Doc <Jj^p Consult
Restauratie-Atelier
Helmond B.V.
Groenendijk
Microfilm Scanservice
WIJ DOEN WAAR
WE GOED IN ZIJN
DocConsult
I
«UB*
«UB9
...ALS HET ECHT OM KWALITEIT GAAT
Zi Boekverfilming
Zl Boekscanning
Q' Fotoscanning kleur/zwart-wit
C/ Negatiefscanning
Zi Diascanning
ES/ Documentverfilming
Zi Documentscanning
Q Groot formaat verfilming
zf Groot formaat scanning
zi Microfilmscanning
Q' Microfichescanning
Zi Microfilmafdrukken
Za Plotten CAD-bestanden op microfilm
9WÈÊÊM
Hilde Bras, Zeeuwse meiden.
Dienen in de levensloop van
vrouwen, ca. 1850-1950.
literatuur
Hilde Bras promoveerde in juni van
dit jaar op de onderhavige studie, die
volgens een strak schema en sterk kwan
titatief (met veel tabellen) is opgezet. Dat
is gelet op de serie waarin dit boek ver
scheen (dissertaties van de onderzoeks
school Interuniversity Center for Social
Science Theory and Methodology) niet
vreemd.
De vraag naar vrouwelijk personeel nam
in de negentiende eeuw bij de stedelijke
burgerij sterk toe. Het dienstbodeberoep
werd zelfs een van de belangrijkste vrou
wenberoepen. Zo was tussen 1850 en
1930 maar liefst een derde tot de helft
van alle in loondienst werkzame vrou
wen dienstbode. Geschat is dat een kwart
van alle Nederlandse vrouwen voor haar
huwelijk als dienstbode werkzaam was
(p. 13). Voor de Tweede Wereldoorlog
waren ook veel Duitse meisjes als dienst
bode in Nederland werkzaam. Dit boek
gaat echter over Zeeuwse meisjes.
Hoewel, het gaat feitelijk over dienstbo
den afkomstig uit Schouwen-Duiveland,
Noord-Beveland, Zuid-Beveland, Tholen
en Sint-Philipsland in de periode 1835-
1927 (p. 29). Dat heeft te maken met de
Historische Steekproef Nederlandse
bevolking (HSN), waarmee werd samen
gewerkt. Er is een aselecte steekproef
genomen van een half procent uit de
geboorteregisters van de voornoemde
gebieden. In totaal zijn de levenslopen
gereconstrueerd van ruim 700 Zeeuwse
vrouwen. De gemeentelijke bevolkings
registers (en de dienstbodenregisters)
vormden de voornaamste bron voor
deze reconstructies. De vrouwen zelf
komen - op enkele uitzonderingen na -
niet aan het woord in deze studie. Er zijn
helaas ook weinig egodocumenten van
dienstboden bewaard gebleven, met als
een van de weinige uitzonderingen de
brieven van de uit Tholen afkomstige
Pietje Willemse aan haar vriendin
Maatje Weijler.
Zestien millimeter Venlo.
Wim Cox filmt zijn stad
rond 1936.
Een gelukkig initiatief van het Limburgs
Museum en het Gemeentearchief Venlo
brengt ons een videocassette met twee
(het boekje zegt: drie) langere films
VENLOO BIDT TE GENOOI 15 minu
ten) en VENLOO 25 minuten) en vier
korte reclamefilms uit het Venlo van
1935/1936. Deze 16mm films zijn
gemaakt door Zuiderfilm (1935-1950),
dat wil zeggen door Wim Cox in samen
werking met Henk Cox. De films zijn
voorzien van muzikale begeleiding door
een strijktrio, een jazzorkestje voor
reclamefilmpjes en een klavecimbel
voor de langere film VENLOO, in com
posities van Wiel Conen, met hier en
daar geluidseffecten.
Het programma begint onverwacht met
een kort (60 seconden) filmpje over de
Schoenenzaak Moderne, waarna pas de
titelbeelden komen. Tussen de beide
films komen nog twee filmpjes van 60
seconden over een winkel met mecha
nisch speelgoed en Lunchroom De
Kroon, en het programma wordt pas
send afgesloten met een filmpje van het
taxibedrijf Citax, dat een gehaaste passa
gier tóch nog net de trein van 16.11 uur
laat halen. Naar onze normen van nu
waarschijnlijk aandoenlijk naïef, voor
die tijd een nouveauté op het scherm.
VENLOO BIDT TE GENOOI is een vrij
conventionele film die een processie en
een biddienst laat zien door een iets
hoger opgestelde camera. Het is een van
de vele films van deze aard die uit het
zuiden des lands bekend zijn, maar in
zijn genre zeker aansprekend, ook al is
de rol van de geluidseffecten erin niet
altijd even duidelijk.
VENLOO daarentegen is een boeiend
document van Venlo en omstreken, dat
verrassend goed gebruik maakt van de
cameramogelijkheden die men in 1936
had. De afwisseling van onderwerpen,
van pans en close-ups, het gebruik van
clair-obscur, de soms heel zakelijke,
soms lyrische beelden en het waardige
ritme van de film zorgen er gezamenlijk
voor dat men geboeid blijft zitten kij
ken. Waardig is het ritme van deze film
omdat men nog de tijd bood en de tijd
nam om zich in een onderwerp onder te
dompelen, en dat is dan ook wat hier
gebeurt. Waardig is, zeker voor ons die
nu overvoerd worden met schitterend
kleurenmateriaal, ook het zwart-witte
beeld dat wij hier voor ons krijgen. De
conclusie is dan ook dat deze productie
niet alleen de moeite van het maken,
maar ook die van het bekijken waard is.
53
DOCUMENTAIRE INFORMATIEVOORZIENING
Documentair management en ondersteuning
interim-management
quick-scan
coaching on the job
archiefbewerkingen
in-company trainingen
wegwerken achterstanden
Onze ervaren projectmedewerkers hebben vee/al
een opleiding Bestuursambtenaar, SOD I en 11, VVA en
Middelbaar archiefambtenaar. Zij staan garant voor
een klantgerichte en klantvriendelijke dienstverlening.
project- en adviesbureau
Nico Maasstraat 51 Tel. 074 - 2500166
7555 LW Hengelo Fax 074 - 2500144
www.docconsult.nl
E-mail: docconsult@hetnet.nl
voor restauratie en conservering van
papier, leer en perkament
boeken in leer en perkament
charters en zegels
prenten en tekeningen
kaarten en affiches
massaconservering
vrijblijvende offertes
vacuüm-vriesdrogen
ondersteuning bij calamiteiten
24 uur bereikbaar bij brand- en waterschade
06-575.896.31
Panovenweq 40. 5708 HR HELMOND (NL)
Tel: 0492 - 55.39.90 Fax: 0492 - 55.24.42
E-mail: info@restauratie-atelierhelmond.nl
Internet: www.restauratie-atelierhelmond.nl
WM
Edisonweg 50D, 2952 AD Alblasserdam Tel.: 078-6931300 Fax: 078-6931123
E-mail: gms@groenendijk.net Website: groenendijk.net
Uitgeverij Aksant, Amsterdam, 2002
ISBN 90-5260-036-8, 262 blz., 27,70
Gemeentearchief Venlo en Limburgs
Museum, 2002
VHS, zw-w, 40 minuten. Begeleidend geïllu
streerd tekstboekje 14 blz., 23,00 incl.
porti.
Zestien millimeter
Venlo Wim Cox filmt
zijn stad rond 1956
september 2002
archievenblad
