Decos
Een nieuwe op|oss
DIGITALISEREN WEBDATABASES
Document - web edition
digitale duurzaamheid
(van feiten tot kennis^
Bezoek www.decos.nl
voor meer informatie
pictura
-
binnenkort
Kranten o"Vïne
www.pictura-im.nl
li
specialisten in:
- semistatische archieven
- statische archieven
A - beeld- en geluidscollecties
f IJ Adviseren
V vj LJ Ondersteunen
Archiefondersteuning Benelux Beheren
Julianalaan 30, 5707 HR Helmond. Tel. 06-53 99 99 63 06-53 95 57 58. www.archiefondersteuning.nl
Onder 'observatie' reken ik hier alle
activiteiten die erop gericht zijn om via
de zintuigen (horen, zien, ruiken, proe
ven en voelen) door directe lijfelijke
waarneming die informatie te verkrijgen
die nodig is om de informatiebehoefte te
bevredigen. Door om ons heen te kijken,
door te voelen, te ruiken, te luisteren, te
proeven en te experimenteren en hier
over te reflecteren, zijn we in staat onze
onzekerheden over de 'omgeving' te ver
minderen. Onder omgeving wordt hier
de situatie verstaan waarin de informatie
vraag relevant is. Dat heeft dus zowel
betrekking op de fysieke situatie als op de
sociale omstandigheden waarin we ons
bevinden. Dat kan zowel het eigen privé-
domein, als de openbare ruimte, de stu
die- of werkplek of elders zijn. Zo kunnen
we op ons horloge of op een kerkklok kij
ken hoe laat het is; we kunnen uit het
raam kijken om te weten of het regent;
we kijken in de krant of het programma
blad hoe laat een programma op radio of
tv begint. We kunnen experimenteren,
we kunnen een wekker uiteenhalen en
proberen een onbekend computerspel te
spelen.
Met 'conversatie' bedoel ik de situatie
waarin aan anderen een vraag of serie
vragen gesteld wordt om de informatie
behoefte te bevredigen. Dat kan gebeu
ren in face-to-face-situaties met één
ander persoon of met een groep mensen,
maar ook op afstand via de telefoon,
telex en schriftelijk via brief of e-mail.
We kunnen ons richten tot mensen uit
de directe omgeving (bijvoorbeeld fami
lie, vrienden en collega's), maar ook tot
(relatief) onbekenden die, al dan niet op
grond van hun professie, als expert
beschouwd worden, of van wie we ver
wachten dat ze ons verder kunnen hel
pen bij het oplossen van een informatie
probleem.
Het begrip 'consultatie' verwijst naar het
gebruik van informatie die op informa
tiedragers is vastgelegd. Daarbij gaat het
om gedrukte en elektronische informa
tieproducten (documentaire informatie)
die toegankelijk zijn via professionele
informatieverzorging. Hieronder rekenen
we de instellingen die als zelfstandige
organisatie of als onderdeel van een gro
tere organisatie, belast zijn of zichzelf
belast hebben met het verzamelen, ont
sluiten en toegang geven tot informatie.
Welke bronnen en instellingen geraad
pleegd zullen worden, hangt af van de
specifieke situatie en het belang van de te
vervuilen informatiebehoefte. Hiertoe
behoren bibliotheken, documentatie-
instellingen, archieven, musea, hosts.
Deze instellingen worden steeds vaker
aangeduid met de term 'Memory
Institutions'.
Die informatieruimte is een persoonlijke
ruimte die bij de geboorte ontstaat en in
omvang en complexiteit toeneemt naar
mate mensen ouder worden, afhankelijk
van levensfase, toepassingsgebied, inte
resse en technische en sociale omgeving.
Het lijkt erop dat aan het eind van ons
leven die informatieruimte weer in
omvang en complexiteit afneemt. De
kennis in die ruimte is steeds vaker digi
taal (virtueel) beschikbaar. Observatie:
animatieprogramma's waarin studenten
medicijnen 'snijden' in virtuele dieren;
conversatie: e-mail, gsm en consultatie:
online-catalogi, e-journals en e-books.
De kennis en vaardigheden die nodig
zijn om op een adequate wijze toegang te
krijgen tot de bronnen in de informatie
ruimte worden 'informatievaardigheden'
genoemd en kunnen beschouwd worden
als een competentie. Diegenen die beter
dan anderen in staat zijn hun informatie
behoeften op een effectieve en efficiënte
wijze te bevredigen zijn beter in staat om
te overleven en zich te ontwikkelen dan
zij die minder informatievaardig zijn.
Wie niet, of niet voldoende, over deze
competentie beschikt, komt ongewild en
misschien onbewust, in een achterstand
positie te verkeren. Daarbij staat voorop
dat het hierbij niet gaat om het eenmalig
aanleren van een trucje, maar dat vooral
inzicht in de opbouw van het kennisaan
bod en de manieren waarop daarvan
gebruik gemaakt kan worden van belang
zijn. Want zoals Charles Darwin al wist:
'--.it is not the strongest of the species
that survive, nor the most intelligent,
but the one most responsive to chan
ge...'.
Het verwerven van informatievaardighe
den staat in het onderwijs al geruime tijd
in de belangstelling. Ook internationaal
is de belangstelling voor activiteiten die
elders plaatsvinden groeiend. Op 5 april
jl. hield de Unesco een 'Thematic Debate
on Information Literacy' tijdens de 8e
bijeenkomst van het Bureau of the
Intergovernmental Council for the
Information for All Programme (IFAP),
op het UNESCO-hoofdkwartier in Parijs.
Doel van het debat was om na te gaan in
hoeverre IFAP een bijdrage kan leven aan
het informatievaardig laten worden van
alle mensen. Tot de negen experts die
waren uitgenodigd om een bijdrage te
leveren behoorde ook uw columnist. Een
volgende keer vertel ik graag iets over
mijn bijdrage.
19
groenehartarchieven.nl gelderlandinbeeld.nl beeldbank.natianaalarchief.nl beeldbankamersfoort.nl
fotobank-nb.nl
achterhoek-liemers.nl
Decos Document - web edition is dé totaaloplossing voor organi
satiebreed document- en archiefbeheer. Het registreren, zoeken,
raadplegen en bewerken van documenten is hiermee vanaf iedere
werkplek mogelijk. Tevens biedt de applicatie uitgebreide mogelijk
heden voor onder andere bulkscannirig, e-mailregistratie, barcode-
scanning en workflow. Decos Document - web edition is ReMANO
gecertificeerd als DMS/RMA. De flexibele opbouw van de applicatie
maakt het mogelijk om uw Documentair Structuurplan één op één
over te nemen. Uw DSP vormt hiermee de basis voor procesgericht
werken binnen Decos Document.
Het Documentair Structuur Pian bestaat ook uit een beschrijving
waarmee de digitale duurzaamheid bewaakt kan worden.
Decos heeft met de DSP Inventaris een overzichtelijke oplossing voor
het maken van een inventarisatie van applicaties, databestanden,
systemen en processen dat voldoet aan de eisen gesteld in de
Archiefwet. Zodoende kan de informatiewaarde van bestanden
worden vastgelegd, de duurzaamheid worden gegarandeerd én
wordt inzicht verkregen in de kosten voor aanschaf, beheer en
onderhoud van applicaties. De DSP Inventaris is de gebruikers
vriendelijke, overzichtelijke en flexibele opvolger van Decos EDDA.
Document Management
Decos Software Engineering BV
Postbus 292
2200 AG Noordwijk
071 - 364 07 00
Informatieruimte
Door Albert Boekhorst*
Om te overleven en zich te ontwikkelen
hebben mensen kennis nodig: kennis over
zichzelf, over hun fysieke en over hun
sociale omgeving. De ruimte waarbinnen we
die kennis kunnen 'vinden', kunnen we de
informatieruimte noemen. Binnen deze ruim
te bevinden zich de relevante bronnen en
de technologische en sociale hulpmiddelen
om deze bronnen te gebruiken. De informa
tieruimte strekt zich uit tot zowel de privé-
omgeving, als de publieke en professionele
omgeving met betrekking tot studie en
werk. Ik onderscheid drie typen informatie
bronnen: (1) objecten (onder objecten versta
ik hier ook processen, verschijnselen en
gebeurtenissen); (2) personen; (3) docu
mentaire informatie. De processen waarin
we die informatie verwerven van die drie
bronnen noem ik respectievelijk: observatie,
conversatie en consultatie.
Observatie
Conversatie
EGO
objecten
processen
documentaire
informatie
s~
digitaal
Consultatie
Albert Boekhorst is als informatiewetenschapper ver
bonden aan de Universiteit van Amsterdam, de
Universiteit van Pretoria en de Archiefschool.
personen
juni 2005
archievenblad
