r
Deze advertentie is
voor uw archief.
Art Conservation
Wie
heeft er recht Juridische
op de kopie?
3
Hamag Magazijninrichting
mm
NSERVEREN
RESTAUREREN
ADVISEREN
O
Preservering van elektronische publikaties
in juridisch perspectief
door mr. B.N. Westerbrink*)
post- en archiefzaken van de zes gemeenten om tot unifor
me, geautomatiseerde inventarissen te komen. Zo zien steeds
meer betrokkenen, dat het streekarchivariaat hun diensten
kan bewijzen.
Toekomstmuziek?
Fenna Brouwer ziet de toekomst optimistisch tegenmoet.
Mocht er dankzij eventuele gemeentelijke herindelingen bij
toeval ergens een gebouw van de gemeente vrij komen, dan
zal zij zeker niet nalaten te polsen of het archief het niet mag
gebruiken. Wellicht komt een streekarchief dan sneller tot
stand. Ze blijft immers geloven in een volgende stap van
hetgeen eind jaren tachtig door Noor Erkelens in gang is
gezet. Wat tot stand is gekomen in de noordwest-hoek van
de provincie is weliswaar het resultaat van een moeizame
proces, maar het is er nu toch maar. Met het groeimodel
voor ogen komt één streekarchief in deze regio er ook
vast nog wel.
De gegevens voor dit artikel zijn behalve aan een interview met drs F.E.
Brouwer ontleend aan: P.G.M. Diebeis, Streekarchivariaat Vecht en Venen', in:
Handboek Documentaire Informatie Systemen, aflevering 16 (1997),
2.70-19 t/m 2.70-24.
Een archiefsysteem
leveren is de kunst niet.
Adviseren en meeden
ken over efficiënte
oplossingen is veel
moeilijker. Hamag
Magazijninrichting is
gespecialiseerd in opti
male benutting van
elke ruimte, groot en
klein. Hamag is onder
andere exclusief vertegenwoordiger van Tixit, een
archiefsysteem dat zich in de praktijk méér dan bewe
zen heeft. Montage is in handen van vakmensen met
jarenlange ervaring. Met geld- en ruimtebesparende
oplossingen van Hamag haalt u meer uit uw archief.
Vraag vrijblijvend advies.
GEEF ONS DE RUIMTE EN WIJ MAKEN ER MEER VAN.
Hamag Magazijninrichting b.v., Govert van Wijnkade 43, 3144 EG Maassluis.
520, 3140 AM Maassluis. Telefoon (010) 592 76 39, Telefax (010) 592 91
BV
KON. WILHELMINAHAVEN ZZ 19
13134 KG VLAARDINGEN
TELEFOON 010 234 02 91
06 529 758 79
06 539 468 40
06 514 048 48
010 460 34 37
Stelefax
|SK.v.K. ROTTERDAM 190851
VMteoTNVAN etAmriM fuml
7.ATERMG HE!
Actieve preservering is noodzakelijk om elektronische publikaties te behouden en raadpleegbaar te
houden. Gangbare methoden om informatie te preserveren impliceren over het algemeen dat deze
informatie gekopieerd dient te worden. Het kopiëren van elektronische publikaties kan echter in conflict
komen de rechten van derden die daarop rusten. Uit een wetenschappelijk onderzoek, verricht door het
Instituut voor Informatierecht (IViR) in opdracht van de Koninklijke Bibliotheek, bleek dat kopiëren
voor preserveringsdoeleinden onder het huidige Nederlandse recht niet altijd is toegestaan. In bepaalde
gevallen staat bijvoorbeeld de Auteurswet dat in de weg. Wat betekent het begrip preserveren nu eigenlijk
en wat zijn die auteursrechtelijke belemmeringen bij de preservering van elektronische publikaties?
Digitale informatie wekt de indruk eeuwig houdbaar te zijn.
Digitalisering wordt soms zelfs gezien als het antwoord op
de complexe conserveringsvraagstukken waarmee papier ons
confronteert. Een einde aan het tijdperk waarin inktvraat,
schimmels en klimatologische omstandigheden niet alleen
het papier, maar ook het leven van de archivaris zuur
maakten. Inmiddels lijkt het tegendeel dichter bij de
waarheid te liggen. Evenals papieren dragers vervallen
dragers van elektronische informatie na verloop van tijd in
fysieke zin. Voor fysiek verval is in veel gevallen echter niet
eens tijd de technologische ontwikkelingen razen de tand
des tijds met grote snelheid voorbij. Als gevolg hiervan doet
zich een volstrekt ander probleem voor: de drager is in goede
conditie bewaard gebleven, maar de software en/of appara
tuur om de drager te raadplegen zijn onbruikbaar. Pons
kaarten, 78-toeren platen en de zogenaamde grote floppy's
zijn voorbeelden hiervan uit het recente verleden.
De 'benign neglect' strategie, ofwel veilig opbergen en niet
aankomen, blijkt volkomen achterhaald als het gaat om
elektronische publikaties. Lijdelijkheid is per definitie fataal.
Willen we elektronisch materiaal voor ons nageslacht
behouden, dan dient er actief bewaard te worden. De
noodzaak tot actieve preservering wordt ook onderstreept in
het rapport 'Deposit collections of electronic publications' van de
Europese Commissie: 'Electronic information as such is not
subject to psysical detoriation through use. But there are
many reasons to believe that the longevity of electronic
information is significantly shorter than that of printed
documents'. In alle Europese landen zoekt men inmiddels
naar oplossingen voor dit probleem. Want theoretisch klinkt
het eenvoudig, maar praktisch gezien heeft het nogal wat
voeten in de aarde. Er moeten procedures en systemen
worden ontwikkeld om iedere conversieronde en het
overzetten op nieuwe dragers tijdig te laten plaatsvinden.
Als platform om de betrokkenen bijeen te brengen werd in
1994 de European Commission on Preservation and Access
(ECPA) opgericht. Deze organisatie wil daarnaast langs
verschillende wegen het bewustzijn op dit punt vergroten.
Zo bracht zij in 1997 een heldere brochure uit onder de titel
'Weten geweten gewist' en brengt de preserveringsproble-
matiek tevens op het Internet voor het voetlicht.
Meestal wordt de term 'conserveren' gebruikt voor metho
den die erop gericht zijn om informatie op de originele
'Microfilm'- De techniek van het microverfilmen is één van de conserverings
methoden die in het boekje 'Weten geweten gewist' aan bod komen (Film uit de
ECPA-col/ectie)
102/8 OKTOBER 1998
