prof itegmË
onze exffifil
De cursussen
van de Archiefschool:
De Archiefschool is hét expertisecentrum op het gebied van archiefonderwijs en
archiefonderzoek. De Archiefschool verricht onder meer onderzoek naar de toe
gankelijkheid van archieven en naar selectie van (zowel papieren als digitale)
archiefbescheiden en ontwikkelt een digitaal depot. Uw organisatie kan hiervan
profiteren via de cursussen, opleidingen en publicaties van de Archiefschool.
Archief
school
landelijke archievendag
van het voorouderonderzoek! (Willy van
der Most)
Op 29 oktober was het
Streekarchief Midden-
Holland 's avonds het
startpunt voor een
bijzondere wande
ling door de bin
nenstad van Gou
da. Doordat de
plaatselijke pers
er veel aandacht
aan had geschon
ken, waren de kaart
jes hiervoor in een
paar dagen uitverkocht.
De gids begon net als bij
gewone stadswandelingen wat te vertel
len over het gebouw waarvoor de mensen
stonden, het Streekarchief Midden-
Holland. Daar lagen kilometers archieven
opgeslagen, vol met historische feiten en
verhalen. Je mocht daar gewoon naar
binnen om bijvoorbeeld je stamboom te
onderzoeken of de geschiedenis van je
huis te achterhalen. Zelf had ze dat ook
wel eens gedaan en bij één van die speur
tochten had ze een heel interessant
archiefstuk gevonden, dat ze toevallig bij
zich had. Volgens dat zeer oud uitziende
en in perkament gebonden archiefstuk
hadden getuigen verklaard dat het vol
gende was gebeurd op 29 oktober des
avonds om tien over half zeven, en ze las
voor: "Hier begint die bittere rechtsprake
tegen der ongelukkigen Bartholomeus
Hendrikszoon de Jonge".
Zo begint het verhaal van 'de moordwan-
deling'. Zodra de gids deze zin heeft uit
gesproken, komt er een jongen in zeven-
tiende-eeuwse kleding aanrennen die om
hulp schreeuwt. De wandelaars moeten
gelijk met hem meekomen omdat zijn
ongehuwde zwangere zus in het wees
huis op het punt staat iets drastisch te
doen. Zelfmoord, wraak en en bestraffing
zijn de hoofdthema's van dit op histori
sche feiten gebaseerde verhaal, dat zich in
hoog tempo voltrekt in de smalle straten
van de Goudse binnenstad, op het wees
huisplein en tot slot in de gewelven van
het huidige museum^ourfA, waar een ijse-
laten maken tegen een 'historische' ach
tergrond, deelnemen aan een rondlei
ding door de ruimten die anders niet
voor het publiek toegankelijk zijn, een
aantal bijzondere websites bezoeken en
een aantal bijzondere stukken uit de
archieven en collecties van het Regionaal
Archief bekijken. (Kees Stunnenberg)
Omdat 29 oktober in Groningen in de
herfstvakantie viel, werd de 'Dag van de
Groninger Geschiedenis' op 5 november
gehouden. Zo'n 2000 mensen bezochten
het festijn, dat niet alleen over onze
'buren' ging, maar ook mét onze 'noabers'
Drenthe, Friesland en het Duitse Ost-
Friesland werd georganiseerd. Een record
aantal van meer dan vijftig cultuurhistori
sche organisaties en een tiental boekhan
delaren en antiquariaten namen dit jaar
deel aan de historische markt. De dag werd
toepasselijk geopend door een 'kiepkerel'.
De kiepkerel was in de negentiende en
begin twintigste eeuw een veelgeziene
figuur in de noordelijke provincies. Veelal
afkomstig uit Westfalen verkochten deze
'handelsreizigers' vanuit hun korf op de
rug (kiep) hun waar.
Het programma bood verder een viertal
lezingen met onderwerpen als de betrekke
lijkheid van de culturele verschillen tussen
Friezen en Groningers, de historische
betrekkingen tussen Noord-Nederland en
Noordwest-Duitsland en de geschiedkun
dige verhoudingen tussen Drenthe en
Groningen. De Drentse spreker probeerde
het publiek er met veel humor van te over
tuigen, dat de stad Groningen eigenlijk
een Drents dorp is.
In navolging van de succesvolle 'broeskur-
zus Grunnegs' werden er dit jaar stoomcur
sussen Frysk, Plattduuts en Drents gege-
Lees verder op pagina 19
I 17
lijk gegil weerklinkt tussen de mar
telwerktuigen...
Hoe het verhaal afloopt? De weeshuisjon
gen wordt vanwege de moord op de wees
huisvader gevangen genomen en onder
vraagd. Zijn bekentenis wordt (letterlijk)
uit hem getrokken en hij wordt veroor
deeld tot de doodstraf door het zwaard.
De wandelaars horen van de gids
hoe het met hem afgelopen is uit
een ander gewichtig uitziend
archiefstuk. O ja, en voor be
zorgde archiefmedewerkers:
deze archiefstukken zijn
natuurlijk speciaal vervaar
digd voor de wandeling en
komen niet uit de depots
van het Streekarchief Mid
den-Holland. (Coretta Wij-
brans)
Het Regionaal Archief Nijmegen
heeft het thema 'buren' aangegrepen om
de band met de buurgemeenten, die
bijna allemaal hun archieven hebben
overgedragen aan het Regionaal Archief
Nijmegen, voor het voetlicht te brengen.
Daartoe waren alle historische verenigin
gen in de regio uitgenodigd om zich te
presenteren en is in nauwe samenwer
king met die verenigingen een tentoon
stelling georganiseerd over vervoer.
Vervoer is immers de meest visuele band
die stad en regio al sinds eeuwen met
elkaar verbindt.
De Landelijke Archievendag werd goed
bezocht, er kwamen circa 450 bezoekers
op af. Naast de presentatie van de histori
sche verenigingen en de tentoonstelling
over vervoer was er een kinderhoek inge
richt, konden bezoekers deelnemen aan
een prijsvraag en daarmee de onlangs
uitgekomen 'Stadsgeschiedenis van Nij
megen' winnen, een foto van zichzelf
J
zijn praktijkgericht en vernieuwend
bieden toepasbare instrumenten voor archief en DIV
stellen uw casussen centraal
Cursusaanbod in 2006:
Archiefassistent
Archiefbewerking
Waardering en selectie
Archiefrecht
Digitaal Depot
Specifieke wensen?
De Archiefschool verzorgt regelmatig cursussen
op maat bij archiefdiensten, gemeenten en ministeries
en verricht onderzoek in opdracht van derden.
www.archiefschool.nl
Meer weten? Kijk op de website onder cursussen
of bel 020 - 524 11 66.
Keizersgracht 630 1017 ER Amsterdam 020 - 524 11 66 info@archiefschool.nl www.archiefschool.nl
NEDERLANDS INSTITUUT
VOOR ARCHIEFONDERWIJS EN -ONDERZOEK
Het tijdens de Landelijke Archievendag geopen
de Genealogisch Steunpunt trok meteen al
bezoekers. Foto:Willy van der Most.
Streekarchief Midden-Holland: wie ver
moordde de weeshuisvader?
december 2005
Groninger Archieven: kiepkerels en kos
tuums
archievenblad
Regionaal Archief Nijmegen: vervoer ver
bindt stad en regio