Nieuws
if
WEB-nieuws
Bill Gates de Robespierre van
de IT-revolutie? Verslag van de
6e Dag van het Document.
32
O*"""ammm
T
Opleidingen
bedrijfsarchiefkunde
Brabantse gevangenissen
ontsloten
33
m
Een nieuwe lente, een nieuw geluid:
Ook het Archievenblad signaleert
voortaan documenten (of volledige
websites) die op het Internet te raad
plegen zijn. Gezien de grote verschei
denheid aan informatie op het net heb
ben ook deze signalementen betrek
king op veel verschillende onderwer
pen.
Daarnaast is de hoeveelheid aangebo
den informatie eveneens enorm; ik
moet dus keuzes maken. Omdat deze
uiteraard betwistbaar zijn, stel ik het
op prijs als lezers van het Archieven
blad mij andere interessante URL's
melden. Het liefst per e-mail op het
adres cas.abp@pi.net, maar 'gewoon'
schriftelijk mag ook:
Centrale Archief Selectiedienst
t.a.v. A.B. van der Ploeg
Postbus 252
9670 AG Winschoten.
Thomassen, Theo (red.). "What Stu
dents in Archival Science Learn:
A Bibliography for Teachers; Ce Que
les Etudiants en Archivsitique Appren-
nent".
URL: <http://volvo.gslis.utexas.edu/
—issa/bibliography.html
Op de website van de Section for Ar
chival Education and Training van de
International Council on Archives is
sinds kort deze bibliografie te vinden.
Hij bevat een opgave van literatuur -
voor zover deze van meer dan lokaal
belang is- die gebruikt wordt bij archi-
vistische opleidingen over de gehele
wereld. De bibliografie is weliswaar
niet uitputtend, maar toch zeer uitge
breid en bevat een schat aan informatie
voor diegenen die geïnteresseerd zijn in
de internationale ontwikkeling van het
vak.
American Memory - Library of Con
gress. URL: <http://lcweb2.loc.gov/
index.html
De Amerikaanse Library of Congress
heeft veel materiaal digitaal toegan
kelijk gemaakt. Door middel van een
zoekmachine kan het totale bestand
bevraagd worden, wat soms verras
sende vondsten oplevert. Een voor
beeld is het interview dat Carrie L.
Hodges in 1936 had met John J.
Heringa. Heringa emigreerde in 1891
op 19-jarige leeftijd vanuit Friesland,
ging terug om zijn vrouw op te halen
(hij huwde Wendolina Pesman in
1899) en vertrok daarna weer naar
New Mexico om daar te pionieren. Dit
American Memory voegt wat mij be
treft ook nog wel wat aan ons geheu
gen toe.
ACIB - Advies- en Coördinatiepunt
Informatie Beveiliging. URL: <http://
sysl.minbiza.nl/acib/index.html>
Het ACIB is een onderdeel van het mi
nisterie van Binnenlandse Zaken dat
zich bezighoudt met informatiebevei
liging binnen de (rijks)overheid. Voor
iedereen die zich met dit onderwerp
bezig houdt zijn dit nuttige pagina's.
The Privacy Page. URL: http://
www.unimaas.nl/~privacy/>
Deze pagina's worden onderhouden
door Jeroen Terstegge, AIO in
Maastricht. Erg veel informatie over
het onderwerp privacy (met de rele
vante regelgeving), daarnaast een grote
hoeveelheid verwijzingen naar andere
pagina's met informatie over dit on
derwerp.
Digitale duurzaamheid. URL:<http://
www .archief, nl/digiduur/
De web-pagina's van het programma
Digitale Duurzaamheid. De pagina's
geven de achtergronden van het
project en relevante informatie over
het onderwerp. De site bevat tevens
een bibliotheek van de belangrijkste
literatuur. Het programmabureau
Digitale Duurzaamheid is een kennis
centrum voor de waarborging van een
duurzame toegankelijkheid en beschik
baarheid van digitale overheidsdocu
menten. De activiteiten van het
programmabureau omvatten het on
dersteunen van proefprojecten, het
(laten) doen van onderzoek en het tot
stand brengen van afspraken. Het
programma is een samenwerkings
verband tussen rijk, provincies,
gemeenten en waterschappen en loopt
onder auspiciën van het Ministerie van
Binnenlandse Zaken en het Ministerie
van Onderwijs, Cultuur en Weten
schappen.
(A.B. van der Ploeg)
Ook dit jaar had de Dag van het Do
cument niet over belangstelling te
klagen. Zo'n vierhonderd vakgenoten
uit de wereld van de documentaire
informatievoorziening verzamelden
zich op 4 maart in de Reehorst in Ede
om lezingen te bezoeken, elkaar in de
wandelgangen bij te praten en tussen
de bedrijven door stands en presen
taties van bedrijven te bezoeken. Dit
alles om zich op de hoogte te stellen
van de laatste ontwikkelingen op het
gebied van opslag en ontsluiting van
documentaire informatie. Zoals ge
bruikelijk was de tweede dag gereser
veerd voor workshops, waar de lief
hebbers hun op de eerste dag opge
dane kennis verder konden uitdiepen.
Drs J.K.M. Gevers, voorzitter van het
college van bestuur van de Universiteit
van Amsterdam, hield dit jaar de
openingslezing. Hij verloochende zijn
achtergrond als historicus niet en
vergeleek de ontwikkelingen in de
informatietechnologie met de Franse
revolutie. Naar zijn idee wijzen alle
tekenen erop dat we te maken hebben
met een echte revolutie, zij het dat we
nog aan het begin staan. De techniek
is onbeholpen, we weten niet waar het
zal eindigen en er is soms eerder sprake
van achteruitgang dan vooruitgang.
Veranderingen die de samenleving
echt diepgaand en ingrijpend gaan ver
anderen, zullen zeker nog één of twee
generaties op zich laten wachten. En of
Bill Gates de Robespierre van de IT-
revolutie zal zijn, moet nog blijken.
terminologie en het zoeken op het
World Wide Web kregen een goede
pers. Bij andere lezingen dekte de vlag
de lading niet helemaal of ze werden te
technisch, zoals die over intelligente
retrieval systemen.
Het aantal aanwezige archivarissen viel
mij tegen; de Dag was toch ook voor
Conclusies
Techniek helpt handhaving maar ook
overtreding
■Handhaving via wet is noodzakelijk
Nationale oplossingen bestaan met
•Internationale samenwerking is
noodza kelijk
•Wetten die de ontwikkeling van de
digitale maatschappij belemmeren
zullen genegeerd worden
De Stichting Gemeenschappelijke
Opleiding start in september 1997 met
de opleiding Bedrijfsarchiefkunde I en
II. Opleiding I, die gericht is op de as-
sistent-bedrijfsarchivaris die met uit
voerende werkzaamheden is belast,
start op 12 september in Utrecht en op
19 september in Den Haag. Van half
september tot eind juni volgen de cur
sisten een maal per twee weken een
lesdag. Kosten bedragen f 2450,- in
clusief examengeld en syllabi.
Opleiding II, bedoeld voor de bedrijfs-
archivaris die tevens belast is met
beleidsaangelegenheden in archief
diensten, begint op 3 september in
Den Haag. De lessen worden wekelijks
(een dag) gegeven in de periode
september tot en met juni. Kosten:
f 3450,- Nadere informatie kunt u
verkrijgen bij de stichting GO,
Celebesstraat 89, 2585 TG in Den
Haag. Telefoon: 070-3512380.
Conclusie: ook voor archivarissen belangrijk
Gevers, een onderhoudende spreker,
relativeerde zo op ontspannen wijze de
impact van de informatietechnologie.
Na deze openingswoorden kon het ge
zelschap kiezen uit twee lezingen. De
ene behandelde wetenschap techniek
met onderwerpen als intelligente re
trieval systemen met behulp van taai-
technologie, corporate knowledge, de
toekomst van de wetenschappelijke
informatievoorziening, de technische
mogelijkheden van het digitaal copy
right, documentconversies en Web-
DOC, een samenwerkingsverband van
universiteiten, bibliotheken en uitge
vers om documenten fulltext elektro
nisch beschikbaar te stellen. De andere
lezing bood praktijktoepassingen: de
terminologie van het Internet, retrieval
op het World Wide Web, het Intranet
bij KPMG, de universiteit als nieuwe
concurrent voor uitgevers en de selec
tiemethodiek van PIVOT.
Internet was evenals vorig jaar een po
pulair onderwerp. De zaal puilde uit.
Met name de lezingen over Internet-
hen bedoeld. Ik ontdekte slechts vijf
collega's. Waarom lieten zij het afwe
ten? Was het programma, dat op het
eerste gezicht de documentalist en de
bibliothecaris meer te bieden leek te
hebben, hier debet aan? Of nodigde de
samenstelling van het congrescomité -
waarin geen enkele archivaris- hen niet
direct uit? Misschien een ideetje voor
de organisatie! Deze zou ook de Dag
breder onder de aandacht van archiva
rissen kunnen brengen. Navraag leerde
dat lang niet alle collega's op de hoog
te zijn van het bestaan ervan en dat is
jammer. Voor archiefdiensten wordt
World Wide Web steeds belangrijker.
Niet alleen om te surfen, maar ook om
informatie aan te bieden. Net zomin
als aan de bibliotheken, gaat de digita
le revolutie aan de deur van archief
diensten voorbij. Het is dus ook voor
ons van het grootste belang de ont
wikkelingen te volgen. Wat dat betreft
geeft de Dag van het Document een
goede 'state of the art'. Je bent weer
helemaal bij.
Janny Steenhuis
Met de studiedag Een blik achter de
tralies over het gevangeniswezen in de
negentiende en twintigste eeuw opent
het Rijksarchief in Noord-Brabant dit
jaar de poorten van de Brabantse ge
vangenissen. De archieven van de ge
vangenissen zijn namelijk geïnventari
seerd waardoor een kolossale hoeveel
heid 'criminele informatie' toegankelijk
is geworden. De afronding van dit
project wordt op 19 juni 1997 gevierd
met een studiedag. In de archieven zijn
interessante gegevens te vinden over
de personen die tot gevangenisstraf
veroordeeld waren, hun leefomstan
digheden en de gebouwen waarin ze
ondergebracht waren. Voer voor
historici, bouwhistorici, sociologen,
criminologen en zeker ook genealogen.
Omdat veroordeelden werden ge
plaatst in de gevangenis die voor hen
geschikt was en waar op dat moment
plaats was, werden de Brabantse ge
vangenissen zeker niet alleen door
Brabanders bevolkt.
100/4 April 1997
