Kwaliteit in digitale archivering
Papier-
Boekres
atoren
mGC5d\
CORNES DOCUMENT SOLUTIONS BV
www.sterken.nl
Wij bieden:
G Scannen en archiveren van foto's, dia's en
documenten
G OCR-verwerking en CD-ROM Service
G Onderzoek, advies en opleidingen
G Database management en consultancy
G Maatwerk software (ook inter/intra net)
Leverancier van:
G Archiveringssystemen en
tools
G Cold applicaties
G CD-ROM en opticals
G (Boek)scanners en printers
G Netwerken en computers
G Meer informatie: 0 2 3 - 5 6 5 0 5 3 0 G
Starnmeerstraat 1 -3 - 21 32 AE Hoofddorp
e-mail: info@cornes.nl G internet: www.cornes.nl G
MINOLTA
Heeft u onze internet site al eens bezocht?
STERKEN
ATELIER m
nederlandse vereniging van bedrijfsarchivarissen
NVBA nieuws
Carel Bloemen (1901-1967)
Een dynamische (bedrijfs)archivaris
41
RNES
OFFICIAL VAR
H
H
RESTAURATIE ATELIER
STERKEN BV
Atelier voor conservering en
restauratie van papier en per
kament zoals boeken, prenten,
tekeningen, grafiek,
(wand)kaarten,
charters zegels etc.
De Cloese 7-9
7339 CM Ugchelen
Tel. 055 - 5 42 31 47
Fax 055 - 5 43 06 14
Mobiel 06 - 53 93 93 53
Internet: www.sterken.nl
DOCUMENTENWACHT
Documentenwacht omvat een
24 uurs calamiteitenservice en
collectie inspectie met schade
preventie als uitgangspunt.
Telefoon: bovenstaande
nummers en:
Semafoon 06 - 59 28 48 55
Bij menig (bedrijfs)archivaris zal de naam van
Carel Bloemen, overleden in 1967, wellicht
nog bekend in de oren klinken. Zijn destijds
controversiële ideeën, vernieuwingsdrift en
initiatieven in de Nederlandse archiefkringen
bleven tijdens zijn leven niet onopgemerkt.
Carel Bloemen, van origine een 'oud
archivaris', had een bijzondere affiniteit
met de registratuur. De in 1802 aange
brachte kunstmatige splitsing in de
archiefzorg tussen de archivarissen die met
de culturele en de archivarissen die met de
administratieve zorg waren belast, was
hem een doorn in het oog. Hij vormde in
zijn tijd, samen met prof.dr. J.L. van der
Gouw, de 'avant-garde' van de officiële
archiefwereld. Hij stond met medestrijder
Van der Gouw aan de wieg van een parti
culiere archiefschool, die in 1950 startte
aan het Algemeen Rijksarchief in Den
Haag. Deze opleiding mocht van de over
heid zelfs enige jaren de naam
'Archiefschool' voeren. Eerder stond hij in
1948 aan de wieg van de eerste opleiding
tot 'bedrijfsarchivist' in Nederland, in zijn
periode als archivaris van de toenmalige
Staatsmijnen in Limburg. Ook bij de
oprichting van de 'Gemeenschappelijke
Opleidingscommissie' was Bloemen, zij
het niet lang, betrokken. Een belangrijk
initiatief van hem was verder de instelling
in 1956 van de Studiedagen VAN. In deze
bijdrage meer bijzonderheden over een
gedreven, enigszins miskende persoonlijk
heid.
Opleiding
Carolus Godefridus Hubertus
Bloemen werd geboren in Den Haag op 18
augustus 1901. Na de lagere school volgde
hij gymnasium-A. Hierna liep hij, naar
eigen zeggen, een tijdje college geschiede
nis in Delft. De kost moest worden ver
diend. Als jongeman werkte hij bij de
Arbeidsinspectie en de R.K. Openbare
Leeszaal en Bibliotheek te Den Haag.
Tijdens deze periode verrichtte Bloemen
journalistieke werkzaamheden. Na zijn
huwelijk in 1931 woonde hij in Rijswijk.
ambtenaren van de VAN was weer aange
sloten bij de Centrale van Hogere
Rijksambtenaren.
Na de Tweede Wereldoorlog raakte
Bloemen pas echt betrokken in de archief
zaken. Met mej. Roelofsz (de latere
mevrouw Meilink) deed hij een vergeefse
poging om van de bovengenoemde afde
ling Rijksarchiefambtenaren van de VAN
iets meer te maken dan een bij de Centrale
van Hogere Rijksambtenaren slapende
waakhond. Hij was de luis in de pels van
de VAN, toentertijd een eerbiedwaardig
korps met nog een sterk hiërarchische
organisatie bestaande uit deftige en
behoudende archiefregenten en 'tweede
klassers'. Bloemen was als 'tweedeklasser'
niet het nederige type dat een respectvolle
houding aan de dag legde. Integendeel, hij
koesterde weinig ontzag voor dit gezel
schap en kwam telkens met vernieuwende
ideeën die velen verontrustten. Zo was hij
een sterk voorstander van het afschaffen
van het verschil tussen eerste- en tweede
klassers. Bloemen pleitte in zijn VAN-
periode altijd voor een verbreding van de
professie en een brede archiefopleiding.
Hij had een type archivaris voor ogen die
niet alleen historisch, maar ook 'bedrijfs
organisatorisch' moest zijn ingesteld. Zo'n
functionaris moest volgens hem in staat
zijn om zowel het archief van een middel
eeuws klooster als van een elektriciteitsbe
drijf te inventariseren.
De officiële uitreiking van de 'archivistendiploma's' op
28 juni 1949.V.l.n.r.: jhr. mr. H.J. van Meeuwen, dr. G.W.A.
Panhuysen, jhr. dr. D.P.M. Graswinckel, Carel Bloemen,
mr. L.P. van der Weijden, E.L. van Loo,A.G. van Helden,
B.Th. Hendriks en H.J. Merx. (Foto: DSM, Heerlen)
Carel Bloemen
Op 1 september 1931 was hij als klerk in
tijdelijke dienst getreden bij het Algemeen
Rijksarchief in Den Haag. In 1933 kwam
hij in vaste dienst. Een jaar later behaalde
hij zijn diploma wetenschappelijk archief
ambtenaar der tweede klasse. Later zei hij
vaker hierover: "toen ik geen diploma had,
was ik op het archief een nul, daarna een
gekwalificeerde nul." Met ingang van 1
januari 1936 werd hij bevorderd tot
adjunct-commies. In 1937 wordt Bloemen
vermeld als 'adjunct-commies met den
persoonlijken titel van secretaris aan het
Algemeen Rijksarchief.' In 1939 werd hij
commies.
VAN
Na het behalen van zijn diploma
wetenschappelijk archiefambtenaar der
tweede klasse was hij vanaf 1936 lid van
de 'Vereeniging van Archivarissen in
Nederland' (VAN). De VAN kende vanaf
1920 twee afdelingen, namelijk de afde
ling Rijksarchiefambtenaren en een afde
ling waarin de gemeentearchivarissen
waren verenigd. De afdeling Rijksarchief
maart 2001
archievenblad
