37
l^an
Hans Zuurdeeg, de voormalige
gemeentearchivaris van Tholen die op 1
februari jl. met pensioen is gegaan, is
naar eigen zeggen geen prater, maar een
half uurtje 'googlen' op het wereldwijde
net leert dat hij wel een schrijver is.
Daarvan getuigen in elk geval de verschil
lende publicaties en inventarissen die
antiquarisch door gerenommeerde boek
handels via internet worden aangeboden.
Van der Gouw
Beheer
Inventarissen en publicaties
Burgemeester W. Nuis speldde op I februari jl.
gemeentearchivaris Hans Zuurdeeg de erepenning van
de gemeente Tholen op.
Hobby's
Harry Strijkers
archievenblad
mei 2006
van
archivarissen
Plaats: Scheepsvaart- en
Transportcollege, Lloydstraat 300,
Rotterdam
Tijd: 14.00-14.45 uur
Agenda
1. Opening
2. Notulen Algemene
Ledenvergadering 13 oktober
2005 (Gepubliceerd in
Archievenblad van november
2005; jaargang 109 nummer 9)
3. Mededelingen
4. Bestuurssamenstelling
Voordracht kandidatuur voorzitter:
dr. F.J.W. (Fred) van Kan
5. Financiële jaarstukken: overzicht
begroting en realisatie 2004 t/m
2006
6. Beleid gepensioneerde leden
7. Commissie buitenland
8. Nieuwe KVAN-website
9. Commissie beroepscode
10. Commissie studiedagen
11. Archievenblad
12. SNAAI
13. Stichting Archiefpublicaties (S@P)
14. Presentatie nieuwe publicaties
15. Rondvraag
16. Sluiting
De algemene ledenvergadering van
de KVAN vindt plaats tijdens de KVAN
Studiedagen op 6 en 7 juni a.s.
Leden van de KVAN kunnen de alge
mene ledenvergadering uiteraard
kosteloos en zonder aanmelding
vooraf bijwonen.
Scheepvaart- en Transportcollege
Conferentielocatie Lloydpier
Lloydstraat 300
3024 EA Rotterdam
tel. (010) 448 64 48
e-mail: info@stc-mep.nl
www.stc-mep.com
mei 2006
archievenblad
