Benoeming adjunct-algemeen
rijksarchivaris
CANNet Studiedag automatisering
POP-FESTIVAL in het Algemeen Rijks
archief op maandag 22 september 1997
even praktisch als noodzakelijk onderwerp als 'Wat wordt
de gebruiker er nu wijzer van?' In het nieuwe beleid zullen
voor de KVAN-sectie met name twee dingen belangrijk
zijn:
1. Welk beleid gaat de nieuwe stichting voeren ten aan
zien van de landelijke AV-archivering, inclusief gebie
den die zij nu niet bestrijkt?
2. Hoe kan het lokale en regionale archiveringsbeleid, dat
de Werkgroep Lokale en Regionale AV-archivering van
de sectie voorbereidt, hierop aansluiten en invloed uit
oefenen?
In juni 1996 is de eerste samenvatting van het beleid van de
nieuwe stichting in de vorm van het beleids- en activiteiten
plan Ouverture aan de staatssecretaris van OCW voorgelegd.
Een exemplaar is ter commentariëring ook toegezonden aan
het KVAN-bestuut. In het NAA-plan wordt overigens
voorzien in een inventarisatieproject Nationaal Audiovisueel
Erfgoed in en in de wens samen te werken met 'koepels' als
de Werkgroep Lokale en Regionale AV-archivering.
Een van de vele aspecten van AV-archivering waar meer
duidelijkheid in zal moeten komen, is de werking van de
Archiefwet op bepaalde categorieën van audiovisuele docu
menten, en alles wat daarmee aan regelgeving samenhangt.
Ook zal uit de nadruk die het NAA gaat leggen op de toe
gankelijkheid van collectie voortvloeien, dat gekeken moet
worden naar de voorwaarden die de Auteurswet daaraan
stelt. Tenslotte zal het NAA een meerjarig project begin
nen, waarin - in overleg met alle betrokkenen - vorm
gegeven moet worden aan een beleid ten aanzien van de
landelijk belangrijke acquisitiegebieden die nu nog niet
door het NAA gedekt worden.
Hiernaast is ook meer speciale aandacht te verwachten voor
een aantal meer technische zaken als daar zijn:
de ontwikkeling van een gemeenschappelijk ontsluitings-
format voor AV-documenten en van gemeenschappelijke
software voor de raadpleging van bestanden;
proeven met de digitalisering van stilstaand en bewe
gend beeld, zowel voor raadpleging als voor (on line)
beschikbaarstelling
toegang tot de collecties, hergebruik en commercialise
ring van historisch AV-materiaal:
het inhalen van althans een deel van de achterstanden
in conservering en daarmee samenhangend de ont
sluiting van film- en videocollecties;
de ontwikkeling van opleidingen in overleg met de
Archiefschool en het NAA.
Activiteiten Sectie AVA in 1997:
1. De sectie zal de ontwikkeling van het NAA op de voet
volgen en daar waar mogelijk wijzen op de noodzaak
van een goede communicatie met 'het veld', in het
bijzonder de 'verspreide collecties' in Nederland.
2. De sectie zal zich inspannen voor het tot stand komen
van een onderzoek naar lokale en regionale archieven in
Nederland. Dit onderzoek richt zich enerzijds op in
ventarisatie van lokaal beleid, knelpunten, wensen en
behoeften, anderzijds op selectiecriteria. Het onderzoek
naar selectiecriteria beoogt een bijdrage te leveren aan
het beantwoorden van de vraag welk AV-materiaal kan
worden aangemerkt als zijnde van 'nationaal belang'.
3. Vanuit de sectie zullen minimaal drie bijeenkomsten
van de werkgroep lokale en regionale AV-archivering
georganiseerd worden.
4. Publicatie standpunten van de sectie in het Archieven
blad.
2. Internationaal
De Internationale Archiefraad (ICA) heeft het voornemen in
zijn nieuwe vierjarenplan 1996-2000 meer aandacht te
schenken aan de audiovisuele archivering. Bij het schrijven
van deze notitie is nog geen besluit bekend, maar men mag
ervan uitgaan dat dit betekent: uitbreiding van de opdracht
van de verantwoordelijke commissie (en over enige tijd mo
gelijk een sectie ter opvolging van de commissie) om naast
de archivering zélf ook aandacht te besteden aan direct rele
vante zaken als: wetgeving, bouw en inrichting van AV-
archieven, opleiding, beschrijvingsnormen, bronnen als oral
history en oral tradition, beeldtechnologie, toegankelijkheid
van collecties, automatisering.
De sectie heeft traditioneel een sterke band met de Interna
tionale Associatie voor Geluid- en Beeldarchivering (IASA),
die in september 1996 in Perugia onder meer heeft gespro
ken over haar nieuwe beleid, waarin ook de betrokkenheid
bij film- en videoconservering is opgenomen.
Activiteiten Sectie AVA in 1997:
Het bestuur van de sectie ziet het als zijn taak om zoveel
mogelijk informatie over internationale ontwikkelingen te
verzamelen en door te geven aan de leden. Het betreft hier
met name informatie vanuit de internationale organisaties
IASA, FIAT, FIAF, IAMHIST en AEI.
3. Contact met de leden
De ontwikkelingen in Nederland en daarbuiten hangen zeer
met elkaar samen. Velen, waaronder het sectiebestuur, zul
len zich er bezorgd over maken dat zulke belangrijke ont
wikkelingen zich in zo'n traag tempo en zo diffuus vol
trekken dat het voor de audiovisuele archivaris moeilijk is
zich te oriënteren. Veel dingen lijken in de lucht te hangen,
of doen dat ook, maat het archiefwerk gaat door en kan niet
altijd wachten. De rol van de sectie als klankbord en be
langenbehartiger neemt de komende tijd hierom wellicht
toe.
Activiteiten van de Sectie AVA in 1997:
1. De sectie neemt zich voor zoveel mogelijk informatie
aan de KVAN-leden door te geven, met gebruik van:
publicaties in het nieuwe Archievenblad
mailings aan de leden in de vorm van een ledenbrief;
verspreiden van relevante artikelen uit vakliteratuur;
organisatie van twee themadagen;
organisatie van een excursie naar AV-archieven in
Engeland.
2. Daarnaast zal de sectie een ledenwerfcampagne op
zetten, teneinde zich duidelijker te kunnen profileren
als belangenbehartiger van de AV-archieven in Neder
land. Overwogen wordt om ook meer leden te verkrij
gen vanuit België, waar een organisatie als de Sectie
AVA ontbreekt.
Mw. drs. M. Molenaar (50) wordt op 15 april 1997 adjunct
algemeen rijksarchivaris. Het betreft een nieuwe functie die
voortvloeit uit een reorganisatie van de centrale directie van
de Rijksarchiefdienst. Samen met de algemene rijksarchiva
ris gaat de nieuwe functionaris zorg dragen voor het inte
graal management van de Rijksarchiefdienst. De adjunct
algemeen rijksarchivaris zal zich vooral bezighouden met de
bedrijfsvoering van de dienst (P&O, financiën, planning
e.d.).
Mw. Molenaar studeerde bestuurssociologie en bestuurs
kunde in Rotterdam en behaalde in diezelfde plaats én in
Rochester een Master of Business Administration degree.
Sinds 1994 was zij werkzaam als Directeur Personeelszaken
bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Daarvoor werk
te zij bij de ministeries van VROM en O&W.
Op 25 april 1997 organiseert CANNet (het netwerk voor
categoriale archiefbeherende instellingen) haar derde studie
dag onder de titel Archieven in collecties: Automatiseren
van beheer en ontsluiting.
Het doel van deze studiedag is nu eens niet u kennis te
laten maken met de laatste snufjes op automatiserings
gebied. En evenmin zult u onderhouden worden met lezin
gen over de programmatuur van uw collega-instellingen.
De dag begint met lezingen over de aanpak van de automa
tisering van beheer en ontsluiting. Daarbij zullen ook zaken
aan de orde komen als de relatie tot de andere collecties
binnen de instelling (bibliotheek en documentatie, (kunst
voorwerpen of gegevensbestanden van derden), de keuze
voor het uitbesteden van de automatisering of in eigen
beheer uitvoeren, de valkuilen etc.
Vervolgens komen de slechte en goede ervaringen met
automatisering van een kleine en een grote categoriale in
stelling aan bod. Verder hopen wij ook iets te kunnen
vertellen over de ervaringen met de organisatorische
aspecten van het aanbieden van informatie uit de collectie
op Internet.
Daarna is er gelegenheid om op een 'interactieve manier' uw
eigen vragen en problemen ter sprake te brengen.
Afhankelijk van het aantal deelnemers worden drie of vier
workshops georganiseerd, elk onder voorzitterschap van een
deskundige.
De kosten van deelname aan deze dag bedragen 30,- per
persoon, incl. lunch, borrel en verslag. Voor nadere infor
matie of inschrijving voor deelname kunt u zich wenden tot
het secretariaat: CANNet, drs. J. Haag, Cruquiusweg 31,
1019 AT Amsterdam, tel. 020-6685866, fax 020-6654181.
Personen Op Papier
Persoonsgeschiedenis staat in het brandpunt van de belang
stelling. Er verschijnen dan ook vele gidsen die de onderzoe
ker behulpzaam zijn bij zijn werkzaamheden om gegevens
over personen in kaart te brengen. Ook het Algemeen
Rijksarchief in Den Haag beheert veel informatie die van
nut is voor het beoefenen van de persoonsgeschiedenis.
Gepoogd is deze informatie in beeld te brengen met als
uitgangspunt niet de instellingen of personen die archieven hebben
gevormd maar de vragen van de klant zoals die in de studiezaal
worden gesteld. Een veel voorkomende vraag is: 'Heeft u iets
over waarna een persoons- of beroepsgroep wordt
genoemd. Die vraag vormde de basis voor een uitvoerig
onderzoek in alle toegangen van het Algemeen Rijksarchief
naar beschrijvingen met gegevens over persoons- en be
roepsgroepen. Het resultaat daarvan wordt de POP-gids,
geordend in alfabetische volgorde op naam van persoons- en
beroepsgroep.
U, als archiefinstelling, bibliotheek of documentatiecen
trum, weet doorgaans al precies wat u over personen in huis
hebt. En u hebt uw klant tot tevredenheid over uw bestand
ingelicht. Maar u wilt méér doen voor uw klanten. U kunt
dan in het vervolg ook verwijzen naar deze gegevensverza
meling over personen, voorkomend in archief- en biblio
theekbestanden van het Algemeen Rijksarchief. Zo is het
Algemeen Rijksarchief UW PARTNER IN INORMATIE-
BEMIDDELING en stellen wij u in staat de dienstverlening
aan uw klanten te verhogen.
Tijdens het symposium zal van gedachten worden gewisseld
over de totstandkoming, mogelijkheden en uitbreiding van
deze gegevensverzameling, waarvan de papieren neerslag -
de POP-gids - dan zal worden gepresenteerd. Gesproken zal
worden over de wijze waarop u de POP-gids kunt benutten
bij uw informatiebemiddeling en u uw klanten kunt wijzen
op onvermoede bronnen in het Algemeen Rijksarchief.
