9
mm
Groenendijk Microfilm- en Scanservice
archiefafslankers
Dutch Light in the
"Norwegian Night". Maritime
relations and migration
across the North Sea in Early
Modern Times
Foto's
www.gmsnl.nl info@gmsnl.nl
Hof van Friesland, De hoofd
lijnen van het procederen in
civiele zaken voor het Hof
van Friesland zowel in eer
ste instantie als in appèl
literatuur
Aan de zus van Anton.
Dagboek, brieven en tekenin
gen uit Indië 1942-1945
De verdieping van Nederland.
Duizend jaar Nederland aan
de hand van topstukken uit
de Koninklijke Bibliotheek
en het Nationaal Archief
35
Louis Sicking, Harry de Bles, Erland des
Bouvrie (red.)
Uitgeverij Verloren, Hilversum, 2004
ISBN 90-6550-814-7, 128 biz., 14,00
Dit boekje bevat de papers die gepre
senteerd werden op een symposium in
november 2002. De negentiende-eeuwse
Noorse historiografie beschouwde de per
sonele unie tussen de Noorse en de Deense
kronen sedert 1380 als een 'night of four-
hundred years'. De hier gepresenteerde
opstellen belichten de (maritieme) relaties
tussen Noorwegen en Nederland in de zes
tiende, zeventiende en achttiende eeuw.
De eerste bijdrage (van Louis Sicking) gaat
over de vlucht van de laatste Noorse aarts
bisschop Olav Engelbrektsson in 1537 en
de rol van de Nederlanden daarbij. Solvi
Sogner schreef over de Noors-Nederlandse
relaties op migratiegebied in de zeventien
de eeuw. Erg veel Nederlanders gingen er
niet naar Noorwegen (tussen 1613 en 1700
verbleven er bijvoorbeeld slechts 90
Nederlanders in Bergen), maar omgekeerd
trokken heel veel Noren naar de
Nederlanden. Naast Denemarken was de
Republiek tot de negentiende eeuw (toen
men vooral naar Amerika trok) de belang
rijkste bestemming van Noorse emigran
ten. 'Among the approximately 12.000
Norwegian brides and bridegrooms who
married for the first time in Amsterdam
during the period 1600-1800, the highest
numbers occurred in the seventeenth cen
tury - eighty per year as against forty per
year in the eighteenth century - (p.
48). Andere bijdragen in dit interessante
boekje gaan over de Noorse Natie binnen
de Amsterdamse Lutherse Kerk (door Erika
Kuijpers) en Noorse zeevarenden. Zoals de
te Stavanger geboren Cornelis Cruys, die
carrière in de Republiek maakte en het later
tot admiraal van de Russische vloot bracht
DUTCH LIGHT IN THE
"NORWEGIAN NIGHT"
(door Marc van
Alphen), Jacob Dirk-
sen, een Noor die
voor de Middelburg-
sche Commercie Com
pagnie werkte (deze
bijdrage van Ivonne
Lucker verscheen in
iets andere vorm in
het Nederlands in:
J.R. Bruijn, A.C. Meij
er, A.P. van Vliet
(red.), Marinekapiteins
uit de achttiende eeuw; een Zeeuws elftal, een
gezamenlijke uitgave van het Instituut voor
Maritieme Historie en het Koninklijk
Genootschap der Wetenschappen, 2000) en
de Nederlandse kapitein Cornelis de Jong,
die in 1795-1796 te Trondheim verbleef en
over zijn verblijf aldaar schreef (een relaas
van de hand van Jaap R. Bruijn). Het boekje
wordt besloten met een niet eerder gepubli
ceerd manuscript van Johan Huizinga
('Norway and the Netherlands compared').
(PS)
QMS heeft camera's in gebruik die uiterst geschikt zijn voor het digitaliseren van historisch kwetsbare originelen.
Er wordt in kleur gescand en hierdoor zijn de bestanden een authentieke weergave van het origineel.
Resultaat: mooier dan het was. Laat ons dit bewijzen en bel voor een gratis proef!
xÊmyEmmL* tl MSwarukte boeMn
Ingebonderypridschriften
tosbla^ll^andschriften
DTB-boeken
Registers burgerlijke stand
Notariële protocollen
Prentbriefkaarten
inelen. ■Tijdschriften
Kranten
Groenendijk Microfilm- en Scanservice B.V.
Edisonweg 50D 2952 AD Alblasserdam
Postbus 260 2950 AG Alblasserdam
Tel. 078 - 6931300 Fax 078 - 6931123
archievenblad juni 2005
B.S. Hempenius-van Dijk
Uitgeverij Verloren, Hilversum, 2004
ISBN 90-6550-779-5, blz. 96, 10.00
De tweede publicatie in een serie gid
sen over de procesgang bij de rechtscolleges
in de Republiek der Verenigde Nederlanden
beschrijft het Hof van Friesland. Dit Hof
was van 1515 tot 1811 de hoogste rechter
lijke instantie in Friesland. Achtereenvol
gens worden de geschiedenis van het Hof,
de rechterlijke organisaties van Friesland,
de samenstelling en inrichting van het Hof,
de advocatuur en de competentie van het
Hof behandeld. De auteur gaat in op de
instructies en regels met betrekking tot de
wijze van procederen.
Het zakelijk geschil tussen de koopmannen
Posthumus en Krop dat in de jaren 1772 en
1774-1777 werd gevoerd, dient als voor
beeld van een procesverloop. Het geschil
ging over een rekening voor geleverde
houtwaren. Krop had de timmermans
knecht Collart ingehuurd voor een aantal
aanpassingen aan zijn huis. Daarbij was
afgesproken dat het werk voor een bepaald
Hof van Friesland
bedrag zou worden uit
gevoerd, het arbeids
loon en de kosten voor
benodigde materialen
waren hierbij inbegre
pen. Echter: Collart had
bij het ophalen van
houtwaren gezegd dat
de materialen voor
Krop bestemd waren.
Posthumus diende de rekening daarom in
bij Krop. Deze zaak kwam uiteindelijk voor
bij het gerecht omdat Krop weigerde om te
betalen. Posthumus kreeg zijn gelijk niet en
ging in hoger beroep. Met behulp van de
bewaarde archiefdocumenten heeft de
auteur dit proces stap voor stap beschreven.
(TG)
Mary Brückel-Beiten
Walburg Pers, Zutphen, 2004
ISBN 90-5730-288-8, 208 blz., 17,95
Mary en Lex Brückel woonden met hun
kinderen op Noord-Celebes (Sulawesi) toen
de oorlog met Japan uitbrak. Na de bezetting
in 1942 moesten ze ruim drieënhalf jaar lang
zien te overleven in gescheiden internerings
kampen in de streek Minahassa. In het
geheim smokkelde het echtpaar brieven
naar elkaar toe. Hun zoon Lex vond die
bijna een halve eeuw later terug. Een unieke
vondst. Nooit eerder was immers een brief
wisseling tussen geïnterneerden, hoe gefrag
menteerd ook, teruggevonden. Lex ver
brandde destijds uit lijfsbehoud de meeste
brieven van zijn vrouw. Mary daarentegen
bewaarde een groot gedeelte wel. Samen met
het dagboek dat Mary bijhield en een groot
aantal tekeningen die zij met haar kampge
noot Molly Roukens maakte, vormt de brief
wisseling van Mary en Lex dit bijzondere
document. 'Aan de zus van Anton' schetst
een indringend beeld van het leven in de
Japanse interneringskampen. Na de oorlog
keerde het gezin Brückel terug naar
Nederland. Mary Brückel speelde een steeds
belangrijkere rol in de Indische gemeen
schap in Nederland en werd vooral bekend
als de initiator van de nog altijd populaire
Pasar Malam in Den Haag. Met een verant
woording door Mariska Heijmans-van
Bruggen en een inleiding van Esther Captain
is dit boek een
lezenswaardig
tijdsdocument
geworden.
Het doet recht
aan deze bij
zondere Indis
che vrouw.
Het is dus niet
verwonderlijk
dat de Indi
sche Biblio
theek, die
zich richt op
de uitgave van egodocumenten op het
gebied van de Indische/ Indonesische/
Nederlandse geschiedenis, dit werk in haar
fonds heeft opgenomen. (HS)
Aan de zus van Anto
Dagboek, brieven en
tekeningen uit Indië
t942-1945
Mary Brückel-Beiten
Deirdre Carasso, Martine Gosselink, Reinder
Storm (red.)
Koninklijke Bibliotheek/Nationaal Archief/
Uitgeverij De Buitenkant, Den Haag/Amster
dam, 2005
ISBN 90-76452-65-2, 224 blz., 12,50
De Verdieping van Nederland verscheen
gelijktijdig met de opening van de perma
nente expositie onder dezelfde naam.
Kroonprins Willem-Alexander verrichtte op
30 maart van dit jaar de officiële opening.
De 'kroonjuwelen' uit de collecties van de
beide nationale erfgoedinstellingen zijn in
deze expositie bijeengebracht. En bij zo'n
tentoonstelling van louter topstukken be
hoort uiteraard een mooie publicatie. Dat is
dit van een fraaie hardcover voorziene boek
je zeker geworden. Telkens is een afbeelding
in kleur, veelal over twee bladzijden, opge
nomen. Daarna volgt het verhaal achter het
object, op de linkerpagina in het Engels en
op de rechterpagina de Nederlandse tekst.
Bijzondere handschriften en kaarten komen
aan bod, maar ook de Vrede van Munster,
visboeken, brokaatpapier, een foto van het
eerste Nederlandse voetbalelftal, prenten
van Hendrik Werkman, brieven aan 'vader
tje' Drees, de eerste Nederlandse Donald
Duck enz. De redactie heeft daarnaast de
goede gedachte gehad om naast de toelich
tingen van vakspecialisten een aantal
Nederlandse auteurs te vragen een korte
tekstbijdrage te leveren en zo vinden we ge
dichten van Hagar Peeters (over een zestien-
de-eeuwse kaart van Europa en over de
bekentenis en het vonnis van Balthasar
Gerards, de moordenaar van Willem van
Oranje) en voorts bijdragen van Cees
Fasseur, Nelleke Noordervliet, Rudy Kous
broek, Jan Mulder, Herman Pleij, Jacques
Wallage en Anil Ramdas. Een leuk boekje!
(PS)
juni 2005
archievenblad
