«iz»
Archil
terïïün°toëie
Section for Professional Associations
International Council on Archives
KVAN nieuws
Koninklijke Vereniging van Archivarissen in Nederland
KVAN Nieuws
Bureau KVAN
Redactie Archievenblad
40 I
Koninklijke Vereniging van Archivarissen in Nederland
KVAN nieuws
Verschenen:
Archiefterminologie voor
Nederland en Vlaanderen
41
Hp
Bureau Koninklijke Vereniging
van Archivarissen in
Nederland.
Voor informatie over de KVAN,
bestelling van publicaties, aanmel
ding voor activiteiten en wijzigin
gen in de ledenadministratie kunt
u contact opnemen met het
bureau. Kopij voor het
Archievenblad, berichten voor deze
rubriek en mutaties in de Almanak
van het Nederlands Archiefwezen
kunt aan het bureau van de KVAN
doorgeven.
Cruquiusweg 3 I
1019 AT Amsterdam
Tel. (020) 462 77 27
Fax: (020) 462 77 28
E-mail: bureau@kvan.nl
Internet: www.kvan.nl
Postbank Bureaurekening: 84767
SPA staat voor Section for Professional
Associations van de International Council on
Archives (ICA). Bij deze sectie zijn inmiddels
zeventig beroepsverenigingen op ons vakgebied
en dat van het records management aangesloten
(in totaal ongeveer 70.000 vakbroeders en -zus
ters vertegenwoordigend). Het bestuur (steering
committee) bestaat uit ten hoogste vijftien leden
en wordt door de algemene ledenvergadering
benoemd op voordracht van de beroepsvereni
gingen. Het bestuur komt eenmaal per jaar (gedu
rende een week) bij elkaar en bespreekt de projec
ten waar de SPA zich mee bezighoudt. Dit jaar
waren we van 20-27 april in Chicago, waar we de
gast waren van onze Amerikaanse zustervereni
ging, de SAA (The Society of American
Archivists).
De SAA heeft een bureau waar een zestal beroeps
krachten fulltime bezig zijn, hetzij met het ver
zorgen van publicaties, hetzij met het verzorgen
en organiseren van scholing en trainingen, hetzij
met het voorbereiden van de jaarlijkse landelijke
bijeenkomst en wat er verder nog komt kijken bij
een vereniging van meer dan 4000 leden.
Overigens wat de publicaties betreft, kan ik ieder
een aanraden de brochure te bekijken op de web
site (www.archivists.org) of aan te vragen
(publications@archivists.org).
Ik had gehoopt tijdens onze vergadering de ver
taling van de Handleiding van Muller, Feith en
Fruin (met een nieuwe inleiding door Eric
Ketelaar, Theo Thomassen en Peter Horsman)
mee te kunnen nemen, maar daar moet nog een
maand op gewacht worden. Dat nam niet weg
dat ik met een zwaardere koffer ben terugge
keerd, vanweg de vele boeken die ik gekocht heb.
Maar dat is een kwaal waar meer archivarissen
aan lijden. Overigens dacht ik dat Gregor
Trinkaus-Randall, Protecting Your Collections: A
Manual of Archival Security uitverkocht was, maar
het is nog steeds verkrijgbaar. Het is een van de
betere werken op het gebied van veiligheidszorg
(van gebouw tot conservering), dat ik ken. Beslist
een aanrader.
Nog een aspect van de SAA dat mij wel aansprak:
men kent het systeem van mentor en pupillen.
Een jonge archivaris zoekt een oudere ervaren
collega uit die hem/haar gedurende een jaar lang
begeleidt. Hij/zij kan bij de mentor terecht met
allerlei vragen en de relatie is een puur persoon
lijke. Het enige dat de SAA doet, is vraag en aan
bod met elkaar in contact brengen. U begrijpt al
dat de mentor bij voorkeur iemand is uit een
andere dienst, want ook vragen op het punt van
carrière-planning kunnen aan de orde gesteld
worden.
Waar heeft het bestuur van de SPA zich nu die
week mee beziggehouden?
1. De situatie bij de Staatsarchieven in Italië
De regering-Berlusconi heeft besloten het bud
get voor de Staatsarchieven met ingang van
2004 te halveren. Inderdaad een bezuiniging
van 50 procent (overigens met een gelijktijdige
geringe verhoging van het budget voor de bibli
otheken). Vanuit Chicago hebben we er bij de
Italiaanse regering op aangedrongen dit onzali
ge plan te laten varen. Of het wat uithaalt?
Statement in support of Italian State Archives
The Section of Professional Associations of the
International Council on Archives (ICA/SPA),
representing 70 associations and over 70,000
archival and records management professionals
worldwide, is profoundly concerned about the
drastic funding cuts that the government has
imposed on the Italian State Archives and the
Soprantendenze (regional archives advisory ser
vices).
Funding cuts at a level of 50% make it impossi
ble for the State Archives and the
Soprantendenze to continue their functions and
place their valuable collections in danger.
Without sufficient funding for the Archives:
Government will lose its operational memory
and will be less effective;
Italian citizens will lose their fundamental
right of access to personal and administrative
information;
Researchers worldwide will lose access to
Italy's archival heritage; and
Italy's pre-eminent place in world culture and
archievenblad
juni 2003
Hp
thought will be endangered.
Funding cuts of this kind set an unac
ceptable precedent and future funding
considerations should take account of
the vital role played by a nation's archi
ves.
To avert disaster, iCA/SPA appeals to the
Italian government to restore full fun
ding to the State Archives and
Soprantendenze immediately.
2. De situatie in Irak
Wat daar gebeurd is, is natuurlijk ver
schrikkelijk. Dan heb ik het even niet
over de ramp op het punt van het cultu
rele erfgoed, maar meer op humanitair
gebied. Daar gaat ICA/SPA echter niet
over en dus hebben we ons beperkt tot de
ramp op cultureel gebied.
In feite is dit iets wat op het taakgebied
van Blue Shield ligt, maar dat werkt
internationaal nog niet goed.
Wat in de publiciteit minder naar voren
is gekomen, is dat naast de 170.000 voor
werpen uit het museum ook de nationale
bibliotheek en het nationaal archief ver
loren zijn gegaan.
Vanuit de Unesco zijn stappen onderno
men om een aantal experts naar Irak te
sturen, vanuit SPA hebben we bij Joan
van Albada (secretaris-generaal van ICA)
aangedrongen op een vertegenwoordiger
van het archiefwezen bij deze commissie.
Bij terugkeer in Nederland ontving ik een
mailtje van de voorzitter dat het Engelse
Blue Shield Committee erop had aange
drongen dat zo'n expert toegevoegd zou
worden aan de internationale commissie.
Tevens hebben we afgesproken - naar
aanleiding van Irak, Bosnië-Herzogowina
en Tsjechië (wateroverlast) - dat we in
onze eigen landen de oprichting van een
nationaal Blue Shield Comité zouden
bevorderen. Nederland heeft al een der
gelijk Comité, maar wij zijn nog druk
bezig met het uitbouwen daarvan.
3. Voorbereiding internationaal congres ICA
in Wenen, augustus 2004
Door de SPA zijn twee onderwerpen
aangedragen voor bespreking op het
congres: ethiek en een project dat de
naam Archival Solidarity gekregen
heeft.
- Ethiek
Dat is een punt dat sterk door de SPA
op de agenda gezet is. De Ethische
Code zoals die nu aanvaard is, is gro
tendeels tot stand gekomen op initia
tief van en dankzij de SPA.
Bij onze bespreking in Chicago
heb ik verteld dat de KVAN de
Ethische Code handjes en voetjes
wil geven door een rubriek in het
Archievenblad en door op andere
wijze aandacht te vragen voor de
problematiek van de ethiek in ons
vak.
Gevraagd werd aan de KVAN om een
Nederlandse spreker aan te dragen
voor de sessie van de SPA over dit
onderwerp in Wenen.
- Archival Solidarity
Dit is een project waarbij de rijkere
landen de minder bedeelde broeders
helpen. Het gaat daar vooral om prak
tische dingen en niet om hoogdraven
de steunbetuigingen en/of om advie
zen die financieel niet uit te voeren
zijn. Meestal zijn het de nationale
archieven die hier een rol in spelen.
Bij Archival Solidarity gaat het eigen
lijk om kleinere projecten of laat ik
het zo formuleren, daar heeft SPA de
meeste belangstelling voor.
4. Accreditatie en certificering
Uitgebreid hebben we gesproken over
accreditatie en certificering. Er is een
korte vragenlijst gemaakt die met de
CITRA-stukken naar de leden zal wor
den toegezonden, zodat de resultaten
bekendgemaakt kunnen worden in
Wenen. Overigens zal afstemming
plaatsvinden met de Commissie
Educatie van de ICA.
voor Nederland en Vlaanderen
Jo Jamar
Twintig jaar geleden verscheen het
Lexicon van Nederlandse archieftermen.
Dit standaardwerk is nu geactualiseerd.
In de Archiefterminologie voor Nederland
en Vlaanderen wor
den ruim 180
archieftermen
gedefinieerd en
toegelicht. De
opgenomen ter
men bestrijken
alle aspecten
van de archivis-
tiek: basisbe
grippen, intel
lectueel beheer,
materieel
beheer, open
baarheid en
archiefwezen. Systematisch
zijn de termen voorzien van kruisver
wijzingen. De Archiefterminologie voor
Nederland en Vlaanderen is van belang
voor iedereen die zich op enigerlei
wijze bezighoudt met archivistiek. Dat
kan zijn een vrijwilliger die archieven
van een nadere toegang voorziet, een
registratuurmedewerker of bedrijfsar-
chivaris die post inboekt, dossiers
vormt en zich bezint op digitale
archiefvorming, een informatie
manager, een inventarisator, een
inspecteur die toetst op de uitvoering
van de wetgeving, betrokkenen bij
opleidingen op middelbaar, hoger en
wetenschappelijk niveau en de weten
schapsbeoefening zelf.
De prijs van de 'Archiefterminologie' is
20,45, incl. administratiekosten.
De Terminologie is te bestellen bi j het
Nationaal Archief, t.a.v. dhr. J.M.A.
Brunings, Postbus 90520, 2509 LM
Den Haag, tel. (070) 331 54 82. Voor
België: VVBAD t.a.v. Marc Storms,
Statiestraat 179, B-2600 Berchem
^Antwerpen), tel. (+32)03-281 44 57.
juni 2003
archievenblad
