W
landelijke archievendag
landelijke archievendag!
I
A
Impressies
van de Landelijke Archievendag
Groninger Archieven
In samenwerking met het Huis van
de Groninger Cultuur en Vereniging Stad
en Lande heeft het RHC Groninger
Archieven op 30 oktober de 'Dag van de
Groninger Geschiedenis' georganiseerd.
Deze dag stond in het teken van het
thema 'Ter Leeringhe ende Vermaeck',
wat terug te zien was in de activiteiten
die plaatsvonden. Zo werd de dag geo
pend door 'Ubbo Emmius' (zie de foto),
las 'Jan Goeverneur' voor uit eigen werk,
werden er diverse lezingen gehouden en
kon men een broescursus Gronings vol
gen van een strenge schoolmeester, zoals
dit in vroeger dagen op school ging.
Daarnaast was er een theatervoorstelling
voor kinderen waarin oude Groninger
sprookjes tot leven kwamen en werden
twee oude films getoond waarbij livemu
ziek werd gespeeld. Tal van historische
verenigingen en boekhandelaren presen
teerden zich op de informatiemarkt, waar
ook een gemeenschappelijke stand aan
wezig was voor de archieven van ver
schillende gemeenten en waterschappen.
Tijdens rondleidingen door de depots
werden bijzondere stukken van het
archief getoond. En tussen alle activi
teiten door zorgde de muziek
groep Torf voor gezellige
dansmuziek en kon men
buiten van een kleine
kermis en gratis pof
fertjes genieten. De
dag werd afgesloten
met een Groninger
Geschiedenisquiz
waarin het publiek
zijn kennis over
Groningen kon tes
ten en uiteindelijk drie
kandidaten voor de prijs
streden. Al met al kunnen
wij terugkijken op een zeer ge
slaagde dag waar ruim 1500 bezoe
kers op af zijn gekomen. (Monique Banda)
Zeeuws Archief
De eerste Landelijke Archievendag was
voor het Zeeuws Archief een geslaagd eve
nement! Veel nieuwsgierige bezoekers, van
jong tot oud, wilden graag eens een kijkje
nemen in de schatkamers van hun regiona
le geschiedenis. En oog in oog staan met
oude en belangrijke documenten, die stuk
voor stuk een verhaal vertellen uit de roem-
ruchte Zeeuwse
geschiedenis.
Veel belang
stelling was er
voor een brief
van Michiel de
Ruyter van 27
september
1666, ten tijde
van de Tweede
Engelse Oor
log, geschreven aan boord van het admi
raalsschip De Zeven Provinciën dat dan
zeven mijl van Duinkerken ligt. Naar aan
leiding van brieven die De Ruyter ontving
van de Staten Generaal en van raadspen
sionaris Johan de Witt, klaagt hij bij de
Staten van Zeeland over het ontoereiken
de aantal schepen om iets uit te kunnen
richten.
Maar ook de fraai uitgevoerde alba amico-
rum, voorlopers van het ons bekende poë
ziealbum, wekten veel bewondering. Het
opmerkelijke feit dat deze fraai uitgevoerde
vriendschapsboekjes ontstaan zijn onder
studenten, mannen derhalve, en pas tegen
het eind van de negentiende eeuw bij
meisjes in zwang kwamen, bleek bij velen
onbekend.
Andere geliefde toppers waren
het oudste stuk uit de schat
kamers van het Zeeuws
Archief, te weten een
oorkonde uit 1189
waarin de bisschop
van Utrecht de
parochianen van
Hogelande toestem
ming verleent voor
de stichting van een
eigen kapelletje, enke
le fraaie brocaatpapie-
ren schriften uit de
Rekenkamer van Zeeland
(achttiende eeuw) en de uit
spraak in een geschil tussen West
watering en Oud-Nisse door prins Willem
van Oranje in 1582.
Veel bezoekers gingen vervolgens direct
naar de studiezaal om daar stukken op te
vragen uit de eigen familiegeschiedenis.
Daarnaast waren de meeste bezoekers
vooral ook geïnteresseerd in demonstraties
op het restauratie-atelier. Hoe worden
aangevreten perkament, beschadigde
kaarten en beschimmelde boeken gecon
serveerd en gerestaureerd?
Goed bekeken werden bovendien de pas
uitgekomen documentaire 'De Draad,
een zoektocht naar klein-België' door de
Zeeuwse filmmaker Rieks Soepenberg en
de tentoonstellingen 'Geboeid door het
Zeeuwse slavernijverleden' en 'Suriname
in beeld'.
Het Zeeuws Archief mocht op deze dag
ruim 330 bezoekers verwelkomen. (Marjan
de Kort)
Streekarchief Hollands Midden
De eerste Landelijke Archievendag op
30 oktober op het Streekarchief Hollands
Midden was een groot succes. Bijna hon
derd mensen brachten die dag een bezoek
aan het streekarchief om kennis te maken
met de diensten van het archief of deel te
nemen aan de activiteiten.
Veel animo was er voor de verkoop van
dubbele foto's. Ook de rondleidingen
langs de depots, waarbij onder andere
diverse bijzondere boeken, archiefstuk
ken, kaarten en oorlogsaffiches getoond
werden, trokken veel belangstelling.
Daarnaast kon men oude foto's laten
determineren door een deskundig panel.
Vragen over bijvoorbeeld de ouderdom
van foto's werden hier opgelost. Menigeen
is tevredengesteld en wijzer vertrokken.
Foto:
www.govda.com
Op het programma stonden verder nog
demonstraties van het gebruik van de
website van het streekarchief voor allerlei
onderzoek en een videopresentatie van
oude filmpjes van Gouda. (J.W.E. Klein)
Nederlands Instituut voor
Oorlogsdocumentatie
Als thema voor de Landelijke Archie
vendag had het Nederlands Instituut
voor Oorlogsdocumentatie gekozen voor
Egodocumenten van de oorlog. Het NIOD
bezit duizenden egodocumenten, waarin
bekende en onbekende Nederlanders
hun ervaringen tijdens de oorlog hebben
verwoord. In de hal van het instituut was
speciaal voor deze dag een tentoonstel
ling van originele dagboeken ingericht.
Deze expositie is nog te zien tot 31
december 2004. Ook uit brieven spreekt
de oorlog. Brieven over alledaagse din
gen, maar ook aangrijpende afscheids
brieven geschreven net voor een terecht
stelling. Een aantal daarvan
werd bij de ingang van het
depot tentoongesteld. In
de buitenhal werden
doorlopend filmfrag
menten vertoond van
het dagelijks leven tij
dens de bezetting.
Daarnaast werden er
lezingen gehouden over
de bewerking van dagboe
ken die de aandacht trokken
van veel bezoekers. Hoe wordt een
dagboek bewerkt en toegankelijk
gemaakt voor het publiek? Ook de rond
leidingen door het gebouw en in het
depot waren zeer gewild. De boekentafel
die het NIOD had ingericht voor de ver
koop van oude oorlogsboeken trok even
eens veel belangstelling. Wij hopen dat
het publiek dat het NIOD bezocht een
goede indruk heeft gekregen van ons
werk en van het belang documenten uit
de oorlog te bewaren. Heeft u een dag
boek of brieven van uzelf of andere fami
lieleden of vrienden in huis en zoekt u er
een goede bestemming voor, dan kunt u
bij het NIOD terecht. Wij zorgen ervoor
dat het geschikt wordt gemaakt voor
inzage en onder goede klimatologische
omstandigheden wordt bewaard. Dat was
de boodschap. Of we daarin geslaagd
zijn, zal de tijd leren. Voor ons was het
een dag om met plezier op terug te kij
ken. Tussen de 120 en 150 mensen heb
ben het NIOD bezocht. Voor een groot
deel mensen die anders niet gauw een
bezoek aan het NIOD brengen, maar wel
belangstelling hebben voor de oorlog en
alles wat daarmee samenhangt. Zij kre
gen nu de gelegenheid om rond te kijken
en kennis te maken met de wijze waarop
de collecties van het NIOD worden
bewaard en toegankelijk gemaakt. (Elly
Touwen-Bouwsma)
Rijksarchief in Noord-Holland
Het Rijksarchief in Noord-Holland te
Haarlem werd druk bezocht op de
Landelijke Archievendag. Hier was een
speciale dag georganiseerd rond het
thema onderwijs. Voor deze dag had het
Historisch Museum Zuid-Kennemerland
een klein schooltje ingericht met school
banken en oude schoolplaten. Tegen de
500 bezoekers bezochten het archief voor
een lezing of een rondleiding door
depots en restauratieatelier. Velen beke
ken ook de tentoonstelling van
klassenfoto's waarvoor de bezoe
kers zelf oude foto's hadden
laten scannen. Een deskundige
uit het Rijksmuseum, Hans
Roosenboom, kreeg de hele
dag bezoekers met oude foto
portretten om die te dateren.
Ook de index op de notariële
archieven en de index op de
archieven van het vredegerecht
Haarlem 1811-1838 werden veelvuldig
geraadpleegd. De medewerkers en de vrij
willigers van het Rijksarchief in Noord-
Holland kunnen op een succesvolle dag
terugkijken. (Annabella Meddens)
Regionaal Archief Tilburg
Het begon allemaal met de publici
teit rondom het dagboek van Helga Deen
en eindigde met een goed bezochte open
dag tijdens de eerste Landelijke
Archievendag op zaterdag 30 oktober.
Twee weken lang was het in het
Regionaal Archief Tilburg een drukte van
belang. Een korte terugblik.
Na anderhalve week media-aandacht in
binnen- en buitenland was het zaterdag
30 oktober Landelijke Archievendag.
Tilburg had gekozen voor het thema
'archiefschatten rond oorlog en bevrij
ding'. Er werden veiligheidsmaatregelen
genomen: extra bewaking, een extra
beveiligde vitrine, overleg met hulpdien
sten. Uiteindelijk was de organisatie van
de dag goed in de hand te houden. Er was
geen onhandelbare stormloop, maar het
bleef bij een gezellige drukte. Zonder
lange wachttijden maakten ongeveer 550
Tijdens de Landelijke Archievendag in Tilburg lieten
bezoekers, jong en oud, ballonnen op met een
(vredes)wens voor de toekomst.
bezoekers van de gelegenheid gebruik
om een kijkje te nemen in het onderzoe
kerscentrum en het ondergronds archief
depot. Daarnaast bekeken zij historische
films en archiefdocumenten over oorlog
en bevrijding, en woonden zij diverse
demonstraties bij. Natuurlijk sloeg nie
mand het dagboek van Helga Deen over.
(John Boeren)
Streekarchivariaat Regio Achterhoek
In het kader van de Landelijke
Archievendag was door het Streek
archivariaat Regio Achterhoek gekozen
voor het thema 'boerener
ven in Achterhoek en
Liemers'. Er was een
tentoonstelling
ingericht met
stukken uit
zeer uiteenlo
pende 'agra
rische'
archieven.
Ruime aan
dacht werd
geschonken
aan het feno
meen van de wis
selwerking tussen
boerderij- en familie
namen en welke mogelijk
heden en onmogelijkheden die kan ver
oorzaken. Een uitgebreide leestafel maak
te het geheel compleet. Er werden flink
wat bezoekers ontvangen, vooral 'nieuw'
publiek, mensen die nog niet eerder een
archief hadden bezocht. Kortom, een
geslaagde dag die zeker voor herhaling
vatbaar is. (Henk Nijman)
Het Utrechts Archief
Voor HUA was 30 oktober al weer de
vierde open dag, we krijgen onderhand
routine! Het aantal bezoekers was lager
dan in voorgaande jaren, maar ze von
den het zelf al druk genoeg. De redenen
voor hun bezoek waren uitermate geva
rieerd. Eén bezoeker vertelde dat hij als
