mtttmm
Digitale Oplossingen
Ï)MEFA
functie IH
design
Stambooming:
DIGITALE GENEALOGIE IN DE TOEKOMST
HaegheVelde BV
nnnnnonnnnonnooo
□□□□OUOUUUUOOOUÜ
Rekken en kasten
Archiefrekken
Studie- en IT-tafels
Dealing en control desks
Document Management
uw technische tekeningen, tekstdocumenten en
foto's bij elkaar in één file
- doorzoekbaar op tekst, OMR en IMR
scannen van boeken en tijdschriften, dossiers,
registers, akten, persoons- en woningkaarten
- scannen in kleur: diverse bestandsformaten
's Gravenhage
070-3096037
lnfo@haegheVelde.nl
www.haegheVelde.nl
todeS&S
Voor inlichtingen over tarieven
en plaatsing van zowel product- als
personeelsadvertenties kunt u
contact opnemen met:
Sales Services
Contact persoon Gerrit Kulsdom
Postbus 2317, 1620 EH Hoorn
Tel. 0229 - 211 211
Fax 0229 - 270 404
E-mail: snsdtp@planet.nl
sns@wxs.nl
de praktijk
17
ck eutovUiiut? fuMicity
Het volgende nummer van het
Archievenblad verschijnt op
5 september 2003.
Postbus 5014
8260 GA Kampen
Tel.: +31(0)38 3370444
Fax: +31(0)38 3312285
E-mail: info@bomefa.nl
www.bomefa.nl
Door Robert van Vuuren*
Het Gemeentearchief Rotterdam (GAR)
organiseerde op 24 april jl. het symposium
Stambooming. Aanleiding hiervoor was het
bereiken van een mijlpaal bij het invoeren
van gegevens in het systeem Digitale
Stamboom Rotterdam: alle 900.000 inschrij
vingen uit de DTB-registers van Rotterdam
en omstreken zijn nu on line. Tijdens deze
middag stond de volgende vraag centraal:
'Hoe ziet de toekomst eruit voor genealogi
sche zoeksystemen?'.
Projectleider Klaartje Pompe gaf een over
zicht van het project in Rotterdam. Nadat
in 1998 Digitale Stamboom Delft en
GenLias voor het publiek gereed waren
gekomen, bleek al snel dat deze systemen
in een behoefte voorzagen. Geïnspireerd
door dit succes besloot het GAR zijn gene
alogische gegevens ook digitaal toeganke
lijk te maken.
In driejaar tijd werden 900.000 gegevens
uit de klappers op de DTB-boeken inge
voerd. Er is voor gekozen de gegevens in te
laten voeren door vaste medewerkers, en
niet door vrijwilligers. In het kader van
een werkgelegenheidsproject konden zes
tien instroombanen geschapen worden.
De tweede fase van het project beslaat het
invoeren van gegevens uit bijna twee mil
joen akten van de Burgerlijke Stand. Met
zestien medewerkers zal het invoeren van
deze data naar verwachting tien jaar
duren.
De gebruikersgroep van de Digitale
Stamboom (Delft, Eindhoven, Rotterdam,
Leiden, Amersfoort, Kennemerland) is
bezig een nieuw platform te laten bouwen
met een betere performance en een
geavanceerder zoeksysteem, waarmee ook
statistische zoekvragen beantwoord kun
nen worden.
Gemeentelijke Basisadministratie
Henk Vat, senior adviseur Burger
zaken, sprak vervolgens over de
Gemeentelijke Basisadministratie bij de
gemeente Rotterdam. Hij constateerde dat
er bij de ambtenaren van de Burgerlijke
Stand slechts weinig interesse bestaat voor
wat er met hun werk gebeurt nadat dat is
overgedragen. Er staan belangrijke veran
deringen op stapel, die ook voor de
archiefdiensten van belang zijn. De
Gemeentelijke Basisadministratie (GBA) is
nu al geheel geautomatiseerd. In 2014 zal
de eerste informatie uit dit systeem in
elektronische vorm worden overgedragen
aan archiefdiensten. Op termijn wordt
waarschijnlijk ook de Burgerlijke Stand
geautomatiseerd. De verwachting is dat
dit rond 2020 het geval zal zijn.
Op dit moment worden de geboorteaktes
openbaar na honderd jaar, de huwelijks
aktes na 75 jaar en de overlijdensaktes na
vijftig jaar. Een opmerkelijke stelling van
de heer Vat: de termijnen voor de geboor
te- en huwelijksaktes dienen grondig her
zien te worden. Nu is de kans groot dat er
aktes betreffende nog levende personen
openbaar worden. Hij pleitte dan ook
voor een uitbreiding van deze termijnen
met ongeveer vijftig jaar.
Digitale Stamboom
Gerrit Verhoeven, gemeentearchivaris
van Delft en 'godfather' van de Digitale
Stamboom, begon zijn bijdrage met een
gewetensvraag aan de aanwezige gebrui
kers: kunt u nog zonder internet bij uw
stamboomonderzoek? De genealoog is
volgens Verhoeven de afgelopen jaren ver
wend geraakt en vraagt continu extra faci
liteiten, zoals het integreren van de ver
schillende systemen, het koppelen van
scans aan de database en het zichtbaar
maken van familierelaties in de systemen.
De archiefdiensten zitten echter gevangen
tussen deze wensen en hun financiële en
organisatorische mogelijkheden. Ze vre
zen voor kapitaalvernietiging bij integra
tie van de systemen en de daadwerkelijke
koppeling van scans aan de database is
arbeidsintensief. De derde wens, het
tonen van familierelaties, is ongewenst
omdat het interpreteren van gevonden
gegevens altijd een taak is van de gebrui
ker. Met actief meedenken én meewerken
zou diezelfde gebruiker overigens een
grote bijdrage kunnen leveren aan het ver
groten van de mogelijkheden van de sys
temen.
GenLias
Rob Huijbrecht, projectleider GenLias
bij het Nationaal Archief, schetste in het
kort de geschiedenis van GenLias en de
hosfing-problemen die ontstonden door
de grote populariteit. Het gaat nu echter
goed met GenLias. Er rijzen wel twijfels
aan het bestaansrecht. Er zijn ondertussen
al zoveel lokale initiatieven, dat het zonde
van de tijd en het geld lijkt om ook nog
een landelijk systeem draaiend te houden.
Volgens Huijbrecht ligt de kracht van
GenLias echter juist in dat landelijke
aspect. Er zijn nog veel plaatsen zonder
lokaal systeem. Daarnaast staat het lande
lijk zoeken vaak garant voor onverwachte
vondsten. Het is wel zo, dat er steeds meer
samenwerking wordt gezocht met de loka
le archiefdiensten. Er wordt gedacht aan
een koppeling tussen de lokale systemen
en GenLias of gegevensruil.
DIVA en het TOP-systeem
De laatste spreker, Richard Hermans
van DIVA, zag een zonnige toekomst voor
de genealogische zoeksystemen in het
verschiet. Onder coördinatie van DIVA
werken het Nationaal Archief, het
Gemeentearchief Delft, het Centraal
Bureau voor Genealogie en ISIS samen om
tot één zoekschil te komen, het zoge
naamde TOP-systeem (Toegang Op
Personen). Toen DIVA enkele jaren gele
den begon met dit project, was het de
bedoeling om tot één centrale database te
komen. Al gauw bleek dit echter niet haal
baar. Er zat een groot aantal haken en
ogen aan de praktische uitvoerbaarheid
van dit plan, vooral vanwege de financie
ring. Inrichting en onderhoud van het
systeem zouden veel geld gaan vergen, ter
wijl over de verdeelsleutel voor deze kos
ten grote onduidelijkheid bestond. De dis
cussie die hieruit volgde leidde tot een
nieuw plan: een digitale zoekschil (of
mediator) over de verschillende systemen
heen. Inmiddels is TOP al van start gegaan
(http://top.archiefplein.nl).
Hoe nu verder?
Alle deskundigen gaven in de discus
sie onder leiding van dagvoorzitter Els van
der Bent aan, grote waarde te hechten aan
samenwerking, vooral op het gebied van
gegevensuitwisseling. Er lijkt bij de behe
rende archiefdiensten weinig animo te
bestaan voor één centrale database. Het
TOP-systeem, een digitale schil over de
verschillende systemen heen, belooft een
aansprekende oplossing te gaan bieden.
Daarnaast komen zowel Digitale
Stamboom als GenLias later dit jaar met
verbeterde versies, met daarin nieuwe
functionaliteiten.
Robert van Vuuren is werkzaam als rayonarchivaris
bij het Streekarchivariaat Noordwest-Veluwe.
augustus 2003
archievenblad
