Alles!
LOEK NIJHOLT
ARCHIEFSERVICE B.V
\y
y
m a i I p r o f sc
Compacte Archief-Systemen
Kardex Systemen B.V.
Barwoutswaarder 13a, 3449 HE Woerden
Postbus 250, 3440 AG Woerden
Telefoon (0348) 49 40 40, Telefax (0348) 49 40 60
E-mail: info@kardex.nl, Website: www.kardex.nl
Wat is jarenlange
ervaring waard?
A member of the KARDEX Group Industrieholding Cham AG
literatuur
Het voortgezet onderwijs in
Heerlen in de 20ste eeuw
Verboden Kringen. Vrije
schootsvelden en inunda
ties rond 's-Hertogenbosch
in de 19e eeuw
37
advisering
projecten
documentaire informatievoorziening
archiefbewerking
archiefopslag
Een bekende naam, die staat voor langdurige en brede
ervaring. Deskundigheid, klantgerichtheid en kwaliteit staan bij
ons voorop. Daardoor zijn onze adviezen op maat
gesneden oplossingen. Ook voor de voorbereiding en uitvoering
van projecten staan wij voor u klaar, evenals voor veranderingen
bij uw documentaire informatieverzorging en de
bewerking van uw archieven.Tenslotte bieden wij opslag
van archieven aan in ons eigen archiefdepot.
GOED ARCHIEFBEHEER HEEFT AANDACHT
NODIG. PERSOONLIJKE SERVICE. ONAFHANKELIJK
ADVIES.DAT KUNNEN WIJ U GEVEN.
Bel, schrijf, fax of e-mail voor meer informatie:
Ds.van Haaftenlaan 23
3984 NP Odijk
tel.:030-6572228
fax.: 030-6572228
e-mail: loeknijholtarchief@hetnet.nl
Steeds meer organisaties kiezen voor Mailprofs Uitzendbureaux,
dé marktleider op het gebied van tijdelijk DIV-personeel. Deze
leidende positie heeft Mailprofs door de jaren heen verdiend.
Door veel aandacht en tijd te investeren in haar flexkrachten
levert Mailprofs altijd goed opgeleide, gemotiveerde en flexibele
krachten die direct inzetbaar zijn. En elke DIV-flexkracht van
Mailprofs heeft een exclusieve opleiding bij de SOD succesvol
afgerond. Zo blijkt maar weer dat de jarenlange ervaring van
Mailprofs goud waard is voor opdrachtgevers en flexkrachten.
Kiest u voor Mailprofs, dan heeft u de garantie dat u niet zomaar
een flexkracht binnenhaalt.
Meer weten? Bel 0174-219100 of kijk op www.mailprofs.nl
K A R D E X
J.C.G.M. Janssen
Historische Reeks Parkstad Limburg nr. 4,
Heerlen, 2005
ISBN 90-804217-9-0, 410 blz., 17,50
Het komt niet zo vaak voor dat van een
stad een groot deel van de onderwijsgeschie-
denis op papier wordt gezet. Meestal wordt
dit van een bepaalde school gedaan bij een
passend jubileum en dat is in Heerlen in het
verleden ook veel gebeurd. Het was dan ook
nu in eerste instantie niet de bedoeling om
een totaaloverzicht van de geschiedenis van
het voortgezet onderwijs te schrijven. Het
initiatief voor deze publicatie werd genomen
door het voormalige bestuur van het Herle-
college, een VMBO-school, dat inmiddels is
gefuseerd met de Onderwijsstichting Sint-
Bernardinus. Het zou het verhaal worden
van het beroepsonderwijs in Heerlen, met
name van de onderwijsinstellingen die met
elkaar de stamboom vormen van het Herle-
college. Gaandeweg werd besloten om deze
publicatie veel breder te laten zijn.
In dit kloek boekwerk komen in acht hoofd
stukken de diverse vakrichtingen aan bod.
Hoofdstuk I beschrijft de aansluitingsproble
men en de moeizame start om tot goed
onderwijs in Heerlen te komen. Het beroeps
onderwijs komt in deel II aan de orde, onder
andere het landbouwonderwijs, het tech
nisch onderwijs, de mijnschool, de huis-
houd- en industrieschool en de vroedvrou
wenschool. Het algemeen vormend onder
wijs - zoals de muziekschool, de St.
Bernardinus HBS, de Meisjes-HBS en de
volksuniversiteit - passeert in hoofdstuk III
de revue. De tijd ging niet onopgemerkt
voorbij in het Heerlense onderwijsland. Dat
is te lezen in hoofdstuk IV, waarin de gelei
delijke uitbouw
van het voortgezet
onderwijs wordt be
schreven. In de vol
gende hoofdstukken
wordt aandacht be
steed aan de oor
logsjaren, het verzet
en de vernieuwing
en de stormachtige
groei in een tijd van
overgang. Het laat
ste hoofdstuk handelt over de vernieuwing
en de onzekerheid in de periode 1968 tot op
de dag van vandaag. De auteur heeft met
name uitgebreid onderzoek verricht in de
diverse schoolarchieven, het Katholiek
Documentatiecentrum te Nijmegen, het
Stadsarchief Heerlen en het Sociaal
Historisch Centrum voor Limburg. Jammer
dat er geen namenregister is opgenomen.
(HS)
Her voortgezet oiidcrwijj in
Heerlen in de zoste eeuw
Hans Willems en Hans Steketee
Adr. Heinen Uitgevers, 's-Hertogenbosch,
2003
ISBN 90-70706660, 140 blz., 19,50
Bij de bestudering van de militaire
geschiedenis van de stad 's-Hertogenbosch
kwamen de schrijvers de term 'Verboden
Kringen' tegen. Nadere studie bracht aan het
licht dat deze term betrekking had op het
nabijgelegen gebied rondom vestingen en
andere verdedigingswerken. Hierin golden
wettelijke beperkingen wat betreft de aanleg
van wegen, de bouw van huizen, het plan
ten van bomen en dergelijke. De bedoeling
was de verdedigers van de vestingwerken
een vrij blik- en schootsveld te garanderen.
Niets in het aan het verdedigingswerk gren
zende terrein mocht immers in het voordeel
van de aanvaller zijn. Het creëren van een
vlak en open terrein had voor enkele ves
tingsteden, waaronder 's-Hertogenbosch,
nog een ander belangrijk voordeel: het
maakte de inundatie (onderwaterzetting)
rondom de stad mogelijk. De inundaties
waren een effectief verdedigingsmiddel om
de vijand op afstand te houden.
De auteurs gaan in het boek in op de gevol
gen die de verboden kringen hadden op de
ontwikkeling van de stad 's-Hertogenbosch,
met name de invloed van de beperkende
maatregelen van defensie op de inrichting
van het omliggende landschap. Om gege
vens hierover boven water te krijgen moest
pionierswerk worden verricht, want op dat
gebied was niet zo veel bekend. Literatuur
onderzoek leverde weinig op. De aandacht
richtte zich vervolgens op de verschillende
archieven. Naast het Stadsarchief van
Verboden Kringe
's-Hertogen-
bosch en het
Rijksarchief in
Noord-Brabant
werd ook het
Nationaal
Archief te Den
Haag bezocht. In
dit laatste insti
tuut zijn onder
andere verschil
lende archieven
van het Ministerie van Oorlog/Defensie
geraadpleegd, zoals tekeningenarchieven, de
Memories van Genie en het Verbaal Archief van
het Ministerie van Oorlog. Met name dit laat
ste archief bleek een heel rijke bron te zijn.
Het onderzoek heeft zich beperkt tot de
directe invloedssfeer van de vesting
's-Hertogenbosch met de haar omliggende
versterkingen Anthonie, Isabella, kamp
Vught, Orthen, Herven, kamp Hintham,
Blauwe sluis en Crèvecoeur. (HS)
juni 2005
archievenblad