OOOÖIO0O00OO
Verantwoording en archiefbeheer
Dag van de Groninger geschiedenis
Een nieuwe vereniging: RMC
nieuws uit het veld
nieuws uit het veld
Mail uw nieuws naar: bureau@kvan.nl
Verantwoording is een sleutelbegrip
in onze samenleving. Zeker in deze tij
den van de enquête Bouwnijverheid en
twijfels aan de kwaliteiten van accoun
tantsverslagen worden we daar weer mee
geconfronteerd. Verantwoording is vol
gens de norm NEN-ISO 15489 'het princi
pe dat individuen, organisaties en de
gemeenschap verantwoordelijk zijn voor
hun daden/handelingen en gevraagd
kunnen worden deze aan anderen toe te
lichten'. Voor het afleggen van verant
woording is betrouwbare informatie
nodig. Deze informatie ligt in de meeste
gevallen besloten in de archieven van de
betrokkenen.
Saskia Stuiveling, de president van de
Algemene Rekenkamer, zei tijdens haar
lezing voor het RMC-congres van 20 juni
2002 dat verantwoording een trait d'u-
nion is tussen beleid en handhaving. Dit
in tegenstelling tot de klassieke benade
ringswijze dat verantwoording achteraf
en verticaal plaatsvindt. Dit heeft te
maken met een drietal verschillende
maar gelijktijdige ontwikkelingen. Door
de groei van de ICT-toepassingen is de
technische mogelijkheid gekomen dat
informatie sneller beschikbaar is dan
voorheen. Verder heeft de overheid
ervoor gekozen om steeds meer uitvoe
rende taken op afstand te zetten, waar
door beleid en uitvoering gescheiden
zijn. Als laatste is er het feit dat ontwik
keling en uitvoering van beleid, en dus
ook verantwoording, steeds meer plaats
vinden in een internationale context
(bijvoorbeeld de Europese Unie). Volgens
Stuiveling hoort verantwoording voor
aan in het beleidsproces een plek te krij
gen, in het hele proces een rol te spelen,
en niet alleen pas achteraf. Ook zal de
verantwoording verticaal moeten plaats
vinden, nie-t per organisatie maar per
beleidsterrein.
Wat hebben archivarissen hier nu mee te
maken? Ten eerste is het zo dat andere
verantwoordingsrelaties om andere in
formatie vragen. In een vroeg stadium
van een beleidsproces moet er daarom al
nagedacht worden over de gevolgen van
verantwoording voor het informatiebe
heer. Zowel openbaarheid en informatie
verstrekking als betrouwbaarheid, au
thenticiteit en duurzaamheid van de
informatie spelen een belangrijke rol.
Ten tweede zullen op de langere termijn
de gevolgen daarvan te merken moeten
zijn. Immers als bij de vorming al meer
aandacht is voor de betrouwbaarheid,
dan is de kans groot dat de informatie die
op termijn wordt overgebracht van zoda
nige kwaliteit is dat deze zeer geschikt is
voor hergebruik en onderzoek en (hope
lijk) weinig problemen oplevert voor het
beheer.
Internet nieuws
Het Historisch Platform is een servi
ce- en netwerkorganisatie voor historici
en historisch geïnteresseerden. Archief
medewerkers en -bezoekers horen zeker
tot deze groep en daarom is een bezoek
aan de website van Het Historisch
Platform (www.historischplatform.nl) zeker
de moeite waard. Archiefinstellingen die
een bijzondere spreker willen uitnodi
gen, kunnen gebruik maken van de aan
wezige sprekersgids. In deze gids komt
een zeer gevarieerd aantal lezingen voor.
Voor deze bemiddeling brengt het
Historisch Platform geen kosten in reke
ning. Meer informatie en een uitdraai
van de sprekersgids kunt u krijgen via
e-mail: secretariaat@historischplatform.nl.
Op de website van het Historisch
Platform zit ook een link naar de site Het
Historisch Huis (www.historischhuis.nl).
Op deze site zijn meer dan 300 links te
vinden naar nationale en internationale
geschiedeniswebsites, maar ook een
almanak met adresgegevens van organi
saties, instituten, archiefdiensten etc. Als
u nog niet voorkomt in deze almanak,
dan kunt u zich digitaal aanmelden.
Heeft u twijfel of u een historisch boek
werk moet kopen dan kunt u ook even de
recensiebank raadplegen. Mogelijk komt
het werk daarin voor. Zelf een recensie
aanleveren per e-mail kan ook:
Recensiebankredactie@historischplatform.nl.
Op zaterdag 26 oktober vindt tussen
13.00 en 17.00 uur in het gebouw van de
Groninger Archieven de Dag van de
Groninger Geschiedenis plaats, georgani
seerd door de Historische Vereniging
Stad Lande en de Groninger Ar
chieven. Dit historische evenement trekt
ieder jaar enkele honderden liefhebbers.
Er is dit jaar gekozen voor een bijzondere
aanpak en een verrassend thema. Negen
bekende en minder bekende Groningers
zullen episodes uit hun eigen geschiede
nis vertellen. Zij zullen hun verhalen
illustreren aan de hand van persoonlijke
documentatie, filmfragmenten, foto's,
muziek en voorwerpen. Iedere verteller is
gevraagd om het verhaal zo persoonlijk
mogelijk te houden. Het gaat daarbij om
herinneringen aan de eigen jeugd en het
familiebedrijf, het dagelijks leven in de
wijk Helpman, de passie voor Groningse
volksmuziek, de roerige zestiger jaren in
Stad, herinneringen aan het boerenbe
drijf Groot Zeewijk, het dorpsleven te
Ezinge in de jaren vijftig, de beginjaren
van RONO, jeugd in de Veenkoloniën,
sportieve ervaringen.
Zes ruimten in de Groninger Archieven
worden voor dit doel omgetoverd tot
intieme huiskamers waar bezoekers van
de dag in kleine groepen naar de vertel
lingen kunnen luisteren.
Daarnaast is er een historische markt
waar de historische verenigingen, uitge
vers, antiquaren en boekhandelaren zich
presenteren.
Groninger Archieven
Op 1 augustus jl. is de de heer
W.j.M. Dings in dienst getreden als clus
termanager bij de Centrale Archief
Selectiedienst (CAS) te Winschoten.
Hiervoor was hij hoofd afdeling Archief
van het Katholiek Documentatie
Centrum (KDC) te Nijmegen.
Op 13 september jl. heeft de heer
A. Schoonderbeek, afscheid genomen
van het gemeentarchief Arnhem, waar
hij hoofdarchivaris was. Hij is met ver
vroegd pensioen gegaan. Het gemeen
tearchief Arnhem is sinds 1 juni 2002
gefuseerd met het Gelders Archief.
Op 15 juli jl. is de heer drs. F. Twisk
in dienst getreden als als archivaris van
het Bisdom Haarlem. Hij volgde daar
de heer A.M. Velthoven op.
Met ingang van 1 september jl. is
drs. T.H.P.M. Thomassen benoemd tot
directeur van de Reinwardt Academie,
faculteit museologie van de Amster
damse Hogeschool voor de Kunsten.
Theo Thomassen was van 1989-1998
als directeur van de voormalige rijksar-
chiefschool verantwoordelijk voor de
reorganisatie van de archiefopleidin
gen. Als plaatsvervangend hoogleraar
archiefwetenschap aan de Universiteit
van Amsterdam gaf hij in 2000-2001
leiding aan de voorbereiding en invoe
ring van de bachelor-masterstructuur
bij archief- en informatiewetenschap.
Sinds 1990 is Thomassen actief
bestuurslid van de opleidingscommis
sie en -sectie van de International
Council on Archives (ICA).
Sinds enige tijd is Nederland een nieu
we vereniging op het terrein van records
management rijker. De vereniging RMC is
de voortzetting van de Records Manage
ment Conventie. Deze werd een aantal
jaren geleden opgericht naar aanleiding
van de toenemende digitalisering van
administraties en de daaraan gerelateerde
veranderingen voor degenen die op dit ter
rein werkzaam zijn. De Records Manage
ment Conventie functioneerde als plat
form voor kennisuitwisseling tussen vra
gers en aanbieders op het terrein van het
records management.
Tot begin juni was de RMC een samenwer
kingsverband bestaande uit personen
afkomstig uit de geledingen van diverse
organisaties en gesponsord door een aan
tal bedrijven uit de wereld van ICT en con
sultancy. Ter vermijding van het risico te
worden overvleugeld door de industrie is
de RMC met ingang van 6 juni 2002
omgevormd tot een vereniging waar priva
te en publieke organisaties lid van kunnen
worden. De sponsoring is gestopt. De
financiering moet komen uit ledenbijdra
gen en inkomsten uit activiteiten,
Het verschil met DIVA is dat de RMC zich
niet beperkt tot het terrein van het cultu
reel erfgoed, maar zich bezighoudt met het
totale spectrum van het records manage
ment. Of zoals haar voorzitter prof.dr.
F.C.J. Ketelaar, zegt: "Records management
is meer dan simpel opbergen, back-ups
maken of weggooien. Sturing, vastlegging,
verantwoording: belangrijke functies die
archivering in een organisatie heeft. En dat
moet snel, professioneel (ISO 15489) en
trefzeker gebeuren, met inzet van ICT en
tegen zo laag mogelijke kosten. En ook
nog duurzaam, omdat we het archief ook
als tijdmachine nu en in de toekomst moe
ten kunnen gebruiken." Als vereniging
geeft RMC gehoor aan de oproep van het
DLM-forum uit 1999 om met aanbieders
rond de tafel te gaan zitten om de proble
matiek van digitalisering aan te pakken.
De activiteiten omvatten congressen en
workshops waar ervaringen worden uitge
wisseld. Ook is een aantal thema-expert
groepen bezig met het opdoen van prak
tijkervaringen op onder meer het gebied
van beheer en behoud (preservering), elek
tronische berichten en de archieffunctie,
duurzame informatievoorziening,
standaards en referentiemodellen.
Belangrijk punt van aandacht de
komende tijd wordt de opleiding
van medewerkers in de verande
rende omgeving.
Nieuwe staatssecretaris
van Onderwijs, Cultuur
en Wetenschappen
Dhr. mr.drs. C.H.J. van
Leeuwen is op 22 juli 2002
op voordracht van de LPF be
noemd tot staatssecretaris
van Onderwijs, Cultuur en
Wetenschappen in het kabi
net-Balkenende. In zijn portefeuille, cul
tuur en media, zitten ook de archieven.
Cees van Leeuwen werd op 29 april 1951
geboren in Den Haag. Na het behalen van
het diploma HBS-B studeerde hij aan de
Universiteit van Amsterdam culturele
antropologie en vervolgens aan de Rijks
universiteit Leiden Nederlands bedrijfs- en
arbeidsrecht.
Hij was van 1980 tot 1982 wetenschappe
lijk medewerker sociaal recht aan de
Rijksuniversiteit Leiden en vestigde zich
daarna als advocaat; sinds 1991 was hij
verbonden aan CMS Derks Star Busmann.
Hij was onder meer mede-oprichter en pre
sident van de Entertainment Law Com
mission van de Union Internationale des
Advocats en voorzitter van het Franz Liszt
Internationaal pianoconcours.
Het personeelsblad van het ministerie van
OCenW, Zin, van 9 september jl. bevat een
verslag van de presentatie van de staatsse
cretaris aan de ambtenaren. We citeren:
'Vanuit de zaal komen over het algemeen
ondersteunende, zij het hier en daar kriti
sche, geluiden. Van Maarten van Boven
(directeur van de Rijksarchiefdienst) bij
voorbeeld: "Ik heb de archieven node
gemist in uw betoog, en niet alleen omdat
ik er directeur van ben." Maar hij dankt de
staatssecretaris ook, voor zijn snelle actie
om de mensen in Tsjechië te helpen bij het
herstel van hun - door waterschade aange
taste - archieven. "Cultuur is een ontzet
tend goede am
bassadeur van
een land.'" In
de toekomst
zal blijken wat
de staatssecre
taris voorheeft
met de erfgoed
sector.
NIEUWS
u i t|h e t veld
Informatie
Margreet Visch-Camphuis
Postbus 30040
9700 RM Groningen
tel. (050) 599 20 00
e-mail: m.visch@gronineerarchieven.nl
archievenblad
oktober 2002
Voorzitter Eric Ketelaar en vice-voorzitter
Arnoud Koers.
oktober 2002
archievenblad
