Ute
ratuur
Litera-
Holland America Line in Rotterdam
Het wonderbaarlijk alfabet in de Nieuwe
Kerk Amsterdam
E uroarchievengids
50.000ste Brief aan de Toekomst een feit
56
Mieke Lauwers. De interviewcollecties van Stichting Film
en Wetenschap. Een audiografisch overzicht.
Mieke Lauwers, De interviews van Stichting Film en
Wetenschap. Een collectie-overzicht. SFW-werkmtgaveno. li; 123 bh.
adressen. Ook informatie over belangrijke projecten en cur
sussen voor personeel staan in dit bestand vermeld. Op dit
moment zijn de volgende landen opgenomen in de 'Map':
Noorwegen, Zweden, Denemarken, Finland, Estland,
Litouwen, Duitsland, Nederland, Engeland, Ierland, België,
Luxemburg, Frankrijk, Spanje, Portugal, Andorra, Italië,
Zwitserland, Slovenië, Kroatië, Albanië, Bulgarije, Mace
donië, Hongarije en Tsjechië. Er wordt hard gewerkt om ook
de niet vermeldde landen in het bestand op te nemen.
Ter gelegenheid van het 125 jarig bestaan van de Holland
America Line (tot 1989 de Holland Amerika Lijn) zijn er in
Het café van het landverhuizershotel, ca. 1920, te zien in het Maritiem
Museum Prins Hendrik (foto: Gemeentelijke Archiefdienst Rotterdam
Rotterdam twee tentoonstellingen ingericht in zowel Het
Maritiem Museum Prins Hendrik als in de archiefwinkel in
Bank Mees Pierson. Het museum laat in een expositie onder de
naam 'Holland Amerika Lijn 125 jaar' een groot aantal histo
rische informatiedragers, zoals affiches, meubels, filmpjes en
foto's zien. Heel verrassend hierbij is de muziek die op de dans
vloer van de passagiersschepen werd gespeeld en de originele
monsterboekjes en werkkleding van ex-werknemers die de
persoonlijke geschiedenis van de 'gewone mensen' laten zien.
De archiefwinkel in bank Mees Pierson vertoont de expositie
'Holland Amerika Lijn, Thuishaven Rotterdam'. Deze expositie
geeft een overzicht van de historische ontwikkelingen in de
cruiserederij. Ook de andere kant van de lijn, de kades en de
huisvestiging van het kantoor in New York wordt in deze
expositie belicht. 'Holland Amerika Lijn, Thuishaven Rotter
dam' is nog tot 15 augustus te bezichtigen. De expositie in het
Maritiem Museum loopt nog tot 20 september.
Op 15 en 16 augustus en op 19 en 20 september vertoont
het Maritiem Museum Prins Hendrik in het kader van de
tentoonstelling (archief)films.
Van boekenkasten een wonderlijke 'stad' van 26 bouwwer
ken, voor elke letter van het alfabet één: van 'Alles' tot
'Zoek', zo zal de tentoonstelling waarmee de Koninklijke
Bibliotheek haar 200-jarig bestaan viert er uitzien. Een
centrale plek neemt de grootste boekenkast van Nederland
in, een ruimte met een lengte van 40 en een hoogte van 9
meter. Bij de opening van deze tentoonstelling op 19 augus-
hetT I
wonderbaarl
1 alfabet
tus wordt tevens een zeldzaam geschenk officieel aan de KB
aangeboden. Dit geschenk, een middeleeuws getijdenboek is
een verlucht handschrift en wordt de KB geschonken door
de heer P. Fentener van Vlissingen namens de directie van
SHV Holding NV. Het wonderbaarlijk alfabet, van 19
augustus tot 18 oktober in de Nieuwe Kerk Amsterdam
Mei was de maand dat in Europees verband werd herdacht
dat het Congres van Den Haag op 8 mei 1948 de eerste
daadwerkelijke stap naar een verenigd Europa betekende. In
dat kader vond 18 mei bijeenkomst plaats waarbij de Euro-
archievengids van het ARA werd geprestenteerd. De gids is
samengesteld door Liesbeth Strasser en Victor van den Bergh
en omvat particuliere instellingen en personen die zich vanaf
1945 hebben ingezet voor de Europese eenwording en
samenwerking. Het gaat hierbij niet alleen om archieven die
al in het ARA zijn opgenomen, maar ook die bij andere
archiefinstellingen berusten of bij de personen en instel
lingen zelf.
Dankzij een verruiming van de inzendtermijn heeft het
project Brieven aan de Toekomst toch nog zijn doelstelling
van 50.000 brieven bereikt. De brieven worden nu opgesla
gen in het Archief van de Toekomst bij het Meertensinsti-
tuut te Amsterdam, waar het lezen kan beginnen om ze
uiteindelijk toegankelijk te maken voor toekomstig onder
zoek naar de geschiedenis van het dagelijks leven. De
bedoeling is om een jaar na dato, in mei 1999, een selectie
van de brieven in boekvorm te publiceren en er een tentoon
stelling in het Nederlands Openluchtmuseum te Arnhem
aan te wijden.
Ook de rubriek Literatuur en signalementen is in deze Special natuurlijk geheel gewijd aan
publicaties over av-archieven, zoals enkele uitgaven van de Stichting voor Film en Wetenschap
(sinds juni 1997 Nederlands Audiovisueel Archief).
In de toekomst wil het Archievenblad meer aandacht besteden aan publicaties over dit onderwerp en uitgaven van gespeciali
seerde instellingen op dit terrein. Graag ontvangen wij uw aanbevelingen. Publicaties en signaleringen van boeken en web-sites kunt
u zenden aan: Annabelle Meddens-van Borselen, redactie literatuur, p/a Rijksarchief in Noord-HollandKleine Houtweg 18, 2012 CH
Haarlem.
RECENSIES
Deel 1. SFW-werkuitgave no. 8; 61 biz. fl. 17,50
In dit audiografisch overzicht van een
deel van de interviewcollecties van de
Stichting Film en Wetenschap (SFW)
is het oudste gedeelte van de collectie
opgenomen. Het betreft interviews die
voor het merendeel zijn verzameld in
de periode dat de geluidscollectie werd
gevormd bij het Instituut voor
Geschiedenis van de Rijks Universiteit
Utrecht. De audiografie beslaat de
periode 1962-1972 (1976). In 53
lemma's zijn 72 interviews met 49
personen beschreven. Het betreft
complete vraaggesprekken, zonder
coupures. Vaak zijn de interviews
gehouden voor het maken van films en
het schrijven van boeken en historische
artikelen. Er zijn interviews met
bekende Nederlanders en minder
bekende personen. De samensteller
van deze audiografie deed onderzoek
naar deze personen en het betreffende
onderwerp. In principe is per persoon
een lemma gereserveerd. Deze zijn
gerangschikt op alfabetische volgorde
van de namen van de ondervraagde
personen. Elk lemma is opgebouwd
uit vaste categorieën onder andere: de
naam van de geïnterviewde en van de
interviewer, lengte van het gesprek,
datum, aanwezigheid van een tran
scriptie. Tevens worden biografische
gegevens over de persoon met wie
gesproken is gegeven en wordt
informatie verstrekt over de onderwer
pen die besproken zijn in het vraagge
sprek. Tot slot is bij elk lemma
aangegeven in welk boek of welke film
het interview is verwerkt.
De collectie bestaat uit vraagge
sprekken met onder andere bekende
Nederlanders als minister Cals,
prof.Geyl, de Amsterdamse burge
meester G. van Hall, de journalist
G.B.J. Hiltermann, minister van
buitenlandse zaken JosefLuns, de
VVD-politicus H. van Riel, PvdA-
politicus Anne Vondeling en Simon
Wiesenthal. De werkuitgave wordt
afgesloten met een personenregister,
een zakenregister en een lijst van
interviewers. U kunt de uitgaven van
de SFW bestellen bij het Nederlands
Audiovisueel archief, Zeeburgerkade 8,
1019 HA Amsterdam (020-6652966).
Annabelle Meddens-van Borselen
fl. 17,50
views opgenomen met daarbij de
beschrijvingen op collectie-niveau.
De vorming van de interviewcollectie
startte in 1962 bij het Historisch
Geluidsarchief van de Rijks Univer
siteit Utrecht. In 1970 werd dit aan
SFW overgedragen en deze heeft de
collectie verder uitgebreid; eind 1996
bevatte hij ruim 1100 interviews.
Onder collectie wordt verstaan een
In deze uitgave van de Stichting Film
en Wetenschap is een complete
inventarisatie van de interviewcollec
ties van de stichting opgenomen. In de
hierboven beschreven SFW-werkuit-
gave no.8 zijn alleen de interviews uit
de eerste tien jaar van de collectie, per
document (vraaggesprek) beschreven.
In de uitgave no. 11 zijn alle inter-
Interviews met Jacques Preiser (1899-1970) over
de Tweede Wereldoorlog zijn ook in het NAA
Amsterdam aanwezig.
102/6 Augustus 1998 51