karmac
'Jij/rs*
Lensen Consultancy
VAN FEITEN TOT KENNIS
BUREAU VOOR DOCUMENTAIRE ONDERSTEUNING
EN ONTWIKKELING VAN APPLICATIES OP MAAT
ONSULTANCY
www.karmac.nl
Conservation for Future Generation
Advisering
Interim-management
Projectuitvoering
informatiemanagement
33
Documentaire ondersteuning zoals;
- wegwerken van achterstanden
- projecten o.a. saneringswerkzaamheden
- archiefbewerking
- assistentie dagelijkse werkzaamheden
- advisering
Ontwikkeling van applicaties op maat zoals;
- dossierregistratie- en inventarisatie programma's
- etikettenprogramma's (doos/dossier etc.)
- sjabloonontwikkeling in uw eigen huisstijl
- ontwikkeling van diverse databanken
- brief/fax/memo programma's
- standaardbrievenprogramma's etc.
Voor informatie kunt u ons bereiken via: www.vervest-consultancy.com Email: info@vervest-consultancy.com
Postbus 7002, 4800 GA BREDA Tel: (076) 524 50 47 Fax: (076) 524 46 66 Mobiel: 06-22712093
Microfilm Systems
Boekscanning
Karmac Microfilm Systems heeft voor u geïnvesteerd in de nieuwste generatie
digitale boekscanners met boekenwip, waardoor uw boeken tijdens het scannen
niet beschadigen. Wij digitaliseren uw boeken, kranten of registers in zwart/wit,
grijswaarden of zelfs in kleur, t/m formaat Al. De bestanden kunnen aangeleverd worden op
cd-rom en in verschillende bestandsformaten. Om het e.e.a. te onsluiten verzorgen wij een
index volgens uw wensen.
Karmac Microfilm Systems kan u tevens van dienst zijn bij:
Document- en tekeningverfilming
Dupliceren van alle formaten microfilm
Microfilmscanning
Opslag van microfilm en documenten
Levering van Canon microfilmapparatuur en opbergmiddelen
Wilt u een vrijblijvende afspraak maken en/of documentatie ontvangen
van onze diensten of producten. Aarzel dan niet, en bel met nummer
0320-286964 of mail naar: verkoop.kms@karmac.nl
Preservation Microverfilming
Bibliotheken en archieven met een historische en/of culturele collectie
verdienen de bijzondere conserveringsmethodiek 'Preservation Microfilming'
van Karmac Microfilm Systems. Hiermee worden boek- en krantenpagina's,
tekeningen, muziekbladen en andere waardevolle documenten zodanig op microfilm
vastgelegd, dat de werken gegarandeerd nog 500 jaar raadpleegbaar zijn.
voor een heldere kijk op uw documentaire informatievoorziening Projectmanagement
Voor meer informatie: www.lensenconsultancy.nl
Waverstraat 80-II 1079 VP Amsterdam T 020-6449208 F 020-6448975 Einfo@lensenconsultancy.nl
Verbazing
Door Albert Boekhorst*
Toen ik mij in 1985 aanmeldde als stu
dent bij de Opleiding Wetenschappelijk
Bibliothecaris (OWB), wist ik niet dat het de
laatste cursus zou zijn die onder die naam
gegeven zou worden, laat staan dat ik twee
jaar later zou werken als UD (universitair
docent) bij de toenmalige vakgroep van de
opvolger ervan: de Opleiding Documen
taire Informatieverzorging (ODI). Ik was
zeker niet op de hoogte van het feit dat al
jaren elk jaar zo'n 120 andere studenten
zich aanmelden voor deze opleiding, die
ooit in 1948 is gestart voor academici die
een carrière in een wetenschappelijk biblio
theek voor ogen hadden. Jaarlijks werden er
veertig studenten tot de OWB toegelaten,
een opleiding waarvoor men het toen gel
dende collegegeld verschuldigd was. De
ODI moest financieel 'selfsupporting' zijn.
Dat betekende dat men toen een college
geld van 10.000,- moest betalen voor een
cursus die eerst tweejarig maar al snel éénja
rig was, met één contactdag per week. Het
zal niemand verbazen dat het aantal aan
meldingen drastisch omlaagging. Na een
gunstige start in 1987 met 25 studenten,
zakte het aantal naar circa twaalf aanmel
dingen en nog minder en moest in 1997
besloten worden dat het financieel niet
meer mogelijk was de opleiding voort te
zetten.
Toen in 1991 eindelijk de mogelijk kwam
om een bovenbouwstudie (geen eigen pro
pedeuse) te volgen die de mogelijkheid
bood een doctoraal examen af te leggen,
kwam de toestroom vooral van mensen die
een hbo-opleiding op dat terrein hadden
gevolgd (BDA Bibliotheek en Documen
tatie Academie en later BDI Bibliotheek,
Documentatie en Informatieverzorging. De
BDA/BDI-opleidingen zijn in de jaren
negentig allemaal vervangen door IDM-
opleidingen Informatiedienstverlening en
-management).
Omdat we geen eigen propedeuse hadden,
moest ik belangstellende leerlingen uit het
voortgezet onderwijs op voorlichtingsda
gen vertellen dat ze maar een jaar 'iets
anders' moesten gaan studeren. Ik heb
geloof ik zelden studenten gezien die inder
daad na een jaar bij ons hun opleiding
voortzetten.
Sinds de start van de barna (bachelor/
master) omvat de opleiding ook een prope
deuse en kunnen we dus belangstellende
middelbare scholieren aanbieden om direct
met de opleiding Documentaire Informatie
wetenschap te beginnen. Een bachelorop
leiding die de mogelijkheid biedt de aan-
sluitmaster Documentaire informatieweten
schap en de duale master Archiefweten
schap te volgen. Dat was dit jaar voor de
COÜNTEY NEEDS
tweede keer, en weer heb
ben zich slechts zes studen
ten als propedeusestudent aangemeld.
Ondanks alle inspanningen (en de Ar-
chiefschool is naast het voorlichtingscircuit
van de UvA al jaren bijzonder actief op dit
gebied) slagen we er kennelijk niet in om
een aantrekkelijk alternatief te zijn voor
Media en Cultuur (voorheen Film- TV-
wetenschap) (244 aanmeldingen) of
Communicatiewetenschap (182 aanmeldin
gen)*. De situatie bij de verwante BDI-oplei-
dingen in het hbo is trouwens niet veel
beter. (Maar ter vergelijking ook: Duitse taal
en cultuur vijf aanmeldingen, Franse taal en
cultuur acht aanmeldingen.*)
En dit is niet nieuw. Op de een of andere
wijze slagen de opleidingen er niet in jaar
lijks vele tientallen studenten te trekken,
die een opleiding willen volgen voor een
carrière 'werken met informatie'. Hoewel
het mij enerzijds nog steeds verbaast dat
jaarlijks niet vele tientallen studenten zich
inschrijven voor een studie voor een vakge
bied dat zo relevant is voor de samenleving
en waar zoveel 'gebeurt', kan ik mij ook wel
voorstellen dat de instroom (te) gering is.
Wat is het beeld dat scholieren van het
basis- en voorgezet onderwijs krijgen van
het 'beroep' van bibliothecaris en/of archi
varis? Probeer maar eens vanuit de ogen
van (middelbare) scholieren te kijken naar
wat er zich aan de 'frontdesk' afspeelt in
een (openbare) bibliotheek of archief. Dat
ziet er nou niet bepaald spannend uit. Daar
naast denk ik dat scholieren 'werken met
informatie' eerder associëren met ICT en
dus kiezen voor een technischer opleiding.
Maar misschien klinken opleidingen met
namen als Media en Cultuur of Communi
catiewetenschap gewoon aantrekkelijker.
En wat is er effectiever dan 'mond-tot-
mond'-reclame van studenten over hun
opleiding? En dan is het effect van een klei
ne groep studenten natuurlijk niet zo groot.
Tot slot. Kun je het een opleiding kwalijk
nemen dat ze weinig (propedeusestuden
ten trekt? De Raad voor Cultuur neigt daar
toe, gezien het Advies Evaluatie Stichting
Archiefschool. Dat zou terecht kunnen zijn
als de opleiding niet of weinig activiteiten
ontplooit op dat gebied. De werkelijkheid is
anders. Al jaren wordt zeer actief en gericht
voorlichting gegeven over de studie. Maar
kennelijk zijn we niet 'sexy' genoeg voor
middelbare scholieren. Voor wie we kenne
lijk wel een aantrekkelijke opleiding bie
den: mensen die na een hbo-opleiding toch
liever een doctoraal examen afleggen (van
wege te verwachten betere carrièremogelijk
heden?) en mensen die al jaren in het vak
zitten en een betere onderbou
wing voor hun werkzaamheden
zoeken.
Ik denk dat we de scholieren meer via hun
eigen communicatiekanalen en informatie
media moeten benaderen.
En om niet te vergeten de beroepsgroep
zelf. Misschien wat meer posters als: 'This
profession needs you'...
peildatum 11 sept 2003
(www.uva.nl//facts/monitorJnsj]pl.cfm).
Meer informatie
Raad voor Cultuur, 3 juli 2003, Advies
Evaluatie Stichting Archiefschool (www.cul-
tuur.nl/advies/advies_x.phtml?id=204)
www.wkac.ac.uk/poster/imagebank/
Kitchener.htm
Boekhorst, Albert K. en John S. Mackenzie
Owen. 2003. Bologna, The Netherlands and
Information Science. In: Education for
Information. Volume 21; No 1; p. 7-19
Boekhorst, Albert. 1990. Profeten, professio
nals en pragmatici: de wetenschappelijke
opleiding in de boek-, bibliotheek- en informa
tiewetenschap. In: Open. 22 (3) p. 85-90.
Lezend in Sphere uit 1971 van Michael Crichton
(u weet wel van 'Jurassic Park' en 'De Andromeda
Crisis') kwam ik dit fragment tegen:
Naast Chan zat nog een vrouw, Jane Edmunds, die
Barnes voorstelde als 'de ondernemingsarchivaris'.
'Wat is een ondememingsarchivaris?', vroeg Ted
haar.
'Onderofficier eerste klasse, informatieverwerking,
meneer,' zei Edmunds formeel. Ze droeg een bril
en stond stram. Ze deed Norman aan een bibliot
hecaresse denken.
'Informatieverwerking...', zei Ted.
'Mijn taak is alle digitale meetresultaten, visueel
materiaal, videobanden enzovoorts bij te houden.
Elk aspect van dit historisch moment wordt opge
slagen en ik houd alles netjes op orde.'
Het is een bibliothecaresse, dacht Norman.
Michael Crichton. Sphere (Sfeer), [vert. uit het
Engels: Thomas Wintner] 4e druk. Amsterdam:
Luitingh-Sijthof. 1988. (Oorspronkelijke titel uit
1971.) p. 54.
Albert Boekhorst (a.k.boekhorst@uva.nl) is als informatieweten
schapper verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, de
Universiteit van Pretoria en de Archiefschool.
oktober 2003
archievenblad
