Digitalisering
Bagatelle
Pertinente onzin?
Wie ons zoektkent ons niet
Wie ons kentzoekt ons niet meer
O
°A
Ad Interim Consultancy
Japanstraat 4, 2408 HB Alphen a/d Rijn
Telefoon: 01 72 - 49 82 82
Fax 0172 49 88 56
<itu Lirbekra chtiging
\NTf,
•S1/ L.T
Adviesbureau voor:
A RCHIEFBEHEER,
D OCUMENTAIRE
IN FORMATIE
TE CHNIEKEN,
R EGISTRATIESYSTEMEN,
I NTERIM PERSONEEL EN
M ANAGEMENT
Bel of schrijf voor informatie of het maken van een afspraak:
l u n d \jeex
van elk denkbaar origineel
verzam l- V
de hoefsm
tel: 072-53204
Interactief
Archievenblad
De archivarissen van mijn generatie
beschouwen zich voor een belangrijk deel
als leerlingen van Van der Gouw. Deze was
onder het corps docenten van de Rijks
Archiefschool in staat op de zaterdagen,
waarop we geacht werden in onvermoei
de staat lessen te volgen, de meest spran
kelende, wat zeg ik, wellicht de enige
sprankelende docent te zijn.
Van der Gouws heldenstuk was natuurlijk
zijn ontslag als algemeen rijksarchivaris in
1968, waar alkeer van onnutte en hinder
lijke bureaucratie hem na twee jaar de pet
aan de wilgen deed hangen, overigens niet
zonder de wetenschap in het achterhoofd
dat de provincie Zuid-Holland genegen
was zich over de verloren zoon te ontfer
men en hem wederom te benoemen tot
provinciaal archiefinspecteur. In die hoe
danigheid mocht ik hem menigmaal ont
moeten rond de oprichting van het streek
archief voor de Krimpenerwaard in
Schoonhoven, dat vanaf de prille zeventi
ger jaren bediend is geworden door colle
ga Sees Schoute, waarvan dezer dagen
afscheid genomen wordt.
Van der Gouw was een verteller van
mooie en soms ook sterke verhalen, maar
de Zuid-Hollandse bestuurders genoten
daar wel van. Het droeg bij tot een na
tuurlijk gezag, dat weliswaar met weinig
streekarchivariaten beloond werd, maar
wel met medewerkers ter provinciale
archiefinspectie, die menig gemeentelijk
en waterstaatkundig archivistisch noodge
val opknapten.
Het is sindsdien werkelijk wat rustiger
geworden rond de provinciale archiefin
spectie. Dat behoeft overigens niet direct
negatief opgevat te worden, dacht ik tot
op heden. Want wie schetst mijn verba
zing toen ik in het onvolprezen avondblad
van 6 oktober rond de Zuid-Hollandse
bankiersaffaire ook een stukje las over de
beloning die provinciale ambtenaren kre
gen toen zij vanwege de verbouwing van
het Provinciehuis in 1995 naar een tijdelij
ke behuizing gingen. Voor de afdracht van
een minicontainer papier uit hun (per
soonlijk) archief ontving iedere ambte
naar een fles wijn. Tot mijn spijt miste ik
gegevens over de kwaliteit van de wijn.
Daar valt dus kennelijk ook al niets goeds
over te zeggen. Deze officiële regeling
zette de kasgeldbeheerder Baarspul in
ieder geval aan om stukken betreffende
leningen in strijd met archiefwettelijke
bepalingen weg te gooien, maar vermoe
delijk was hij niet de enige die bezweek
voor deze verleidelijke bekoring.
De provinciaal inspecteur der archieven,
zo meldt de NRC verder, was het in 1995
niet met deze premie eens, maar heeft er
niet tegen geprotesteerd. Tsja, dat laatste
zou Van der Gouw niet overkomen zijn.
Van hem had ik de volgende reactie ver
wacht. De aanschaf van één-twee flessen
'grand cru' op eigen kosten; een bezoekje
aan de verantwoordelijke gedeputeerde
waarbij de flessen geleegd werden, met
als resultaat een geruisloze intrekking van
een voor het archiefbeheer levensgevaar
lijke maatregel. Hopelijk hebben onze col
lega's bij de provinciale archiefinspectie bij
voorkomende gevallen iets aan deze tip. Ove
rigens is voor de zoveelste maal bewezen
hoe actueel en hoe belangrijk een zorg
vuldig en rechtschapen archiefbeheer is.
Tripliek op een stuk uit maart. Levendige discussie(?), weinig deelnemers
Max Beekhuis' terzijde bij zijn interview
in Archievenblad van november 1999 is
volgens Max-watchers een provocatie.11
Er niet op ingaan zou dus onsportief zijn.
Eerst een mogelijk misverstandje. Denkt
Max dat ik denk dat je voor thematische
ontsluiting fysiek moet herordenen? Ik
hoop het niet. Zoveel domheid is bij mij,
noch bij Max (denk ik) te vinden, of je er
nu pertinent of structureel naar zoekt. Er
meer over zeggen is zonde en leidt mis
schien (zoals dat met plaatsvervangend
denken gaat) tot echte misverstanden.
Dan de hoofdzaak. Volgens Max kan je pri
ma via thematisch ontsluiten je klanten
bedienen en ze er nog voor laten betalen
ook. Volgens mij is dat niet onjuist, maar
kan je niet thematisch ontsluiten zonder
goede primaire toegangen (van die inge
wikkelde en, hoe komt men op het idee,
publieksonvriendelijke inventarissen en
zo, zullen we maar zeggen); onderzoek je
zo onvoldoende wat ICT mogelijk maakt
inzake inhoudelijk, klantvriendelijk en
voor volledige zelfbediening ontsluiten en
pak je het onderwerp onvoldoende syste
matisch aan. Verder kom je op den duur
niet tot optimale resultaten.
Samenvattend lijkt me dat het daarover
gaat. Max' laatste bijdrage draagt niets
nieuws meer bij; ik beperk me tot deze
poging de zaak op hoofdlijnen duidelijk te
maken. Nu mogen anderen laten zien dat
de waarheid in het midden ligt. Wij blijven
steken op het niveau van open deuren en
zetherhaling. Achter de inhoudelijke kwes
tie gaat overigens een praktische schuil:
de vraag naar de rol en positionering van
een eventueel expertisecentrum voor de
ontwikkeling van de digitale toegankelijk
heid; en meer in algemene zin: de vraag
naar de organisatie en voortgang van die
ontwikkeling. Zie ik het goed, dan komt
er in DivA-verband wel wat van de grond.
Pertinent provoceren is net als pertinent
ontsluiten geen kunst, geen wetenschap,
zelfs geen kunde. Het is gewoon een kwes
tie van flink duwen. Denk ik.
December 1999
Archievenblad 15
Documentaire
Informatiespecialisten
Voor de stuur-
In een goed archief vindt u
probleemloos wal u zoekt. Stop daarom
uw zoektocht en neem contact op met
Lundiflex. Alle statische en verrijd
bare Stamag stellingen van Lundiflex
functioneren perfect en zijn ijzerstcrk.
terwijl met het ï'/f jjjig
ruimtebesparende
Full Spacc-syslecm ,.|^R
uw archief ook nog I IB
bekrachtiging zor- jP' w
gen de vakmensen S'
van Lundiflex. Zij staan garant voor
maatwerk indelingsvoorstellen en een
solide montage van de stellingen. Bel
voor meer informatie: 0315 - 24 41 41.
Archief- en Stellingsystemen B.V.
Gcsinkkampstraal 2 Postbus 101 7050 AC Varssevcld
tel: 0315 - 24 41 41 fax:0315-24 40 22
Internet: www.lundiflcx.com
E-mail: lundiflex.archief@Nvxs.nl
glas® dook - prent - aquarel - foto1
affiche -^schilderij
affiche JÉÉSk*, ik ,^-jq
glasd' ÊmÊmcbe
IHTfflRH
door Bernard Woelderink
door Maarten van Driel
1Let ook op de houding die Max aanneemt op het staat
sieportret (p.21); de letter op zijn borstzakje; en het func
tionele milieu waarin hij daar verkeert: agent-provocateur
in huistenue?