ONDERBEZET OP D1V-GEBIED?
Digitalisering van elk denkbaar origineel
aadsbenoeming gemeentearchivaris
/D isfJjCo nsult
MêêêsÊ^JÊÊ
PICTURA IMAGINIS
Het vervullen van (tijdelijke) vacatures op
het gebied van DIV is een arbeidsintensieve
en prijzige aangelegenheid. DisConsult
neemt deze zorg van u over. Wij hebben ja
renlange ervaring in het detacheren, werven
en selecteren van gekwalificeerd en gemo
tiveerd DIV-personeel.
Detachering
DisConsult heeft personeel in dienst - uitvoerend, staf
en management - waarover u voor kortere of langere
tijd kunt beschikken.
Werving en selectie
DisConsult beschikt over specialistische
kennis voor werving en selectie en beschikt
over een uitgebreid netwerk. Hierdoor kun
nen wij snel en doeltreffend een kandidaat
selecteren die past in het door u geschetste
profiel.
Meer weten?
Als u meer wilt weten over onze diensten, belt u dan
met DisConsult, telefoon 079 - 342 95 09. Wij kun
nen u dan van alle informatie voorzien.
DOCUMENT MANAGEMENT KENNIS MANAGEMENT WORKFLOW MANAGEMENT DIOR-OPLEIDINGEN
CiTyhouse, Engelandlaan 174, 2711 DW ZOETERMEER,
Telefoon 079 - 342 95 09, fax 079 - 342 59 46, www.disconsult.nl, e-mail: info@disconsult.nl
digitaal procédé
database als vervanging van de ladenkast
juridische zaken
Het gewijzigd voorstel van wet inzake
dualisering van het gemeentebestuur, zal
de gemeenteraad duidelijker tegenover het
college van B en W positioneren.1 De raad
krijgt, net als in de landelijke politiek het
geval is, het recht van initiatief, het recht
van amendement, het recht van interpel
latie en het recht van enquête. De raad
benoemt een eigen griffier en kan deze
griffiefunctie naar behoefte uitbreiden. De
voornaamste functie van deze en andere
wijzigingen, die een plaats zullen krijgen
in de Gemeentewet, is het aantrekkelijker
maken van de lokale politiek.2
Tot die scheiding van bevoegdheden
behoort dat het college van burgemeester
en wethouders de ambtenaren van de
gemeente benoemt, met uitzondering van
de door de raad aan te stellen griffier en de
eventueel bij de griffie werkzame ambtena
ren. Bovendien kan de raad een rekenka
mer instellen. Ook de functionarissen van
die rekenkamer worden vervolgens dooi
de raad benoemd.
Het is de uitdrukkelijke bedoeling van het
wetsvoorstel, dat de thans door de raad
benoemde ambtenaren voortaan be
noemd worden door het college van bur
gemeester en wethouders. Voor de functie
van gemeentesecretaris wordt dit recht
streeks geregeld in het wetsvoorstel. Ten
aanzien van ambtenaren die op grond van
speciale wetten door de raad worden
benoemd, dienen die speciale wetten in
die zin veranderd te worden. Vooruit
lopend daarop is in artikel VI opgenomen,
dat door de raad aangestelde ambtenaren
met ingang van de datum van inwerking
treding van de wet, geacht worden te zijn
aangesteld door het college van burge
meester en wethouders.
De sinds de Archiefwet 1918 verplicht
voorgeschreven raadsbenoeming van
gemeentearchivarissen zal hiermee ophou
den te bestaan. Deze verplichting heeft in
het verleden tot de nodige misverstanden
aanleiding gegeven. Lange tijd werd op
grond daarvan aangenomen dat de
gemeentearchivaris niet hiërarchisch
ondergeschikt aan de gemeentesecretaris
zou kunnen zijn. De archivarissen bena
drukten met name dat hiërarchische
ondergeschiktheid strijdig zou zijn met de
eveneens wettelijk voorgeschreven toe
zichthoudende functie op de archiefbe
scheiden die nog niet naar de archiefbe
waarplaats zijn overgebracht. In 1979 wer
den zij nadrukkelijk gesterkt in die opinie,
toen bij koninklijk besluit een besluit van
de gemeenteraad van Goes werd vernie
tigd, waarbij de gemeentearchivaris in de
ambtelijke hiërarchie werd opgenomen.3
De onzekerheid over de zelfstandige posi
tie bleef niettemin aanwezig, met name
omdat organisatieveranderingen in vele
gemeenten in toenemende mate een einde
leken te maken aan die zelfstandige posi
tie. Veel archivarissen bleken te worstelen
met de onduidelijkheid in deze. In enkele
gevallen klemden archivarissen zich bij
rechtspositionele conflicten zo vast aan de
veronderstelde bijzondere positie, dat dit
uiteindelijk leidde tot een voortijdig ver
trek.
De Landelijke Kring van Gemeente- en
Streekarchivarissen verzocht daarom de
Nijmeegse hoogleraar staats- en bestuurs
recht Hennekes om advies. Hij stelde klip
en klaar dat de Archiefwet geen formeel
beletsel vormde om de gemeentearchivaris
voor alle rechtspositionele aspecten ge
woon in te passen in de ambtelijke hiërar
chie. Bepalend was dat hij daarbij zijn wet
telijke taak zou kunnen uitoefenen zonder
dat een ambtelijke functionaris hem daar
in opdrachten zou geven. Dit advies leidde
onder gemeentearchivarissen snel tot een
beter begrip van hun positie binnen de
gemeentelijke organisatie.4
Op dit moment is een gemeentearchivaris
die niet ingepast is in de ambtelijke hiërar
chie eerder uitzondering dan regel. Het
enkele feit dat benoemingen van gemeen
tearchivarissen in de toekomst door het
college van burgemeester en wethouders
zullen gebeuren brengt op zich overigens
niet direct wijziging in de huidige organi
satorische positie van de gemeentearchiva
ris. De kans dat hij in de toekomst onder
deel wordt van een gemeentelijke sector of
dienst, wordt met het verdwijnen van de
verplichte raadsbenoeming wel nog groter
dan voorheen.
De verplichte raadsbenoeming is tot stand
gekomen in een tijd waarin zorg voor het
cultureel-historisch archief nog nauwelijks
op de agenda stond. Het was toen functio
neel om de bijzondere positie van de
gemeentearchivaris te accentueren door
een verplichte raadsbenoeming. In latere
archiefwetten is die figuur als vanzelf over
genomen. Die bijzondere positie heeft
overigens ook in sommige gevallen de
aanstelling van gemeentearchivarissen
belemmerd, in enkele kleinere gemeenten
is het in het verleden een lastig te nemen
hobbel gebleken. Men zat niet te wachten
op veronderstelde pretenties van een toch
al als apart ervaren functionaris.
De op handen zijnde wijziging in de wijze
van benoeming van de gemeentearchiva
ris zal geen grote beroering teweeg bren
gen in het lokale archiefwezen. De veran
deringen in de ambtelijke positie van
gemeentearchivarissen in de afgelopen 25
jaar hebben de gestage verbetering in de
kwaliteit van de archivistische infrastruc
tuur niet in de weg gestaan. Uiteindelijk
past daar ook bij, dat de gemeentearchiva
ris zich niet onderscheidt door zijn wijze
van aanstelling, maar uitsluitend door de
wijze waarop hij zijn bijzondere ambt uit
oefent.
3 Stb. 1979, 431.
13
gidsdia «boek prent aquarel foto
affiche schilderij gravure prent
handschriften postzegel lapdfaa»^
verzameling
boek aquarel
muntproductfo*' H
postzegel vy JHR
glasdia bc'' »5JMr
3D objec- jM
schilder: 3Ü
verzaifi rW
glasd
DIGITALISERING VAN BEELDARCHIEVEN BV
Het zoeken, tevoorschijn halen en bekijken van beelden of
teksten in archieven is vaak een tijdrovende operatie.
We willen snel en doeltreffend over de gevraagde informatie
beschikken en dan ook nog het liefst vanaf de plek waar het ons
het beste uitkomt. Wij van Pictura imaginis hebben een digitaal
procédé ontwikkeld waardoor dat mogelijk wordt.
Een modern geconserveerd archief is een kostbaar bezit.
Niet alleen voor diegenen die er dagelijkse verantwoordelijk
heid voor dragen. Veel verschillende doelgroepen moeten er
óók hun voordeel mee kunnen doen. De door Pictura Imaginis
vervaardigde database van ieder gedigitaliseerd archief ver
hoogt de toegankelijkheid voor alle gebruikers enorm.
Zoeken is eenvoudiger, gaat veel sneller en het oproepen van
gevonden informatie is opeens een peulenschil.
Digitale beelden ziet u 4x groter in topkwaliteit op uw scherm
dan het origineel.
advisering, implementatie en trajectbegeleiding
publicatieprojecten (internet, drukwerk)
database toepassingen
de hoefsmid 13-1851 PZ Heiloo - tel: 072 53 20 444 - fax: 072 53 20 400 - e-mail: info@pictura-imaginis.com
Door Charles Noordam*
De Wet dualisering gemeentebestuur brengt
verandering in de onderlinge verhouding van
gemeentelijke bestuursorganen, dat dan uit
twee 'kampen' zal bestaan: het college en de
raad. Als uitvloeisel daarvan zal de benoe
ming van de gemeentearchivaris in de toe
komst niet meer gebeuren door de gemeen
teraad, maar door het college van burge
meester en wethouders.
Raadsvergadering van de gemeenteraad van Den Haag.
(Foto: Hendriksen/Valk, Den Haag)
Misverstanden
Charles Noordam is directeur van het Haags
Gemeentearchief.
EK 2001-2002, 27 751, nr. 10. Dit wetsvoorstel
behelst een grondige herziening van de ge
meentewet. Dit artikel is eind januari 2002
geschreven. De behandeling van het wetsvoor
stel in de Eerste Kamer werd toen voorzien
voor 26 februari, de datum van inwerkingtre
ding voor 7 maart, de dag na de gemeente
raadsverkiezingen. Zie ook: www.vernieuwings-
impuls.nl/inhoudimpuls.htm.
2 Eenzelfde dualiseringsoperatie zal plaatsvinden
op provinciaal niveau. Deze zal - met enkele
afwijkingen - tot eenzelfde bevoegdhedenver
deling leiden ais in het gemeentelijk bestuur.
4 Nederlands Archievenblad, 1985, p. 241-246.
maart 2002
archievenblad
