karmac
F
I
l
the*.
Enkele jaren geleden weigerde een slachtoffer
haar verhaal in een televisieprogramma te
vertellen omdat zij "dit zelfs nog nooit had
durven te zeggen aan haar beste vriendin"
War victims df
Women tel
0f sex slavers
by Japanese J
&5Ü
Holland Media Groep
Bronsweg7,821 I AL Lelystad
Telefoon 0320-28 69 69
Fax 0320-24 90 94
Microfilm Scanning
Telefoon 0320-28 69 60
Fax 0320-28 69 66
E-mail: info@karmac.mcs.nl
http://www.karmac.mcs.nl
(Hoe maak ik ons bouwarchief eenvoudig raadpleeg
baar voor het publiek? Bij het archief van de Gemeente
Zwolle hebben we daarvoor een oplossing gezocht én
gevonden.
Karmac heeft voor ons archief deze situatie opgelost
door de tekeningen op microfilm vensterponskaart te zet
ten. Daarnaast bieden zij de mogelijkheid om de micro
films in een later stadium tegen zeer geringe kosten te digi
taliseren.
Dit is wat wij altijd al hebben gewenst. Geen tijdverlies
voor onze medewerkers, geen onhandelbare stukken voor
het publiek en het in goede staat behouden van de origine
len.'
Wilt u ook een partner die met u meedenktBel dan
0320-28 69 69. Karmac denkt met u mee.
o Stuur mij informatie over microverfilming
O Stuur mij informatie over scannen/digitaliseren
o Neem contact op met mij voor het maken van een afspraak
BEDRIJF/INSTANTIE/INSTELLING
TFI FFODN/F-MAII I
POSTCODE/PLAATS
de betreffende dossiers konden er bij
allerlei vragen naar verwijzen en de
dossiers zelf konden -vanwege die
grote privacy-gevoeligheid- dicht-
blijven; zij zijn slechts onder strenge
waren verwijderd. Alléén wanneer
aangetoond kan worden dat deze
personen overleden zijn, vervallen de
beperkende bepalingen3. De drie be
herende instellingen besloten na het
voorwaarden in te zien. De opzet en de
aard van het onderzoek en publicatie
mogen geen identificatie van nog
levende slachtoffers mogelijk maken;
ook het traceren van slachtoffers en
daders met behulp van gegevens uit de
dossiers (om hen bijvoorbeeld te in
terviewen) moet uitgesloten worden2.
M J ,nd,oM, ,.,v l"pn,h
moet r>' V- onl> _..^nC<
«O"*" ,n
-roB<w" pntor
Japanse vrouwen doen hun verhaal
Strafvonnissen zijn niet openbaar, ook
al worden zij in het openbaar uitge
sproken en berichten de media er over.
De Nederlandse samenleving accep
teert dat een veroordeelde het recht
heeft om na zijn straf zijn leven met
een 'schone lei' te hervatten.
Privacy lijkt gewaarborgd
Het maken van fotokopieën van docu
menten waarop de namen van de
slachtoffers en daders voorkomen
wordt niet toegestaan. In een paar
incidentele gevallen zijn kopieën van
relevante stukken verstrekt waaruit de
namen van alle slachtoffers en daders
verschijnen van het rapport om met
elkaar te overleggen bij vragen om
inzage, zodat de onderzoeker bij ieder
van de drie "loketten" een eenduidig
antwoord krijgt. Op deze manier lijkt
de privacybescherming goed gewaar
borgd. Een complicerende factor hier
bij is nog wel dat het ARA de Archief
wet toepast, en het RIOD en het mi
nisterie van Buitenlandse Zaken de
Wet openbaarheid van bestuur (WOB).
Artikel 838 Wetboek van Burger
lijke Rechtsvordering
In oktober 1996 verzocht een verte
genwoordiger van een Nederlandse
organisatie het ARA om twee straf
vonnissen te mogen inzien. Het ging
om Japanners die na 1945 door de
Nederlands-Indische strafrechter (de
Temporaire Krijgsraden) onder meer
veroordeeld waren wegens het af
dwingen van prostitutie. Dit verzoek
deed hij ten behoeve van een Japanse
televisiemaatschappij, die een docu
mentaire wilde maken. Deze televisie
maatschappij richtte een zelfde verzoek
aan het RIOD met de mondelinge
toelichting dat men met behulp van
de gegevens uit die vonnissen slachtof
fers en daders wilde opsporen om voor
de camera te halen. De Nederlandse
onderzoeker toonde het ARA een brief
van de voorzitter van de Militaire
Kamer van de Arrondissementsrecht
bank te Arnhem, de rechtsopvolger
in Nederland van de toenmalige Tem
poraire Krijgsraden in Nederlands-
Indië. Daarin werd hem die toestem
ming verleend, gebaseerd op artikel
838 Wetboek van Burgerlijke Recht-
vordering (Rv). Het relevante gedeelte
van dit artikel luidt als volgt:
"..Niettemin ztdlen aan hun die geene
partijen in de zaak zijn geweest geene uit
giften van arresten of vonnissen in strafza
ken kunnen worden uitgereikt, zonder
magtiging van den voorzitter van het hof of
de rechtbank, welke dezelve geveld heeft, en
het verzoek daartoe zal alleen worden toe
gestaan op het bewijs, dat de verzoeker
Met deze verder ongeclausuleerde toe
stemming -geen vonnis, maar een op
een beschikking gelijkende beslissing-
leek de rechter het hierboven geschets
te privacy-beleid te doorkruisen.
Toestemming voor wetenschappe
lijk onderzoek
Dat artikel 838 Rv werd gebruikt was
overigens geen verrassing. Reeds in
1991 was het ARA in een brief van het
ministerie van Justitie, de overdragen
de instantie, gewezen op dit wets
artikel en werd uiteengezet hoe dit in
de toestemmingsprocedure ingepast
diende te worden4. De brief gaf aan
hoe in de praktijk te handelen met de
archieven van de Temporaire Krijgs
raden en de Krijgsraden te Velde5. Het
ARA kon toestemming verlenen voor
inzage ten behoeve van "wetenschap
pelijk onderzoek", dat wil zeggen
onderzoek waarbij het beleidsmatige
aspect en de analyse centraal staan (de
methode van werken en de opzet van
het onderzoek zijn hier essentieel).
Voor "niet-wetenschappelijk onder
zoek", onderzoek waar het voorname
lijk gaat om nog levende personen, zo
stelde het ministerie, is toestemming
"overeenkomstig artikel 838 Rv aan de
voorzitter van de militaire kamer'} nodig.
Eigen regeling vóór WOB
In het kort komt de redenering erop
neer, dat men bij de interpretatie van
beperkende bepalingen (vastgesteld
conform de Archiefwet) moet kijken
naar de regeling van de basis-open
baarheid in Nederland, de WOB en de
100/3 maart 1997