Betere ideeën - Betere oplossingen
BOMEFA
Papier-
Boekrestauratoren
Ni
alleen
keihard de leukste
BOMEFA
Meubilair waarover is nagedacht.
I STERKEN
Kasten voor presenteren
en opbergen
Bibliotheekrekken
Studietafels en IT-tafels
Balies
Trading and control desks
Stationaire archiefrekken
Verrijdbare archiefrekken
De totstandkoming van de nationale radio- en
televisiecollectie bij het NAA
Door Nicoline J. Ekama van Dorsten
Industrieweg 18 Telefoon 038- 331 78 78
8263 AD Kampen Telefax 038 - 331 22 85
BOMEFA Rek 1000
on
ATELIER m
RESTAURATIE ATELIER
STERKEN BV
Atelier voor conservering en
restauratie van papier en per
kament zoals boeken, prenten,
tekeningen, grafiek,
(wand)kaarten,
charters zegels etc.
De Cloese 7-9
7339 CM Ugehelen
Tel. 055 - 5 42 31 47
Fax 055 - 5 43 06 14
Mobiel 06 - 53 93 93 53
DOC UMENTEN WACHT
Documentenwacht omvat een
24 uurs calamiteitenservice en
collectie inspectie met schade
preventie als uitgangspunt.
Telefoon: bovenstaande
nummers en:
Mobiel 06 - 53 93 93 53
Semafoon 06 - 59 28 48 55
De thans geldende ruime selectiecriteria die het NAA-Hilversum hanteert zijn eigenlijk een 'checklist' van
de belangen op nationaal niveau. Voor zowel beeld- als geluidsmateriaal is het selectiebeleid gebaseerd op
internationale aanbevelingen van Unesco, de Mediaraad en internationale vakorganisaties. Het NAA
vormde deze om tot eigen uitgangspunten. Lange tijd echter was er geen sprake van een visie op archief
vorming of een uitgewerkt selectiebeleid.
In de jaren vijftig werden het Film- en
Beeldbandarchief (FBA) en de Fono-
theek opgericht om als centraal archief
voor de Nederlandse publieke omroep
te dienen. De eerste 25 jaar bestond er
echter geen visie op archiefvorming of
een selectiebeleid. Het archief bewaar
de slechts wat er werd aangeboden; er
bestond immers geen wettelijke of
vrijwillig overeengekomen depotplicht
voor av- materiaal in omroepland. En
eigenlijk is die er nog steeds niet. Wel
werd in 1990 met een procedure ge
start waarbij - in ruil voor nieuwe, lege
banden - omroepen de originele uit-
zendbanden van Nederlandse produc
ties in het archief deponeerden. Een
procedure die vooral organisatorisch zo
omslachtig bleek dat menige uitzend-
band nooit in het archief terecht
kwam. Hetzelfde gold voor de Fono-
theek. Ook daar werd lange tijd uit
sluitend bewaard wat programmama
kers van belang achtten; meestal ging
het daarbij om onderwerpen op het
gebied van de actualiteit en live uitge
zonden reportages van officiële
gebeurtenissen.
Actieve acquisitie
Om verandering te brengen in deze
passieve houding ging het archief in
1992 over tot het zelf (laten) regis
treren van vooraf geselecteerde tv-pro-
gramma's op (nieuwe) archiefbanden.
In 1974 was dat trouwens al op het
gebied van radioprogramma's gebeurd:
volgens een eigen systematiek en eigen
criteria kon het opbouwen van een
collectie - die bestond uit een repre
sentatieve selectie uit het totale
aanbod - beginnen. De selectiecriteria
houden sterk rekening met bijvoor
beeld (hergebruiks)behoefte van de
omroepen en producenten. Daarnaast
zijn er natuurlijk budgettaire grenzen
waarbinnen de collectie kan worden
opgebouwd. Deze randvoorwaarden
bepalen in hoge mate de hoeveelheid
radio- en televisie-uren die jaarlijks
kunnen binnenstromen om te worden
verwerkt.
Verzamelgebied en
uitgangspunten
Het door de publieke omroepen uitge
zonden Nederlandse product èn door
die omroepen uitgezonden buitenland
se producties waarin Nederland of een
Nederlands onderwerp voorkomt,
vormt het materiaal waaruit de collec
tie van het NAA Hilversum bestaat.
Het selectiebeleid steunt op drie
soorten algemene uitgangspunten:
de voorwaarden:
de collectie moet een beeld geven van
de radio- en televisiecultuur op de
zenders Radio 1 t/m 5 en Nederland 1,
2 en 3; binnen de collectie dienen alle
landelijke, publieke zendgemachtigden
vertegenwoordigd te zijn; de collectie
moet voor hergebruik en/of raadple
ging beschikbaar zijn voor zowel
programmaproducenten als onder
zoekers.
de algemene selectiecriteria:
de archieven selecteren opnamen van
algemeen, historisch, economisch,
maatschappelijk, politiek, sociologisch,
cultureel, kunsthistorisch en religieus
belang; opnamen die een bepaald
tijdsbeeld illustreren en van personen
van historisch belang in alle levenssfe
ren; opnamen van voorstellingen en
producties in de sector van de uitvoe
rende kunsten; opnamen die een beeld
geven van de omroephistorie en
bijdragen van individuele personen
daaraan; programma's die een beeld
geven van hetgeen op radio en tv is
uitgezonden gedurende een bepaald
tijdvak; opnamen van geografisch
belang en van belang voor de natuur
lijke historie en opnamen die weten
schappelijke en technische ontwikke
lingen en onderzoek illustreren.
overige overwegingen:
Ook andere factoren zijn van belang
bij het maken van een keuze, zoals
uniciteit en schaarste van de opna-
me(n); de samenstelling en het even-
102/6 Augustus 1998 15