«te
«te
KVAN nieuws
Koninklijke Vereniging van Archivarissen in Nederland
KVAN Nieuws
Bureau KVAN
Tel. (020) 462 77 27
Algemene ledenvergadering KVAN
15 oktober 1999 in Den Haag
Het verslag van de Algemene ledenvergadering
op 22 april 1999 werd ongewijzigd vastgesteld.
De volgende mutaties werden gemeld: Hans
Janssen (voorzitter Commissie Permanente Educa
tie) en Margreet Windhorst (voorzitter sectie
Platform Recent Opgeleide Archivarissen) treden
af als lid van het algemeen bestuur. Pauline van
Heezik en Derk jan Prins vertrekken als redactielid
van het Archievenblad. Jan Folkerts treedt af als
bestuurslid van Stichting Archiefpublicaties; Bert
de Vries werd - met instemming van de vergade
ring - benoemd tot zijn opvolger..
De vice-voorzitter Jo Jamar, gaf hoofdlijnen
aan voor het beleid in 2000. Het beleidsplan 1998-
2000 moet in het licht van recente ontwikkelin
gen, waaronder de komst van de landelijke
archiefkoepel DivA, worden bijgesteld. De uit
gangspunten van het beleidsplan 2001-2004 zijn
in feite ook richtinggevend voor 2000. Uitgebreid
werd ingegaan op de relatie tussen KVAN en DivA,
de ontwikkelingen op het terrein van deskundig
heidsbevordering en ondersteuning van de leden
in de ontwikkeling van nieuwe professionaliteit.
De ledenvergadering discussieert over de vraag
welke beroepsgroep de KVAN vertegenwoordigt
en wat de doelgroepen van de vereniging (beho
ren te) zijn. De traditionele grenzen tussen docu
mentaire informatievoorzieners en archivarissen
vervagen in toenemende mate. Om die reden wer
den oriënterende gesprekken aangekondigd met
de besturen van verwante beroepsverenigingen,
SOD en NVBA. Het lidmaatschap van de KVAN
staat niet alleen open voor archivarissen, maar
voor iedereen die de doelstellingen van de vereni
ging onderschrijft. De KVAN zal zich de komende
tijd in haar activiteiten ook uitdrukkelijk richten
op medewerkers van archief- en documentatie-
instellingen die geen archivistisch diploma bezit
ten en op (groepen) gebruikers van archieven.
De begroting 2000 werd aanvaard na discus
sie over de forse budgetoverschrijding van het
Archievenblad. Besloten werd een voorstel tot ver
eenvoudiging van de contributiestructuur in
stemming te brengen in de volgende, ingelaste
ledenvergadering op 23 december 1999. Na
instemming van de ledenvergadering worden de
heren G.J.M. Blom en M.A.M. Voermans be
noemd tot lid van de kascommissie. In de voor
jaarsledenvergadering op 14 april 2000 zal een
voorstel voor een differentiatie van het ledenbe
stand worden voorgelegd aan de leden: volledig
lidmaatschap naast beperkt of ondersteunend lid
maatschap (voor natuurlijke personen en instel
lingen).
Nieuwe medewerkster
op bureau KVAN
Extra algemene ledenvergadering
23 december 1999 in Den Haag
Voorafgaand aan de vergadering werd het
beleidsplan 2001-2004 uitgereikt. De hoofdlijnen
hiervan waren reeds gepresenteerd op de leden
vergadering van 15 oktober.
Vice-voorzitter Jo Jamar gaf een korte toelichting,
waarna een levendige discussie op gang kwam.
Een voorstel tot wijziging van de contributie was
toegestuurd aan alle leden van de KVAN. Degenen
die op 23 december verhinderd waren konden
schriftelijk hun stem uitbrengen. In het voorstel
wordt het onderscheid in drie contributieklassen
op basis van inkomen (respectievelijk fl. 70, -; fl.
100, - en fl. 160, -) opgeheven en vervangen door
één basiscontributie (fl. 120, -) voor alle leden. Het
studentlidmaatschap (fl. 40, -) blijft gehandhaafd.
In de ledenvergadering werden 23 voorstemmers
en twee tegenstemmers geteld. Schriftelijk hadden
211 leden hun stem uitgebracht, waarvan 112
voor- en 99 tegenstemden. Vastgesteld werd dat
het voorstel hiermee was aangenomen.
Naar aanleiding van opmerkingen over de wense
lijkheid van een tegemoetkoming aan haanlozen
en gepensioneerden werd door het bestuur toege
zegd dat alle mondelinge en schriftelijke opmerkin
gen meegenomen zullen worden in het voorstel
van wijziging van de lidmaatschapsstructuur voor
de algemene ledenvergadering in het voorjaar.
Algemene Ledenvergadering KVAN
40
Koninklijke Vereniging van Archivarissen in Nederland
KVAN nieuws
Studiedag De 'nieuwe' archivaris
Aansluitend aan de ledenvergadering d.d. 15
oktober 1999 vond de studiemiddag getiteld 'de
nieuwe archivaris' plaats. Concrete aanleiding daar
voor was de verschijning van het eerste Jaarboek
Naar een nieuw paradigma in de archivistiek (een uit
gave van Stichting Archiefpublicaties, opgericht
door de KVAN).
De eerste twee voordrachten van Eric Ketelaar en
Agnes Jonker hadden een meer algemeen karakter.
Na een presentatie van Thijs Laeven over achter
grond en systematiek van het na- en bijscholings
programma van de Archiefschool gaven docenten
Agnes Jonker, Bert Looper, Geert-Jan van Bussel en
Albert Boekhorst een toelichting op de modules
archief, archiefbewerking, archief-analyse metho
des en informatie en organisatie.
Eric Ketelaar zette uiteen dat de traditionele
levenscyclus van een archief: dynamisch, semi-sta-
tisch en statisch niet langer houdbaar is, met name
vanwege de veranderde opvattingen in het vakge
bied en de komst van digitale archieven.
Het levenscyclus-model gaat uit van verschillende
veronderstellingen:
Elke fase in het leven van een document is afge
bakend: vastlegging, opslag, ordening, beschrij
ving, selectie, verwijdering, bewaring en beschik
baarstelling.
De overdracht van bestanden vindt fysiek plaats.
Voor verschillende fasen in de levenscyclus van
een document zijn verschillende professionals
nodig.
Denken in verschillende belangen: verantwoor
ding aan de samenleving, vastlegging voor histo
risch onderzoek, inlichten van de burger en con
tinuïteit van eigen bedrijfsvoering.
Het bestaand paradigma - de centrale vooronder
stellingen en verklaringsmodellen - voldoen niet
meer. In plaats van paradigma stelde Ketelaar - met
een knipoog naar Maarten Toonder - voor de term
denkraam te gebruiken.
Wat is dat denkraam? In Australië, aan de Monash
University te Melbourne heeft een onderzoeks
groep een model gemaakt van een recordsconti-
nuum, een archiveringsregime met algemene gel
digheid. In dit model worden archieven en hun
bestanddelen in verband gebracht met de waarde
die ze kunnen hebben, de typen activiteiten waarin
ze een rol spelen en de mensen die ze laten ont
staan en gebruiken. (Zie ook het artikel van Hans
Hofman in Jaarboek SAP 1999).
Waar gaat het om?
De processen van een recordkeeping system zijn
geen opeenvolgende fasen, maar processen kun
nen in verschillende fasen plaatsvinden.
Beschikbaarstellen is een duidelijk voorbeeld: dat
gebeurt in alle fasen.
Het gaat eerder om intellectueel beheer, dan
beheer in de zin van bewaring.
Het werk van registratoren en archivarissen moet
niet langer worden aangeduid met een bepaalde
werkwijze, werkplek of functiebenaming, maar
als resultaat van procesgebonden informatie.
Archiefbescheiden dienen niet alleen als het
geheugen van archiefvormende organisaties,
maar zijn per definitie historische bronnen,
behorend tot het collectief geheugen.
Agnes Jonker sprak vervolgens over de toe
komst van de beroepsgroep. Onder verwijzing naar
het artikel 'Archivaris of dodo. De toekomst van
een beroepsgroep' [in Archievenblad december
1998] stelde zij de vraag of de beroepsgroep tot uit
sterven gedoemd is en beantwoordde die vervol
gens met een duidelijk "nee".
De werkelijkheid is dat het openbaar archiefwezen
zit te springen om gediplomeerde archivarissen,
maar dat financiële middelen ontbreken om
gekwalificeerd personeel aan te trekken. Aan de
vraagzijde van de arbeidsmarkt blijken tal van
andere mogelijkheden open te staan. Recent en
minder recent opgeleiden kunnen daarover mee
praten. Zij werken via commerciële projectbureaus
of rechtstreeks in dienst van overheid en bedrijfsle
ven, veelal in dynamische en semi-statische archie
ven. En het werk zal naar verwachting toenemen,
onder meer dankzij de Archiefwet. De verkorting
van de overbrengingstermijn zorgt bij de archief
vormers voor een bewerkingsprobleem, niet bij de
archiefdiensten. Het bewerken en schonen van de
archieven gebeurt steeds meer bij de archiefvor
mende instelling.
Archivarissen met een archiefopleiding 'oude stijl'
zijn niet direct toegerust voor werkzaamheden in
de dynamische fase. Toch profiteren ze in de prak
tijk volop van hun vakkennis. Duidelijk is wel dat
zij zich moeten bijscholen, als zij een plaats willen
verwerven in de hoek van documentaire informa
tievoorziening, waar geautomatiseerde registratie-
en informatiebeheersystemen op grote schaal
ingang hebben gevonden.
Wijziging Redactieadres
Archievenblad
Ter inzage: Selectielijsten
41
Bureau Koninklijke
Vereniging van Archivarissen
in Nederland.Voor informa
tie over de KVAN, bestelling
van publicaties, aanmelding
voor activiteiten en wijzigin
gen in de ledenadministratie
kunt u contact opnemen met
het bureau. Berichten voor
deze rubriek en mutaties in
de Almanak van het
Nederlands Archiefwezen
kunt aan het bureau van de
KVAN doorgeven.
Nieuw adres m.i.v. 2000:
Marieke de Haan
Myra Maij
Cruquiusweg 3 I
1019 AT Amsterdam
Fax: (020) 462 77 28
e-mail: bureau@kvan.nl.
Internet: www.kvan.nl
Postbank Bureaurekening: 84767
De toekomst
Wijziging lidmaatschap
Per I januari 2000 heeft het
bureau van de KVAN een nieuwe
medewerker Myra Maij.
Zij werkte al voor het bureau
van DivA sinds medio april 1999
en werkt nu zowel voor DivA
als voor de KVAN twee dagen
per week.
14 april 2000. De ALV zal een besluit nemen
over de structuur van lidmaatschapsvormen.
Plaats en Thema van de studiemiddag wordt nader
bekend gemaakt. Info: Tel. (020) 462 77 27,
Fax: (020) 462 77 28, e-mail: bureau@kvan.nl
archievenblad
maart 2000
Vgn
Een nieuw 'denkraam': van beschrijvende naar functio
nele archivistiek
Archivaris: een uitgestorven beroep?
Vanaf 1 februari is Marieke de Haan
bureauredacteur van het
Archievenblad. Dit betekent dat u
persberichten, aankondigingen en
informatie voor het Archievenblad
voortaan rechtstreeks naar het
Bureau KVAN kunt sturen.
U kunt tevens bij het Bureau KVAN
terecht voor instructies voor
auteurs. Nicoline Ekama van
Dorsten blijft aan het Archievenblad
verbonden als eindredacteur.
De volgende (concept) selectielijsten
van PIVOT liggen met bijbehorend
rapport ter inzage bij de
Rijksarchieven (tot 22 maart 2000).
Meer informatie bij PIVOT, Algemeen
Rijksarchief:
Tel. (070) 33 I 55 35.
Ministerie van Financiën over
beleidsterrein "heffing van
Rijksbelastingen" van 1940
tot 1993
Ministerie VWS, Justitie en VROM
over "beheer van de Rijksbegroting"
van 1940
tot 1993
maart 2000
archievenblad
