Hoe effectief
is uw archief? V.3ISCAN
Art Conservation
Lensen Consultancy
www.artconservation.nl
LI
Advisering
Interim-management
Projectmanagement
Projectuitvoering
Voor meer informatie: www.lensenconsultancy.nl
Waverstraat 80-11 1079 VP Amsterdam T 020-6449208 F 020-6448975 Einfo@lensenconsultancy.nl
RESTAURATIE CONSERVERING
Onderdeel van DSW Stadspark
Wij zijn ervaren en gespecialiseerd in:
Digitaliseren van microfilmbeelden
(op cd-rom, dvd Internet)
Rolfilms 1 en 35 mm
Microfiches 1 en 35 mm
Microfilmkaarten 35 mm
Bevolkingsregisters - akten burgerlijke stand -
bouwdossiers - enz.
Groningen
050-5446000
info@zodiak.nl
Servicebureau voor:
Microfilmen - scannen - indexeren - data-entry
Archiveren, beheren, terugvinden, distribueren en afdrukken. Discan zorgt ervoor dat uw archief online
beschikbaar komt voor uw medewerkers en klanten. Precies de juiste versie van documenten, logo's
of (bewegend) beeldmateriaal die u zoekt. En dankzij het ASP-model geen investerings- of beheers
kosten. Snel, betrouwbaar, veilig, eenvoudig en goedkoop. Meer weten? Kijk op
www.onlinearchief.nl
de praktijk
voor de inkomstenbelasting tot een
bepaald maximum op het inkomen in
mindering worden gebracht. De schen
king is geheel aftrekbaar als deze in de
vorm van een lijfrente wordt gedaan. Het
museum zorgt voor het beheer van het
fonds. Daarnaast doet het Rijksmuseum
aan estate planning: als iemand een ver
mogen wil overdragen aan vrienden of
familie dan kan door tussenkomst van
het Rijksmuseum Fonds bespaard wor
den op de schenkings- en successierech
ten (www.rijksmuseum.nl).
D66 heeft de staatssecretaris van Cultuur
in november 2002 een plan voorgelegd
om particuliere giften aan culturele
instellingen te stimuleren. D66 stelt voor
de maximale aftrekbaarheid van giften te
verhogen van 10 naar 20 procent van het
belastbaar inkomen, het successierecht
bij legatering en de minimale aftrek van
giften aan culturele instellingen af te
schaffen, cultureel beleggen te hand
haven en een voorlichtingscampagne
over giften te organiseren. Matching
grants, koppelsubsidies, ten slotte bieden
een premie op het succesvol binnen
halen van private gelden. De staatssecre
taris reageerde positief en heeft
toegezegd te inventariseren welke
mogelijkheden er zijn om private giften
met fiscale mogelijkheden te stimuleren
(www.d66.nl).
Een organisatie die ai werkt met een
soort koppelsubsidies is Kunst Meer
Waarde, een stimuleringsprogramma dat
samenwerking tussen de kunstensector
en het bedrijfsleven bevordert. Wanneer
een bedrijf een kunstinstelling sponsort
kunnen de partijen gezamenlijk een aan
vraag indienen bij Kunst Meer Waarde
voor verdubbeling van het spon
sorbedrag. Een gehonoreerde aanvraag
betekent niet alleen meer geld voor de
activiteit, maar ook voor de tegenpresta
tie voor de sponsor. De organisatie richt
zich op kleine en middelgrote instellin
gen, de podiumkunsten, beeldende kun
sten, vormgeving en museale activiteiten
(www.kunstenmeerwaarde.nl).
Om op de hoogte te blijven van initi
atieven op het gebied van sponsoring is
naast de dag- en weekbladen, de website
www.sponsoronline.nl handig.
Gouden eeuw van filantropie
Grote archiefdiensten hebben het een
voudiger dan kleine. Alleen zij kunnen
de mankracht vrijmaken voor het inten
sief benaderen van private financiers (en
daarbij een voorbeeld nemen aan het
Rijksmuseum dat hiervoor drie mede
werkers in dienst heeft) en het investeren
in de opbouw van juridische en fiscale
expertise. Bovendien zijn zij gevestigd in
de grote steden en kunnen ze grotere
bezoekersaantallen trekken, en dat is
waar de grotere bedrijven in geïnte
resseerd zijn. Toch kunnen ook kleinere
organisaties wat doen. Zij kunnen meer
aandacht besteden aan het midden- en
kleinbedrijf, maar vooral ook aan de
betrokken particulier, die geïnteresseerd
zal zijn in kleine, kwalitatief
hoogstaande projecten en niet geeft om
bezoekersaantallen en publiciteit.
Fondsen op naam zijn hiervoor een goed
middel. Waarom zou een gepassioneerde
en welvarende genealoog niet willen bij
dragen aan digitalisering van de doop-,
trouw- en begraafboeken, en misschien
wil een amateur-historicus wel een lezin
gencyclus financieel ondersteunen?
Bemoedigend is dat de meeste schenkin
gen aan het Rijksmuseum binnenkomen
via het Prentenkabinet, een studiezaal
waar conservator en bezoeker elkaar ont
moeten. Zo zou ook de studiezaal van
een archief als netwerk van potentiële
donoren kunnen worden aangewend.
De demografische vooruitzichten zijn
goed. Volgens Theo Schuyt, hoogleraar
filantropie aan de Vrije Universiteit,
komt er de komende jaren veel vermo
gen vrij. De generatie die na de Tweede
Wereldoorlog rijk is geworden zal de
komende decennia overlijden. Men
verwacht dat deze erflaters niet alles aan
hun kinderen zullen nalaten, die hebben
het immers vaak al goed. Cijfers onder
steunen deze verwachting. Het Centraal
Bureau Fondsenwerving registreerde in
1999 een stijging van 45 procent aan
legaten ten opzichte van 1998. Het aan
tal fondsen op naam laat ook een grote
groei zien. En MKB Nederland heeft uit
gerekend dat ongeveer 100.000 mensen
die hun bedrijf beëindigen zich de
komende drie jaar bij financieel
deskundigen zullen melden. Schuyt
voorspelt daarom de gouden eeuw van
de filantropie.
Zoals gezegd moet het benaderen van
fondsen, bedrijven en particulieren pro
fessioneel worden aangepakt. Daarvoor
moet kennis worden opgebouwd. En dat
is zeker voor kleinere organisaties niet
eenvoudig. Archiefinstellingen moeten
daarom kennis delen. Misschien kunnen
zij zich aansluiten bij het initiatief van de
Stichting DOEN? Deze stichting wil naar
het Engelse voorbeeld, Arts and Business,
een kenniscentrum op het gebied van
sponsoring opzetten, genaamd Partners
in Kunst (PINK). Dit centrum zal advies
geven, trainingen organiseren, bemidde
len et cetera.
Een andere gemeenschappelijke verant
woordelijkheid is een morele. Er zijn
doorgaans geen beperkingen bij het
accepteren van private financiering - in
sommige gemeenten moeten alleen grote
giften ter goedkeuring aan de gemeente
raad worden voorgelegd, denk maar aan
het aanbod van Audi voor de renovatie
van het Amsterdamse Stedelijk Museum.
Hoewel we een goed ontwikkeld geweten
hebben, is het niet onverstandig er eens
de code cultuursponsoring op na te
slaan. Deze gedragscode is in 1993
ontwikkeld op initiatief van de minister
van WVC en ondertekend door partijen
die bij sponsoring van cultuur zijn
betrokken, van de Vereniging van
Nederlandse Theatergezelschappen tot
de VNG. Het archiefwezen is hierbij
vooralsnog niet aangesloten.
Archieven moeten zich niet rijk rekenen,
maar kunnen zeker vaker dan nu het
geval is een interessante partner zijn voor
bedrijven en particulieren.
voor een heldere kijk op uw documentaire informatievoorziening
DOCUMENT IMAGING SOLUTIONS
februari 2003
Deirdre Carasso is werkzaam als projectleider bij het
Nationaal Archief en als onderzoeker bij het
Gemeentearchief Amsterdam.
archievenblad
