Restauratie-
A tel ie r N. V.
Een Metamorfoze voor Sittardse literaire collecties
Split „Vision
Toegankelijke informatie communicatie en documenten
li l CONSffiW
m
U?
Lensen Consultancy
www.splitvision.nl
Advisering
Interim-management
Projectmanagement
Projectuitvoering
voor restauratie en conservering van
papier, leer en perkament
boeken in leer en perkament
charters en zegels
prenten en tekeningen
kaarten en affiches
massaconservering
vrijblijvende offertes
vacuüm-vriesdrogen
ondersteuning bij calamiteiten
24 uur bereikbaar bij brand- en
waterschade: 00 32- 4 520 134 71
Kempenlaan 20
2300 Turnhout (Antwerpen)
Telefoon: (0032) 014-552948
E-mail: restauratie.atelier@belgacom.net
mm
de praktijk
Het Stadsarchief Sittard-Geleen
bevindt zich in de gelukkige omstandig
heid enkele interessante collecties uit
deze tijd te bezitten. Dit zijn de collecties
van de (Franstalige) dichter Charles
Beltjens, de dichter/reisjournalist Felix
Rutten en de priester-dichter Jacques
Schreurs (bekend van het 'Dagboek van
een Herdershond'). Allen zijn geboren en
getogen in Sittard, maar tonen in leven
en werken het feit dat Limburg een
grensgebied is en was tussen meerdere
culturen.
Zo was Charles Beltjens (1832-1890) een
geprezen dichter in het Brussel en Parijs
van de tweede helft van de negentiende
eeuw, lid van de Académie Lamartine en
vriend van Victor Hugo en Sully-
Prudhomme. Hij stierf, in eigen omge
ving nauwelijks erkend, overigens toch
weer in Sittard, waaraan hij zich nooit
helemaal heeft kunnen ontwortelen.
Felix Rutten (1882-1971) zwierf in het
begin van de twintigste eeuw als jong
gepromoveerd literator door Scandi
navië, Noord-Afrika, de Balkan en Zuid-
Europa. Hij streek, na een mislukt huwe
lijk met streekromanschrijfster Marie
Koenen, uiteindelijk neer in Rome, waar
van hij een bekend en erudiet inwoner
én ereburger werd. Vele bekende Neder
landers uit zijn tijd zijn in de 'eeuwige
stad' door hem rondgeleid. Daar ook
schreef hij weemoedige (dialectgedich
ten over zijn geboortegrond.
Jacques Schreurs (1893-1966) ten slotte
schreef nog veel meer dan alleen het later
als 'Dagboek van een Herdershond' ver
filmde epos 'Kroniek eener parochie'. Het
bekende passiespel in Tegelen bijvoor
beeld werd gedurende vele tientallen
jaren aan de hand van zijn scenario
gespeeld.
Toen Metamorfoze van start ging,
was de collectie-Charles Beltjens een van
de eerste collecties die aan bod kwam.
Begin 1999 werd de conservering en
microfichering als eerste project in
Nederland afgerond. In 2000 en 2001
volgden de twee andere collecties. Op dit
moment zijn alle drie collecties geconser
veerd. Originelen worden niet of nauwe
lijks nog uit de dozen tevoorschijn
gehaald want er staan op de studiezaal
microfiches. Een goede zaak!
Een sterk punt van de wijze van werken
van Metamorfoze is het professionele
projectbureau (gevestigd in de Konink
lijke Bibliotheek onder leiding van
Dennis Schouten) dat bij opzet en voort
gang van de procedure waar nodig altijd
paraat staat. Een ander sterk punt is het
feit dat de 30 procent financiering die de
instellingen zelf bijeen moeten zoeken,
grotendeels kan worden gevonden in de
kapitalisering van eigen arbeid, waardoor
realisering een stuk haalbaarder wordt.
Is dit het einde van het verhaal? Nee
dus. Microfichering is heel belangrijk.
Het voordeel is, naast duplicering van
gegevens, dat een collectie snel en effec
tief ter inzage kan zijn, terwijl de origine
len niet meer lijden. Het doet evenwel
niets af aan het feit dat dit voordeel
gebonden is aan de vier muren van de
studiezaal van een archiefdienst. Inmid
dels is het vervolg gestart, de digitalise
ring van (opnieuw als eerste) de collectie
Charles Beltjens. Ook nu weer wordt het
project voor 70 procent gesubsidieerd
door het rijk. Hier wordt het nadeel van
de vier muren wereldwijd doorbroken,
digitaal zullen de gedichten van Charles
Beltjens over enige tijd op de website van
het 'geheugen van Nederland' en/of de
website van het stadsarchief ter inzage
zijn. Op deze wijze is het onder andere
mogelijk ook de huidige literatuurstu
denten aan de Sorbonne te laten genie
ten van het onverwacht mooie negen-
tiende-eeuwse Frans van deze man.
Digitalisering is nog altijd niet goedkoop;
daarom is een strenge selectie toegepast
op de gegevens in de collectie. Op deze
wijze worden de kosten enigszins in
toom gehouden en wordt het rendement
ten opzichte van de investering zo hoog
mogelijk. Over enige jaren kan op deze
wijze het Nederlands literair erfgoed
enerzijds beter bewaard zijn, maar daar
naast ook effectiever benut, en dat is
alleen maar toe te juichen.
voor een heldere kijk op uw documentaire informatievoorziening
Voor meer informatie: www.lensenconsultancy.nl
Waverstraat 80-11 1079 VP Amsterdam T 020-6449208 F 020-6448975 Einfo@lensenconsultancy.nl
DIGITALISEREN VAN
COLLECTIES
TEKENINGEN
PRENTEN
BOEKEN
GROOT FORMATEN
INLIJSTEN VAN
KUNSTVOORWERPEN
BV
RESTAURATIE CONSERVERING VAN KUNSTVOORWERPEN
KON. WILHELM INAHAVEN TL 19
3134 KG VLAARDINGEN
TELEFOON 0031 [0]10 23 402 91
06 539 468 40
06 514048 48
TELEFAX 0031 [0]10 4603437
E-MAIL INF0@ARTC0NSERVATI0N.NL
WEBSITE www.artconservation.nl
K.v.K. ROTTERDAM 190851
BEZOEK ONZE WEBSITE
www.artconservation.nl
...BEDANKT
CONDITIERAPPORTEN
EN GEBRUIK VAN
DATABASES OP MAAT
DIGITALISEREN
VOOR INTERNET
ADVISEREN
EN RAPPORTEREN
Door Peer Boselie*
Een viertal jaren geleden ging 'Metamorfo
ze' van start, het 'deltaplan' voor het
behoud van literaire collecties tussen 1850
en 1940. Doelstelling was het conserveren
en microficheren van deze collecties.
Een subsidiepercentage van 70 procent van
wege het rijk voor deze werkzaamheden is
een sterke stimulans voor de deelnemende
instellingen. Zijzelf hoeven immers nog
slechts 30 procent te betalen voor iets waar
ze vroeg of laat toch mee aan de slag moe
ten.
De dichter Charles Beltjens. Collectie Stadsarchief
Sittard-Geleen.
Conservering en microfichering
Digitalisering
De dichter/reisjournalist Felix Rutten. Collectie
Stadsarchief Sittard-Geleen.
Peer Boselie is stadsarchivaris van Sittard-Geleen.
augustus 2002
archievenblad
