u Fragmenten van een werkweek
colofon
Nieuws uit het Veld
[33
[34
[39 Verenigingsnieuws
[42 Agenda
Citaat van de maand
noot van de redactie
5
Het Archievenblad is een uitgave van de
Koninklijke Vereniging van Archivarissen
in Nederland (KVAN) en bevat zowel
nieuws van de KVAN als nieuws van de
Nederlandse Vereniging van
Bedrijfsarchivarissen (NVBA). Het
Archievenblad verschijnt tien maal per
jaar. Alle leden van de KVAN en van de
NVBA ontvangen het Archievenblad.
Redactie
Peter van Beek, Patricia Böschen,
Roelof Braad (hoofdredacteur).
Maarten Broek (eindredactie),
Marijke de Bruijne, Ralph Dingemans,
Harry Hendriks (NVBA),
Richard Hermans, Rienk Jonker,
Peter Sijnke, Harry Strijkers (NVBA),
Hans van derVeen.
Redactieadres
Archievenblad, Cruquiusweg 31
1019 AT Amsterdam.
Tel.: (020) 462 77 27
Fax: (020) 462 77 28
e-mail: bureau@kvan.nl
Abonnementen en
ledenadministratie
Wie geen lid is van de KVAN of de
NVBA kan het Archievenblad bestellen
bij het KVAN-bureau, Cruquiusweg 31
1019 AT Amsterdam.
Tel.: (020) 462 77 27
Fax: (020) 462 77 28
e-mail: bureau@kvan.nl.
Ook voor adreswijzigingen.
Jaarabonnement
Nederland 64,-
buitenland (binnen Europa) 77,-
buitenland (buiten Europa) 92,50
losse nummers 7,50
Product- en personeelsadvertenties
Sales Services geeft inlichtingen over
tarieven en plaatsing van alle advertenties.
Postbus 2317, 1620 EH Hoorn.
Tel.: (0229) 21 12 11 Fax: (0229) 27 04 04.
Ontwerp en productie
Print Productions BV, Ursem
Cover dia© Corbis Stock Market/
William Westheimer
Beeldbewerking cover
Print Productions BV, Ursem
ISSN 1385-4186
Deadlines
Voor korte berichten: de eerste van
de maand voor het Archievenblad
van de daaropvolgende maand.
Voor langere artikelen:
info bij KVAN bureau.
N H 0 U D S 0
|14 Inzoomen op 'De Woonomgeving'
De kleur van Nederland: Nicoline J. Ekama van Dorsten
119 Archieven in de Cultuurwijzer
Webzijdelings: JosTaekema en Else Laura Rademaker
20 Historisch erfgoed van minderheden
De praktijk:Jan Lucassen
24 De Nederlanders en hun kerk in
Sint-Petersburg
Burengerucht: Pieter Holtrop
26 Scheepsladingen met VOC-documenten
Burengerucht: Marijke de Bruijne
30 De Haagse informatieschil en de omkering
van de ijsbergratio
Webzijdelings: Charles Noordam
Vaste Rubrieken
6 Ni
Column
Literatuur
'Mijn vader had een baantje als archivaris, maar hij kon
er niet van slapen. Hij verzocht zijn baas om weer kolen te
mogen sjouwen en is dat jarenlang blijven doen.'
(K„ D. en Burgers, 'Mensen van glas. De geschiedenis van een Drents dorp,
Eindhoven', in: Intermediair 27 (1991), nr. 21, p. 22)
Scheepsladingen met VOC-documenten
Door Marijke de Bruijne
Twaalf studenten afkomstig uit landen waar deVOC
actief was volgen in Nederland een intensief archief-
en onderzoeksprogramma. Het Archievenblad liep
een dag met hen mee.
Inzoomen op 'De Woonomgeving'
Door Nicoline J. Ekama van Dorsten
Het DIVA-project 'De Woonomgeving' is erop
gericht dat mensen straks via internet informatie
kunnen vinden over de historische ontwikkeling van
hun woonomgeving. Op verschillende plaatsen zijn
archiefinstellingen met dit project in de weer. Het
Archievenblad nam een kijkje inVeere en in Delft.
De Haagse informatieschil en de omkering van de
De Nederlanders en hun kerk in Sint-Petersburg ijsbergratio
I HE DUTCH AND THEIR CHURCH
IN ST. PETERSBURG, 1704-1927
Door Pieter Holtrop
Tot 26 mei is in Sint-Petersburg een tentoonstelling
te zien over de voormalige Hollandse hervormde
kerk in deze stad. De archieven van de kerk ver
scherpen het beeld van de Nederlanders die sinds de
stichting van de stad in 1703 in Sint-Petersburg
woonden en werkten.
Door Charles Noordam
Met behulp van internet kunnen archiefinstellingen
hun collecties zichtbaar maken. Het Haags Gemeen
tearchief werkt aan een 'informatieschil' waarmee
zeven collecties tegelijkertijd on line doorzocht kun
nen worden.
Archivaris zijn heeft niets meer
te maken met stofjassen en oud
papier. Na tweehonderd jaar
archiefbestel zijn de archivarissen
meer 'informatiemanagers', ICT-
geleerden, dienstverleners en
bewakers van het overgedragen
cultureel erfgoed. Al het archief
moet, is, wordt digitaal. Want de
klant moet er snel bij kunnen.
Goede kwalitatieve dienstverle
ning staat voorop. De klant is
koning. De archiefdiensten heb
ben de zorg(en). Hebben velen
niet inderdaad slapeloze nachten,
omdat de inhaalslag naar digitale
ontsluiting en dienstverlening
niet zo eenvoudig is te realise
ren? De bits en bytes en de
papieren stapelen zich op tot
bergen waar je nog nauwelijks
overheen of doorheen kunt. In
plaats van orde in de archieven
lijkt de chaos en de werkvoor-
raad alleen nog maar toe te
nemen. Er leven nog vele ondui
delijkheden over standaards en
houdbaarheid van het digitale
archief, over nieuwe ontsluitings
technieken en kostenbeheersing.
Laatst verzuchtte een van mijn
collega's: 'Wat zou het toch
heerlijk zijn als ik me in het
depot zou kunnen terugtrekken
om weer eens de archiefgeur in
te ademen en - al is het dan ook
met een notebook - een stuk
archief te ontsluiten. Door alle
sores om de klanten kom ik daar
niet meer aan toe'. Is hij toe aan
'papier (kolen) sjouwen'? Dat
willen we toch niet meer? Papier
en perkament is toch iets voor
het museum? Is het met het
nieuwe klantgericht werken dan
niet belangrijk om papier te sjou
wen? Want als je iets wilt vinden,
moet het toch toegankelijk zijn?
Voor de gewenste digitale
dienstverlening liggen er dus
honderden zo niet duizenden
mensjaren werk voor archivaris
sen. Dit is niet alleen met vrijwil
ligers op te lossen. Waarom die
slapeloze nachten? Achter de
problemen aanlopen hoort bij
het vak, dames en heren archiva
rissen! Al tweehonderd jaar en
dat zal wel altijd zo blijven.
Roelof Braad
april 2002
archievenblad