Digitale Oplossingen
□et verdeeld
HaegheVelde BV
Restauratieatelier
'De Tiendschuur'
met onze vernieuwde verrijdbare Archief oplossingen
nnnnnnDDDDODDapo
POZIM 'JW
FOCUS ON CUSTOMER SATISFACTION
O
Bij calamiteiten buiten kantooruren:
06 - 538 96 318
bruynzeel
- uw technische tekeningen, tekstdocumenten en
foto's bij elkaar in één file
- doorzoekbaar op tekst, OMR en IMR
- scannen van boeken en tijdschriften, dossiers,
registers, akten, persoons- en woningkaarten
- scannen in kleur: diverse bestandsformaten
Document Management
's Gravenhage
070-3096039
lnfo@haegheVelde.nl
www.haegheVelde.nl
i "Tl$fé%i
column
37
lnsulindestraat 5, 5013 BA Tilburg
Postbus 4123, 5004 JC Tilburg
Een lijn met een nieuwe kijk op verrijdbare Archief oplossingen. Niet alleen dankzij het revolutionaire ontwerp.
Maar ook vanwege de diverse uitvoeringsmogelijkheden. Flexibel, toegankelijk en kostenefficiënt. Iedere kubieke
centimeter wordt optimaal benut. Betrouwbaar doordat onze producten voldoen aan alle belangrijke internationale
kwaliteits- en veiligheidsnormen.
Laat u inspireren, vraag de nieuwste catalogus aan, kijk op www.brfs.nl of neem contact op met +31 (077) 306 90 00.
Telefoon: 013 - 46 41 777 Fax: 013 - 46 41 771
E-mail: tiendschuur@diamant-groep.nl
onderdeel van Diamant-Groep Tilburg
P .Cggjfer-—Archiefrestauratie
l—ft f! Papierconservering
II |yjj Charterrestauratie
jkhéifiW lnliistwerk
PT-V.1-1 T
Handboekbinderij
Vacuiimvriesdrogen
Behandeling van brand-, roet- en waterschade
calamiteitenservice
Door Bert Looper
Wat me telkens opvalt bij internatio
nale archiefcongressen is het nagenoeg
ontbreken van discussie. Natuurlijk, er
worden vragen aan de spreker gesteld en
er ontstaat wat heen-en-weer-gepraat,
maar een wezenlijke discussie -
want dat bedoel ik - over de
wijze waarop we ons vak uitdra
gen naar het publiek, over wat
we willen bereiken met onze
inspanningen... zo'n discussie
komt niet of nauwelijks van de
grond. Vorig jaar in Wenen had
de organisatie nog een goede
greep gedaan door de plenaire
bijeenkomsten te laten begin
nen met beschouwelijke bijdra
gen van mensen van buiten het
vakgebied. Deze aanpak werd
zeer gewaardeerd maar leidde
vervolgens niet tot interessante
confrontaties in de parallelses
sies. in Wenen was het een
wereldarchiefcongres. Maar ook
op Europees niveau is het ont
breken van discussie over de
richting van het archiefwezen
opmerkelijk. Volgend jaar in Poznan tij
dens het Europees archiefcongres zal het
niet anders zijn. De sprekers belichten
een aspect van hun vak waar je als toe
hoorder wel of niet iets van kunt/wilt
leren; de discussie zal niet verder gaan
dan het constateren van nationale ver
schillen in aanpak en uitvoering. De
onderliggende verschillen in visie en
strategie blijven onaangeroerd.
Vijfentwintig jaar geleden bezocht ik
voor mijn afstudeerscriptie het stadsar
chief van Lüneburg. Eén voor één bracht
de archivaris in stofjas en met plastic
tuinhandschoenen mij de middeleeuwse
charters. Na elke levering verdween hij
achter een schotje en hoorde ik langdu
rig de waterkraan stromen en geluiden
van handenwassen. Duidelijk een geval
van smetvrees. Maar wie schetst mijn
verbazing toen ik drie jaar geleden daar
nog eens binnenliep en een jonge archi
varis hetzelfde ritueel zag opvoeren? Of
Keulen. Ik herinner me nog van diezelfde
scriptiereis een brok in mijn keel toen ik
in de Severinstrasse voor het gebouw van
het stadsarchief stond. En ook dit jaar
stond ik weer voor dat gebouw en voelde
ik weer wat ik toen voelde - en mijn kin
deren met mij: doorlopen, we zijn niet
welkom. Toch wil ik met deze twee obser
vaties geen waarde-oordeel geven. Het is
alleen maar om te constateren dat er in
Europa erg grote verschillen zijn in de
wijze waarop archivarissen tegen de
maatschappelijke rol van hun vak aankij
ken. En die verschillen worden alleen
maar groter. Je zou de stelling kunnen
verdedigen dat in Nederland er veel meer
ontwikkeling is geweest dan in Duits
land. Maar evenzeer zou je de stelling
kunnen aanhangen dat de Duitsers bij
hun leest zijn gebleven. Vorig jaar tijdens
de Duits-Nederlandse archiefdagen te
Bocholt sprak de Duitse voorzitter vrien
delijke woorden over de ondernemings
lust van de Nederlanders, maar hij stelde
tevens de vraag of wij in Nederland niet
'onze neus voorbijlopen'. Vraag? Nee, de
Duitsers vinden gewoon dat wij met
onze publieksgerichte activiteiten onze
doelen voorbij schieten. Een prachtige
aanleiding om de geachte voorzitter eens
te dwingen het achterste van de tong te
laten zien. Zeg nou eens wat u vindt.
Maar 'gelukkig' had het congres een vei
lig thema, openbaarheid, zodat we het
snel weer eens waren.
De ontwikkeling van het archiefwezen in
al zijn aspecten is nog vooral een zaak die
zich op nationaal niveau afspeelt. Wel
zijn er enkele stromingen te onderschei
den. Nederland, Engeland en de Scandi
navische landen zitten in opvattingen
over maatschappelijke rol wel op dezelf
de lijn. Duitsland staat huiverig tegen
over de sterk publieksgerichte ontwikke
lingen, waarbij ook archiefdiensten fuse
ren met en opgaan in nieu
we samenwerkingsverban
den. Van de Fransen horen
we gek genoeg weinig. Is
dit alles een zaak voor
'Europa', dat wil zeggen
Brussel? Ik zou zeggen van
niet. Want zolang archiva
rissen onderling nog niet
de discussie durven of wil
len aangaan over de wijze
waarop we ons maatschap
pelijk moeten verantwoor
den, kunnen en mogen we
niet verwachten dat ande
ren sturend en/of stimule
rend zijn. 'Europa' moet
natuurlijk wel wat.
Openbare archieven als
pijlers van de democratie.
Dat geluid moet op
Europees niveau luid en
duidelijk worden verkondigd. Dit bete
kent ook dat Europa zich intensief met
digitale archivering blijft bezighouden,
want daar zit de grootste bedreiging voor
transparante archiefbestanden. Ook
behoud en beheer is van 'Europees'
belang, want het gaat om een belangrijk
onderdeel van ons erfgoed. Maar die
vraag naar publieksfunctie, maatschap
pelijke rol... daar zullen de archivarissen
toch zelf in Europees verband nog eens
mee aan de slag moeten. Als er geen
gemeenschappelijke, uitgesproken rich
ting is, dan zullen ook kwesties als
behoud en beheer, digitale archieven en
dergelijke nooit krachtig kunnen worden
aangepakt. Die discussie zal pijn doen,
want we zullen elkaar wel moeten zeggen
wat we echt van elkaar vinden. Hierbij
een oproep aan de organisatoren van het
Europees archiefcongres 2006 in Poznan
om de ruimte te creëren voor de richtin
gendiscussie. Als dat niet gebeurt is
Europa voor het archiefwezen een irrele
vant thema.
b.looper@hcov.nl
Tekening: Peter Vlot
september 2005
archievenblad
