nieuws
V'
DIVA nieuws
nieuws uit het veld
Presentatie archiefinventaris Gemeentepolitie Leiden
nieuws uit het veld
De eerste de beste
Archieven willen een
cursus archiefbewerking
Taskforce Digitale
beëindigd
Duurzaamheid
DEN
Vereniging Digitaal Erfgoed Nederland
Het lidmaatschap van de Vereniging
Digitaal Erfgoed Nederland staat open
voor alle instellingen in Nederland die erf
goed beheren of presenteren. Wie als erf
goedinstelling te maken heeft met ICT, en
zich betrokken voelt bij het digitaal toe
gankelijk maken van het brede, sector- en
instellingenoverstijgende aanbod van erf
goedinformatie kan zich aansluiten bij de
vereniging. DEN verzorgt advies op het
gebied van gestandaardiseerde gegevens
ontsluiting, ondersteunt desgewenst bij
het plannen en managen van ICT-pro-
jecten en stimuleert samenwerkingspro
jecten tussen instellingen en het onder
wijs. Verder ontwikkelt DEN samen met de
erfgoedinstellingen de Cultuurwijzer
(www.cultuurwijzer.nl) voor het brede
publiek en Cultuurwijs (Cultuurwijs.ken-
nisnet.nl) voor het onderwijs. Onlangs is
het Stedelijk museum te Amsterdam lid
geworden.
De lidinstellingen (dit zijn behalve
archieven ook musea, speciale biblio
theken, archeologische en monumenten
zorginstellingen) kunnen gebruik maken
van het Doosje van DEN, een content man
agement systeem om eenvoudig informatie
aan de Cultuurwijzer en Cultuurwijs toe te
voegen en te beheren.
Instellingen die voornamelijk in het
Doosje van DEN geïnteresseerd zijn, kun
nen overwegen B-lid te worden. Om infor
matie aan te vragen kunt u bellen met het
secretariaat, tel. (070) 314 03 43 of e-mail
den@den.nl.
Twee nieuwe collecties on line beschikbaar
Twee nieuwe collecties zijn doorzoek
baar gemaakt op de Cultuurwijzer via het
Collectie-onderdeel. Eén van de collecties
van het Geheugen van Nederland (een
project van de Koninklijke Bibliotheek) en
die van Instituut Collectie Nederland
(ICN) zijn nu te doorzoeken. Dankzij de
gestandaardiseerde beschrijvingen van de
informatie met behulp van metadatastan-
daards is het mogelijk in één moeite door
te zoeken in de collecties van Maritiem
Digitaal, het Rijksmuseum voor Volken
kunde, de twee nieuwe toegevoegde col
lecties en de acht andere databases. DEN
zal geregeld nieuwe verzamelingen voor
het brede publiek beschikbaar maken via
'Collecties'.
Kies de knop 'Collectie' bovenaan op de
Cultuurwijzer homepage (www.cultuur-
wijzer.nl) en vul een trefwoord in. Een
icoontje bij de treffers verwijst naar de aan
wezigheid van een afbeelding bij het
gevonden record.
Thema's Cultuurwijzer en Cultuurwijs
Iedere editie van Cultuurwijs (cultuur
wijs.kennisnet.nl) en Cultuurwijzer (www.
cultuurwijzer.nl) heeft een ander thema.
De februari-homepage van de Cultuur
wijzer (voor het brede publiek) stond in
het teken van het thema 'monsters,
fabeldieren en andere engerds'. Tot nu toe
zijn de thema's 'schijn en werkelijkheid',
'migranten', 'ceremonies en rituelen', 'de
zee', 'spijs en drank' en 'spot en satire' ver
schenen. Mogelijk sluit een van deze
onderwerpen aan op uw collectie of
activiteiten. Bijdragen aan deze bestaande
thema's zijn van harte welkom. Ze blijven
een vast onderdeel uitmaken van de
Cultuurwijzer.
Ook op Cultuurwijs kunnen eerdere
thema's nog aangevuld worden met
nieuwe artikelen. Mocht u over 'techniek',
'verzamelen', 'VOC', 'Betalen, betalen' of
'De stad' een interessant artikel kunnen
aanleveren, neem dan contact op met de
redactie, tel. (070) 314 07 64, e-mail
Redactie@den.nl.
Op donderdagmiddag 13 februari vond in het
Gemeentearchief Leiden e.o. de presentatie
plaats van de Inventaris van het archief van de
Gemeentepolitie Leiden 1853-1993. Deze
inventaris is samengesteld door de archivaris
sen drs. Erika Hokke en drs. Martine
Wansbeek-Zijbrands, in opdracht van de Politie
Hollands Midden. Archiefonderzoeker dr. Leo
Lucassen, die in het archief van de
Vreemdelingenpolitie onderzoek deed ten
behoeve van zijn boek Nieuw in Leiden, plaats
en betekenis van vreemdelingen in een
Hollandse stad (1918-1955), viel de eer te
beurt om de inventaris uit te mogen reiken
aan drs. Peije de Meij, Commissaris van Politie
Hollands Midden van het district Leiden-
Voorschoten.
Met de inventaris werden bijna 8.000
archiefstukken van de Gemeentepolitie van
Leiden, vrijwel vanaf de inwerkingtreding
van de Gemeentewet (1851) tot het opgaan
in Politie Hollands Midden in 1993, toe
gankelijk gemaakt. Het archief wordt al lan
gere tijd beheerd in het Leids Gemeente
archief maar was tot nu toe slecht toeganke
lijk. Moeizaam archiefonderzoek in slecht
toegankelijk materiaal behoort met het ver
schijnen van deze inventaris definitief tot
het verleden. Systematische indeling en
beschrijving van de voorhanden archief
stukken maakt het aanvragen op de
studiezaal van het Gemeentearchief voor
taan tot een fluitje van een cent. Hierbij
moet overigens wel aangetekend worden
dat voor inzage van documenten jonger
dan 75 jaar toestemming vereist blijft van
de Gemeentearchivaris van Leiden e.o., aan
wie de Commissaris van Politie de be
voegdheid tot inzageverlening heeft gedele
geerd. Ter gelegenheid van het vervaardigen
van de inventaris van het Politiearchief is
bovendien al enige tijd, onder de titel Die
pet past ons allemaal, een kleine tentoon
stelling te zien in de vitrines bij de entree
van het Leids Gemeentearchief. De periode
dat deze tentoonstelling te zien is, wordt
verlengd tot en met 21 maart a.s.
Links drs. Martine Wansbeek, werkzaam bij het
Gemeentearchief Leiden en rechts drs. Erika Hokke,
momenteel werkzaam als docente bij de Archiefschool.
Rectificatie
In het vorige nummer van het
Archievenblad is ten onrechte vermeld
dat Peter Horsman werkzaam is bij
DIVA. Hij is verbonden aan de
Archiefschool.
10
archievenblad
maart 2003
Marius Jansen ontvangt uit handen van Yvonne Welings
het certificaat van Kennis NaBij.
Voor Marius Jansen, van het
Regionaal Historisch Centrum Tilburg, zit
de cursus 'Kennis NaBij' er op. Het pro
gramma voor na- en bijscholing van
archivarissen 'Kennis NaBij', dat de
Archiefschool in 2000 startte, is opge
bouwd uit vier afzonderlijk te volgen
onderwijsmodulen. Eind januari ontving
Jansen als eerste het eindcertificaat dat
zijn succesvolle deelname aan vier mo
dulen bekroont. Yvonne Welings over
handigde namens de Archiefschool het
certificaat en bloemen om deze bijzondere
gebeurtenis een feestelijk tintje geven.
Een marktonderzoek wijst uit dat het
archiefveld behoefte heeft aan scholing in
archiefbewerking. Het archiefveld ziet het
als een kerntaak van de Archiefschool
deze scholing aan te bieden. De
Archiefschool heeft in januari een
enquête gestuurd naar archiefbeherende
instellingen. Ruim de helft van de 44
respondenten zou een niet-archivistisch
geschoold personeelslid naar deze cursus
sturen. De anderen zien daar vanaf, juist
omdat alle medewerkers goed opgeleid
zijn. Uit de reactie blijkt dat er naast de
reguliere archiefopleiding behoefte is aan
kortdurende praktijkgerichte cursussen.
De Archiefschool sluit aan bij de voorkeur
van de respondenten en zal in het najaar
een cursus Archiefbewerking aanbieden
van acht dagdelen (kijk op www.archief-
school.nl/opleidingen). De cursisten
zullen een archief naar keuze bewerken,
aan de hand van de stappen analyseren,
ordenen, beschrijven en presenteren.
Kwaliteitsonderzoek Interactief Archief
Na een intensieve periode van voorberei
ding is het dan zo ver. Het door voormalig
staatssecretaris Van der Ploeg aangekon
digde onderzoek naar kwaliteitsstandaar
den voor producten, diensten en toegan
kelijkheid in het archiefwezen is in decem
ber 2002 van start gegaan. Het onderzoek
wordt uitgevoerd door drs. Koos van
Dijken van het Instituut Onderzoek
Overheidsuitgaven bv (IOO) te Zoeter-
meer. Opdrachtgever is de Vereniging
DIVA. In september 2003 zullen de resulta
ten beschikbaar zijn.
De aanpak van Koos van Dijken is een
combinatie van kwantitatief en kwalitatief
marktonderzoek enerzijds en het onder
zoeken van de financiële en organi
satorische consequenties van de ontwik
keling van kwaliteitsstandaarden ander
zijds. In het onderzoek wordt ook ruime
aandacht besteed aan de huidige ontwik
kelingen op het gebied van kwaliteitszorg.
De aanbevelingen in het rapport moeten
immers kunnen rekenen op voldoende
herkenning en draagvlak bij bestuurders,
professionals en gebruikers van archiefin
formatie.
De opzet van het onderzoek is als volgt. In
januari en februari is een zogenaamd seg-
mentenonderzoek uitgevoerd. Onder
zocht is een aantal kenmerken van dat
deel van de Nederlandse bevolking dat
bekend is met, of concrete belangstelling
Het programma Taskforce Digitale
Duurzaamheid, een project van ICTU, is
beëindigd. Aan de doelstelling zoals in
2000 geformuleerd door de opdrachtgever,
het ministerie van Binnenlandse Zaken en
Koninkrijksrelaties, is voldaan. De Task
force heeft de afgelopen twee jaar verschil
lende producten opgeleverd. De digitale
gereedschapskist bevat praktijkbeschrijvin
gen van ministeries, plannen van aanpak,
beleidsdocumenten, standaarden, wetge
ving en een productoverzicht DMS/RMA.
Actieve kennisuitwisseling tussen werkers
aan Digitale Duurzaamheid binnen alle
overheidsorganisaties is bevorderd door de
publicatie van een maandelijkse Digiweet.
heeft voor, het huidige dienstenpakket
van archiefinstellingen. Het segmenten-
onderzoek wordt uitgevoerd in het kader
van een multi-client onderzoek, waarin
wekelijks een landelijke representatieve
steekproef wordt ondervraagd over
maatschappelijke vraagstukken volgens
een gestructureerde vragenlijst. In een vol
gende fase van het onderzoek kan worden
'ingezoomd' op de betreffende doelgroep
en de vraagstelling worden verdiept.
De resultaten van het segmentenonder-
zoek worden onder meer gebruikt om de
reeds bekende gebruikers/imago-onder
zoeken van diverse archiefinstellingen te
vergelijken. Zo kan een stevig beeld
ontstaan over de aantallen, verhoudingen
en kenmerken van de verschillende doel
groepen in de Nederlandse samenleving.
Naast dit deelonderzoek bereidt Koos van
Dijken bijeenkomsten voor met geïnte
resseerde professionals in het veld. Deze
bijeenkomsten vinden dit voorjaar plaats.
Vervolgens zullen op basis van de onder
zoeken en bijeenkomsten prognoses wor
den opgesteld over de financiële conse
quenties en organisatorische gevolgen.
Het eindrapport zal in september 2003
gereed zijn. Koos van Dijken zal in de
komende maanden regelmatig via de web
site van DIVA informatie geven over de
voortgang van het onderzoek. Heeft u vra
gen of opmerkingen laat het ons weten:
diva@divakoepel.nl.
Ook heeft de Taskforce een levendig ken
nisnetwerk opgebouwd. De bijeenge
brachte kennis en ervaring zijn en blijven
gedurende dit jaar te vinden en te
gebruiken op de website www.digitale-
duuzaamheid.nl. Daarnaast biedt ICTU
sinds 1 maart een Kenniscentrum ELO
(elektronische overheid) aan.
De bedoeling hiervan is in eerste instantie
gestaakte projecten, waaronder Digitale
Duurzaamheid, warm te houden. Ook
kunnen de nog lopende projecten van
ICTU en aanpalende programma's via het
Kenniscentrum ELO worden benaderd. Zie
voor meer informatie: www.elo.nl.
dïva
maart 2003
archievenblad
11
